Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Mert Canipek
Mert Canipek
148K UP
Üye 30 Ekim 2 Cevap
12

Zeki(Deha) Doğulur mu yoksa olunur mu?

578 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Esat Kudret
Akıl yürütmeyi öğrenmeye çalışan bir öğretmenim. 2 Kasım

BENZİN ŞART. FAKAT DOĞRU YAKAN BİR MOTOR LAZIM!

Anlama, kavrama yeteneği emsallerine nazaran ilerde olan zeki olarak nitelenir. Deha bunun o güne değin gelinen en üst sınırını ifade eder. Yani bir bakıma rekor…Rekorlar da emek ister…

Bir; Hem bu iki kavram birbirinden farklı hem de DEHANIN TANIMI GEREĞİ işin içinde yoğun bir emek var.

Tüm Reklamları Kapat

Bir de temel bir öğreti ve bakış açısı: Dünyanın herhangi bir yerinde herhangi bir şeyi herhangi biri yapabiliyorsa, dünyanın başka herhangi bir yerinde, aynı şeyi her hangi başka biri de yapabilir.

Tarihimiz bunun emsalleri ile doludur. Hatta daha da ileriye giderek diyebilirim ki tarihimiz nice dâhiyi deli damgası ile damgalamıştır. Ancak onların hayat hikayelerine baktığınızda, arkada emsalsiz bir fedakarlık ve emek görürsünüz.

Zeka; Genetik donamım açısından potansiyeli ifade eder, dahilik bunun ne denli kullanılıp kullanılamadığı ile ilgilidir. Yani en yalın ifadesi ile alın teri ve emek ile ilgilidir.

Düşünün ki kas donanımınız 150 kiloyu kaldıracak güçte. Bu sizin potansiyel zekanızdır. Ancak siz ömrünüz boyunca, gerek ihtiyaç dumayışınızdan gerekse bu alanda vücudunuzun diğer donanımlarını bu yönde ve işbirliği içinde çalışacak şekilde eğitmeyişinizden (pratik) kaynaklı hayatınız boyunca maksimum 50 kiloyu kaldırmışsınızdır. Sizin sınırınız budur.

Ancak öte tarafta kas donanımı itibarı ile 100 kiloyu kaldıracak güçte potansiyele sahip bir halterci var. Hayatını bu spora adamış. Vücudunun geri kalan tüm donanımını bu uğurda ve eş güdüm içinde ve sürekli pratik yaparak geliştirip, en sonunda 100 kiloyu kaldırabilme yetisine kavuşmuş. Alın size deha…

Kaynaklar

  1. Simon Winchester. (2000). Dahi Ve Deli. Yayınevi: sabah kitapları. sf: 166.
  2. Albert Einstein. (2021). Fikirler Ve Görüşler. Yayınevi: ALFA Yayınları. sf: 376.
6
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Sena Küçükkıvanç
Yazar&Editör 2 Kasım

Dehanın doğuştan mı yoksa sonradan mı geliştiği hep tartışılan bir konu. İlk başlarda Francis Galton gibi araştırmacılar dehanın tamamen genlerden geldiğini öne sürmüştü. Ancak sonrasında yapılan araştırmalar gösteriyor ki çevresel faktörler (yani nasıl yetiştirildiğin ve aldığın eğitim) bu yeteneklerin ortaya çıkmasında büyük rol oynuyor. Örneğin biyolojik ailesinden ayrı büyüyen evlatlık çocukların zekâ seviyelerinin yine de biyolojik ailelerine benzediği bulunmuş; bu da zekânın bir kısmının genetik olduğunu düşündürüyor.

Bugün artık çoğu uzman dehanın genetik yatkınlıkla birlikte çevresel etkenlerin birleşimiyle ortaya çıktığını söylüyor. California Üniversitesi'nden psikolog Dean Simonton’a göre deha, hem doğuştan gelen bir yetenek hem de destekleyici bir çevreyle kendini gösteriyor. Bu görüşü destekleyen çalışmalarda bazı yeteneklerin kalıtımsal olabileceği ancak dahilik seviyesinde bir gelişimin, motivasyon, düzenli pratik ve yaşanılan kültür gibi faktörlere de bağlı olduğu belirtiliyor. Ayrıca zeka üzerinde etkisi olabilecek bazı genlerin varlığı, doğuştan gelen ve çevresel etkenlerin bir arada nasıl bir etki yarattığını gösteren başka bir örnek olarak dikkat çekiyor.

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. E. Sprouse. Is Genius Genetic?. (1 Ocak 1970). Alındığı Tarih: 2 Kasım 2024. Alındığı Yer: HowStuffWorks | Arşiv Bağlantısı
  2. J. Cloud. Is Genius Born Or Can It Be Learned?. (13 Şubat 2009). Alındığı Tarih: 2 Kasım 2024. Alındığı Yer: nextgen | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
10
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close