Çok sıkıntılı bir konu aslında. Bana kalırsa olmalı ama drawback'leri de çok fazla.
Böyle bir sistem şiddete meyilli, ciddi ruhsal sorunları olan veya madde bağımlılığı ile mücadele eden bireylerin ebeveyn olmasını engelleyebilir ve çocukları potansiyel risklerden koruyabilir.
Ebeveyn adaylarının bilinçlendirilmesi, ebeveynlik becerilerinin geliştirilmesi ve gerekli destek sistemlerine yönlendirilmesi çocukların daha sağlıklı ve güvenli bir ortamda büyümelerine katkı sağlayabilir.
Ebeveynlik ehliyeti diyeyim, bireyleri aile planlaması konusunda daha bilinçli ve sorumlu davranmaya teşvik edebilir.
Ancak:
Kimin ebeveyn olmaya "uygun" olduğuna nasıl karar verilecek? Objektif kriterler belirlemek oldukça zor. Ayrıca böyle bir sistemin suistimal edilme riski de var.
Ebeveynlik ehliyeti üreme hakkı gibi temel bir insan hakkına müdahale olarak algılanabilir.
Genetik hastalıklar veya engellilik gibi durumlarda ebeveyn olmayı engellemek etik açıdan oldukça sorunlu. Ayrıca böyle bir sistemin ayrımcılığa ve ötekileştirmeye yol açma potansiyeli de var. Potansiyel değil hatta kesin açar.
Bunun yerine:
Çocuk istismarı ve ihmali ile mücadele etmek, çocukların refahını artırmak ve aileleri desteklemek için farklı çözüm yolları da düşünülebilir. Örneğin:
- Ebeveyn adaylarına yönelik kapsamlı eğitim programları ve destek hizmetleri sunulabilir.
- Risk altındaki ailelere erken müdahale ve destek sağlamak için sosyal hizmetler ağı güçlendirilebilir.
- Çocuk istismarı ve ihmali konusunda toplumsal farkındalığın artırılması ve bu konuda "sıfır tolerans" politikası benimsenebilir. Sıfır toleranstan kastım... neyse şimdi durduk yere insan hakları diye bağıranlarla kötü olmayayım :) ancak anlaşılmıştır diye düşünüyorum sıfır tolerans terimi.
Ki günümüzde ben bunların herhangi birine dikkat edildiğini düşünmüyorum. Eğitim konusuna girmeyeceğim... orası zaten korkunç. Evrim yok vs.. yani pek iç açıcı değil. Erken müdahalede de berbatız. Haberleri tekrar tekrar dile getirmeye gerek yok. Çocuk istismarında da çok duyarlıyız ancak sonuç yok. Daha doğrusu insanların bunu yapmayı geçiyorum, düşünürken bile sonuçlarından korkmaları gerekiyor. Fakat bunu sağlayacak bir eğitime sahip olmadıkları için, atalarından miras kalan 13-15 yaşında hatta daha da küçük kız ya da erkek çocuklarıyla ilişkiye girme muhabbetini beyinlerinden silemedikleri için, hala buna yeltenebiliyorlar. Ya aslında her şeyin başı eğitimsizlik. Gerçekten bu sağlanmış ve sağlanabiliyor olsaydı şu anda bu konuyu konuşmaya gerek kalmayacaktı. Üzücü tabii...