Bildiğim kadarıyla uzun süre hareketsin kalınca [1]beyin insan öldü sanıyor ve yaşıyor muyuz diye uyarı amaçlı o düşme hissini veriyor. İnsan sıçrayarak uyanınca da sorun yokmuş deyip uyku haline dönüyor.
Uyku sırasında yüksek bir yerden düşüyormuş hissini yaşayıp sıçramanın sebebi hipnik seğirme olarak adlandırılıyor. Bu durum, beynimizdeki iki bölgenin kontrol çatışması nedeniyle ortaya çıkıyor. Beynimiz uyku için çevreyle bağlantısını keserken kaslarımızın kasılmasıyla bir çatışma yaşanıyor. Bu durum oldukça yaygın ve zararsızdır. Stres, kafein ve uyku eksikliği gibi faktörler bu durumu tetikleyebilir. Uykuya dalmadan önce rahatlamak ve iyi uyku alışkanlıkları edinmek bu durumu azaltmaya yardımcı olabilir.
Uyku anında ani sıçrama, kalp ritminin düşüşü ve gün içerisinde hareket halinde olan vücudun hareketsiz kalması sonucu beynin yaşam belirtisi aramak için kaslara gönderdiği sinyalden kaynaklanır.[1][1]
Uzmanı anlattı: Uykuya dalarken düşme hissi neden olur?
Tam uykuya dalarken birden düşme hissine kapılıp vücudumuzun silkindiğini çok görmüşüzdür. Oldukça yaygın olan bu hisse, bazen doğal bazen de psikolojik durumlar sebep olabiliyor. İşte uykuya dalarken düşme hissine kapılmamıza sebep olan 7 etken...
Birçok kişi uykuya dalış döneminde sanki yataktan düşecekmiş gibi bir his yaşayıp, irkilir. Esasen bu olay doğal durumlarda olabildiği gibi bazı psikolojik ya da psikiyatrik durumlarda da ortaya çıkabilir. Birçok kişi tarafından dehşet veya korku hissi olarak algılanan bu durumu, Psikiyatrist/Psikoterapist Yrd. Doç. Dr. Rıdvan Üney açıkladı.
İşte uykuya dalarken gelen ‘düşme hissinin’ 7 sık nedeni:
1. Uyku Dönemleri Arasındaki Geçiş: Uykumuz birbirini takip eden iki ayrı dönemden oluşmaktadır. NONREM ve REM dönemleri denen bu dönemler; gece boyunca 6-7 kez oluşur. NONREM dönemi uykumuzun yüzde 75’ini kapsar. Bu dönemde, kalp atışımız ve soluk alıp vermemiz azalır. Kaslarımız gevşer. Diğer dönem olan REM döneminde ise beynimizin çalışması hızlanır, göz kaslarının çalışma hızı artar, vücut kaslarımız oldukça derin gevşerken kalp atış hızımız artar. Rüyaları bu dönemde görürüz. İşte bu iki dönemin geçişi sırasında vücut kaslarının aşırı gevşemesi nedeniyle düşme hissini yaşayabiliriz.
2. Karabasan: Uyku felci denilen durumdur. Uykunun REM-NONREM değişim evreleri esnasında görülür. Stresli dönemlerde artar. REM dönemine geçişte, kişinin felç olmuş ya da düşecekmiş gibi hissettiği ancak müdahale edemediği bir dönemdir.
3. Panik Atak: Herhangi bir nedenle oluşan panik atak nöbetleri, tam uykuya dalarken oluşabilir. Bu durum kişide yatağı kayıyormuş, düşecekmiş gibi bir his yaratabilir.
4. Uyku Bozuklukları: Geç uykuya dalma, sık uyanma, erken uyanma, uyanmada zorluk gibi birçok şekilde karşımıza çıkan uyku bozukluklarında bu his yaşanabilir.
5. Endişe Bozuklukları: Endişelerin aşırı arttığı birçok psikiyatrik bozuklukta düşme hissine rastlanır.
6. Stresli Yaşam: Kişi gündelik yaşamında aşırı stres yaşıyor ve bunu kontrol edemiyorsa, vücut bu tip tepkilerle alarm verir. Stres kontrolü için çözüm üretilmesi gerekir.
7. Bazı İlaçlar: [2]Gece yatarken alınan ve tansiyonu ani düşüren bazı ilaçlar bu hissin oluşmasına neden olabilir.
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.