Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Ceyhun Köroğlu
Ceyhun Köroğlu
4,367 UP
Üye 13 Temmuz 2019 7 Cevap
17

Kuantum dolanıklık sayesinde, ışık hızından daha hızlı haberleşmek mümkün mü?

Dünyadan marsa haber gönderirken örneğin, ışığın yol alırken geçen zamanı beklemek zorunda kalmamak için.
1,625 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
7 Cevap
Erdinç Ekin
Erdinç Ekin
130K UP
Öğrenciyim 3 Şubat 2024
Orijinal Soru: Dolanıklık kullanılarak sonsuz hızda iletişim mümkün mü?

Kuantum Dolanıklık ile ışık hızından hızlı "süperlüminal" bilgi aktarabileceğine dair teorik yorumlar olsa da pratikte durum tam olarak istediğimiz gibi çalışmamaktadır. cos2(θ/2) denkleminden 0 derece ile yerleştirilen bir dedektörün ölçtüğü dolanık parçacığın diğer parçacık her ne kadar uzakta veya hangi durumda olursa olsun diğer parçacığa zıt spinli olarak ölçüleceğini biliyoruz. Bu durum iki parçacık arasında ki mesafe ışığın birim zamanda aldığı yoldan daha uzak olsa bile gerçekleşir ve bu durum ışık hızından hızlı bilgi aktarımı şeklinde de yorumlanabilir. Nitekim fiziksel anlamda bilginin hızınında evrensel hız sınırı olan ışık hızı ile sınırlı olduğunu biliyoruz. Bu iki bilgi arasında bulunan çelişki durumu aslında kuantum dolanıklık yoluyla aktarılabileceği düşünülen bilginin fiziksel anlamda bilgi olmamasından kaynaklanıyor. 2 zıt spinli dolanık elektronun birbirlerinden d=500.000 km uzaklıkta bulunduğunu düşünelim. Elektronlardan bir tanesinin spini incelenip süperpozisyon durumu bozulduğunda diğer elektronun spini hakkında t<1 saniye zaman içerisinde haberdar olabiliriz. Fakat durum bilgi aktarımına geldiğinde büyük bir sıkıntı ortaya çıkar. Elektronun spini için +1/2=1 ve -1/2=0 olduğu varsayılan bir kodlama dilinde mesaj gönderilmeye çalışıldığı varsayılsın. Bu durumda çıkan sıkıntı elektronların spininin deterministik olmaması yani tamamen rastgele veya olasılıksal bir biçimde belirmesidir. Karşı tarafa 0 kodunu göndermek için kendi tarafımızda ki elektronun spininin +1/2 olarak ayarlanması gerekmektedir fakat bu imkansızdır. Elektronun spinini tamamen olasılıksal bir biçimde belirir ve bu durum x1≠x2 durumunda x1 ile x2 noktaları arasında bilgi aktarımını uygulamada olanaksız hale getirir.

Kaynaklar

  1. C. Orzel. The Real Reasons Quantum Entanglement Doesn't Allow Faster-Than-Light Communication. (4 Mayıs 2016). Alındığı Tarih: 3 Şubat 2024. Alındığı Yer: Forbes | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
3
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Mete Atatüre
Cambridge Üniversitesi Fizik Profesörü 6 Ekim 2019

Kuantum dolanıklık nesnelerin aradaki mesafeden bağımsız ilintili olmasına izin veriyor ve bu ilinti herhangi bir hızla değil, anında paylaşılıyor. Ancak, kuantum fiziğinde bir de gözlem problemi mevcut. Yani olasılıksal yapısı gereği tek bir gözlem ile bir nesnenin kuantum durumunun tamamını bilemiyoruz. Haberleşebilmek için birbirinden uzakta iki ilintili nesnenin hangi gözlemleri yapması gerektiğini birbirine bildirmesi gerekiyor. Bu da ışık hızından daha hızlı olamıyor

510 görüntülenme
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.
28
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Sadık Berk Evren
Genç bir astronomi meraklısı, bilim araştırmacısı 22 Ekim 2022
Orijinal Soru: Dolanıklık kullanılarak sonsuz hızda iletişim mümkün mü?

Maalesef bu, şu anlık mümkün değil. Neden mi? Çünkü dolanık elektronları istediğimiz olasılıklara nasıl çökerteceğimizi bilmiyoruz. Bu olay, tamamen rastgele meydana geliyor. Dolayısıyla, elektronları istediğimiz mesajları verecek şekilde yönetemiyoruz.

Teknik olarak elektronların spin değerlerini kullanılarak Mors alfabesi veya ikili sayı sistemi gibi yollarla mesaj iletmek mümkün. Ancak, elektronların istediğimiz mesajı oluşturacak şekildeki durumlara çökeceğini nereden biliyoruz? Örneğin, galaksinin bir ucundan diğer ucuna 1101 kodunu iletmek için dolanık elektronları kullanalım. Elektronların rastgeleliği yüzünden iletilecek mesaj 0100 da olabilir, 1010 da olabilir.

İşte bu yüzden dolanık elektronlar ile iletişim pek mümkün değil. Ancak bir gün bilim, bunun da bir yolunu bulabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.
8
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Sena Küçükkıvanç
Yazar&Editör 5 Ocak
Orijinal Soru: Dolanık iki parçacıktan biri "merhaba" yazısıyla kodlansa, 5 ışık yılı uzaktaki dolanık parçacığı gözlemleyenler bu yazıyı anında görebilir mi?

Henüz kimsenin tahtına oturamadığı "ışık hızını aşma" mevzusunu sırf kuantum dolanıklıkla alt etmek mümkün olsaydı, Einstein herhalde o ünlü "tanrı zar atmaz" serzenişinin ardından bir de "lan... ama eğer atarsa, umarım ışıktan hızlı olur" diye eklerdi. Fakat görünen o ki doğa bu konuda fazlasıyla ketum davranıyor. Dolanık iki parçacık arasında (bırakın "merhaba" kelimesinin kodlanmasını) en basitinden bir "0" veya "1" bilgisini bile anlık ve kasıtlı şekilde iletemiyoruz. Evet ölçüm sonuçlarının korelasyonundan bahsediyoruz, ama koca Bell denklemlerini cebren alt üst etseniz de, korelasyonu iletişime tahvil etmenin bir yolunu bulamıyorsunuz.

1982'deki Alain Aspect deneylerinden bu yana, dolanıklığın gerçekten "spooky" (Einstein'ın tabiriyle "ürkütücü") olduğunu defalarca ispat ettik. Fakat "ürkütücü" olması, iletişim kanalları açtığı anlamına gelmiyor. Bu deneylerde fotonlar arasında mesafeler büyüdükçe dahi ölçüm sonuçları arasında istatistiksel bir bağ (korelasyon) görüldü; ancak mesaj gönderme aracı ortaya çıkmadı. Bell testlerini istediğiniz kadar tekrarlayın, yine de bir tarafın ölçüm sonucunu manipüle ederek öte tarafın ölçüm sonucunu önceden belirleyebilmek mümkün değil. Üstelik John Bell'in meşhur eşitsizliklerini çiğnemenizi sağlayan bu dolanıklık, sanki evrenin hayati bir emniyet kemeri gibi davranıp, "Buradan öteye gidemezsiniz" diyor...

Ayna iki parçaya bölünmüş olsun, biri Dünya'da, diğeri çok uzak bir gezegende dursun. Ayna parçaları birbirleriyle hâlâ "dolanık" olsun. Siz Dünya'daki ayna parçasına "merhaba" yazsanız bile, uzakta duran ayna parçasında aynı yazıyı doğrudan göremezsiniz. Elinizdeki ayna sadece karmaşık bir yansımayı korur; ölçüm yaptığınızda rastgele desenler belirir, ama bu desenlerin ortalamasını aldığınızda, "karşıda da benzer desenler oldu" diyerek bir korelasyon çıkartırsınız. Ne var ki istediğiniz gibi "Bugün hava çok güzel" yazısı belirmeyecektir. Geçmişte radyonun keşfedildiği zamanlar bile "ether" üzerinden ışıktan hızlı sinyaller göndermek gündeme gelmiş ancak Maxwell denklemlerinin seti her defasında bu rüyayı baltalamıştı. Şimdi de kuantumun büyüsü içinde benzer bir bariyer karşımızda duruyor: Ölçümün rastgeleliği ve no-communication theorem.[1]

Tüm Reklamları Kapat

Deneyler Bell eşitsizliklerini aşsa bile, süslü Hilbert uzaylarında dalga fonksiyonunu istediğimizce katlayıp çarpsak da, bilinçli ve yönlendirilmiş bir "merhaba" iletimi ışıktan hızlı gerçekleşemiyor. Doğa, evrensel hız sınırını ve sebep-sonuç ilişkisini (nedenselliği) ısrarla muhafaza ediyor. Belki bir gün daha da "tuhaf" bir kuram keşfederiz; ama şimdilik, kuantum mekaniğinin ipini nereye çeksek de "Daha hızlı gider miyiz?" sorusuna cevabımız net: Ne yazık ki hayır...

Kaynaklar

  1. arxiv. From The No-Signaling Theorem To Veiled Nonlocality. Alındığı Tarih: 5 Ocak 2025. Alındığı Yer: arxiv | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
13
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
İlhan Taşlı
Uzay Bilimleri Takipçisi 29 Ağustos 2023
Orijinal Soru: Dolanıklık kullanılarak sonsuz hızda iletişim mümkün mü?

Bu konuda bazı çalışmalar yapılmış olsa da, şimdilik mümkün görünmüyor. Aslında, dolanık parçacıkların, toplam verisi üzerinden bilgi sahibi olabiliyoruz. Örneğin; iki dolanık foton parçacıklarının bir tanesinin kuantum durumu, ölçme ve gözlem yolu ile bilindiği taktirde, diğer hakkında da bilgi sahibi olabiliyoruz. Ancak burada, %50-50 gibi sürekli bir rastgele durumu söz konusu. Kontrol edemediğinin rastgele durumlar, bilgi iletmenizin önündeki en büyük engel.

Gelecek bize neyi gösterir, şimdiden kestirmek zor. Einstein'in öngörüsüne göre, bilgi de ışık hızından daha hızlı iletilemez varsayımına uymak durumundayız (en azından şimdilik). [1]

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. E. Siegel. No, We Still Can't Use Quantum Entanglement To Communicate Faster Than Light. (2 Ocak 2020). Alındığı Tarih: 29 Ağustos 2023. Alındığı Yer: Forbes | Arşiv Bağlantısı
5
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Gökhan Oral
Cevabı veren ben değilim ChatGPT 17 Ekim
Orijinal Soru: Dolanıklık kullanılarak sonsuz hızda iletişim mümkün mü?

Dolanıklık kullanarak sonsuz hızda iletişim kurma fikri cazip olsa da, kuantum mekaniği yasaları bunu engeller. Kuantum dolanıklıkta, iki parçacığın durumları birbirine bağlıdır, yani birinin durumu ölçüldüğünde, diğerinin durumu anında belirlenir. Bu "anında" etkileşim, sanki parçacıklar arasındaki mesafeden bağımsızmış gibi görünür, bu yüzden insanlar bunu sonsuz hızda bilgi aktarımı olarak yorumlayabilir. Ancak bu fenomen iletişim amacıyla kullanılamaz. İşte nedeni:

1. Spinlerin değiştirilemezliği: Dolanık iki elektronun spinlerinden birini ölçtüğünüzde, diğerinin durumu anında belirlenir, ancak bu ölçüm pasif bir işlemdir. Elektronun spinini değiştirip diğeri üzerinde doğrudan bir etki yaratamazsınız. Kuantum dolanıklıkta, ölçümün sonucu rastgeledir; yani siz bir elektronun spinini ölçtüğünüzde, diğerinin spininin ne olduğunu ancak sonradan öğrenirsiniz. Bu, ölçülen spinleri manipüle ederek belirli bir bilgiyi kodlamayı ve iletmeyi imkânsız kılar.

2. Bilgi aktarımı yok: Dolanıklık sadece iki parçacığın ölçüm sonuçlarının ilişkili olduğunu garanti eder, ancak bu durumu kullanarak bir mesaj gönderemezsiniz. İki kişi (örneğin Alice ve Bob) birbirinden uzak bir mesafede dolanık parçacıkları paylaşsa bile, Alice’in yaptığı ölçüm anında Bob’a bir bilgi göndermez. Alice ve Bob, sonuçları karşılaştırmadan önce ne tür bir sonuç elde ettiklerini bilemezler, ve sonuçlar rastgele olduğu için bu karşılaştırma klasik iletişim yollarıyla yapılmak zorundadır (yani ışık hızından daha hızlı değil).

Tüm Reklamları Kapat

3. Özel Görelilik: Özel görelilik kuramı, hiçbir bilginin ışık hızından daha hızlı taşınamayacağını söyler. Kuantum dolanıklık bu yasayı ihlal etmez, çünkü dolanıklık sayesinde bir ölçüm sonucu diğerini etkiliyor gibi görünse de, bu bilgi aktarımı anlamına gelmez.

Sonuç olarak, dolanıklık bilgi iletimi için kullanılabilecek bir mekanizma değildir, çünkü parçacıkların spinlerini manipüle ederek anlamlı bir mesaj gönderemezsiniz.

kaynak:chatgpt[1]

Kaynaklar

  1. chatgpt 4o. (). Kuantum Mekaniği Yasaları.
1
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close