Evrim Ağacı
Yanılmıyorsam ilk olarak 1919 yılında Sir Arthur Eddington ekibi tarafından gerçekleştirilen deneyde güneş tutulması gözlenmişti. Işığın kütleli cisimlere toslayıp büküldüğü ilk deneydi bu.
Sizin de dediğiniz gibi Newton'un kütle çekimiyle ilgili önerileri, hala gözlemlemlerimizin birkısmı ile yeterince iyi seviyede uyuşuyor. Bu çerçevede bakıldığında Newtonun kütleçekimsel yaklaşımını günümüzde de belirli sınırlar dahilinde bilimsel olarak kullanabiliyoruz. İşin içine büyük hızlar, ivmeler, zaman gibi faktörleri katarak çerçevemizi biraz daha genişlettiğimiğzde ise genel görelelik konularını işin içerisine katmamız gerekiyor.
Genel göreliliğin önerdiği birçok olay "birebir" gözlemlendi. Uzay-zaman bükülmesi sonucu "ışıgın" yön değiştirmesi zaten on yıllar önce gözlemlenmişti. Yakın zamanda ise LIGO deneyleri ile uzay zaman bükülmesinin belirli bir hızla yayıldığının deneysel gözlemleri yapıldı.
Tabi ki denysel olarak gözlemlenmiş olması Genel göreliliğin nihai model olduğunu göstermiyor. Daha kapsayıcı bir teori kabul görene kadar elimizdeki en iyi seçenek Genel görelilik gibi duruyor.
Diğer taraftan "Kütleler birbirini aslında çekmez" demek işin biraz kolayına kaçmak oluyor. Yarın daha kapsayıcı bir teori kabul gördüğünde "Uzay zaman aslında bükülmez" demek kadar yanlış bence.
2015 yılında sanırım Amsterdam üniversitesinde yapılan gözlemler de Dünya'dan 25.000 ışık yılı uzaktaki bir pulsar, uzay-zaman dokusunun bükülmesi nedeniyle gözden kayboldu bunun bir çok örneği daha var.
Amerika'da iki bilim adamı bizzat gözlemlemiş. Üç Atom saatinin ikisini farklı yönlerde giden uçaklara bindirip, birini yeryüzünde bırakmışlar. Saatler bir araya getirildiklerinde bizim için küçük, bilim insanları için büyük fark olduğu gözlemlenmiş.
Normalde atom saatleri de çok küçük sapma yapabiliyormuş ama bu deneydeki fark o kadar lüçük değilmiş. Şöyle hızlıca bir google'ladım düzgün bir kaynak bulamadım. Özür dilerim.
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
