Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
21

Hücrelerimiz de atomlardan oluştuğuna göre, bizi canlı yapan nedir? Hem canlı hem de cansız varlıklar nasıl atomdan oluşabiliyor?

Hücrelerimiz atomlardan oluşmuştur ve atomlarımız da cansızdır. Ama baktığımız zaman atomlardan oluşan masanın cansız ve yine atomlardan oluşan bizlerin ise canlı olduğunu görüyoruz. O halde bizi canlı kılan ruh gibi şeyler midir?
5,821 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
11 Cevap
Yasin Kayalar
Yasin Kayalar
183K UP
Bilim ve felsefe okuru

Merhaba.

ansız ile canlı arasında hiç bir fark yok diyenler ve aslında varlığını inkar etmistir. Bütün evreni gözlemleyen algılayan anlamaya çalışan bilim yapan varoluşunu inkar ederek varoluş felsefesini tamamen dışlamıs ve bu görüşünü de ne yazık ki bilim temeline oturtmaya çalışmıştır. Canlı ve cansız ayrımı bilimde tartışılan ve bunu belirlemek için kriterler oluşturulan bir konudur. Mesela metobolizmaya sahip olmak, çoğalma (üreme), büyüme gibi nitelikler bu konuda temel kriterlerdir. Ancak kriterler artirilabilir. Arkadaşın dediği şekilde bir masa ile bizim aramızda fark olmadığını söylemek gerçekten ilginçtir. Bir masa besin alarak büyümez. Bir masa üremez vs. Bir canlının metabolizması sistemsel bir bütünlük taşır. Canlı varlığını ancak bu şekilde devam ettirebilir. Bu gerçek apaçık ortadayken buna tamamen aykırı şekilde 'canlının bütünü parçaların özelliğini tasimak zorunda değildir' demek hücrenin canlılığını kabul edip canlının bedeninin biyolojik bütünlüğünü ve bütünsel canlılığını kabul etmemek demektir. Canlıların bedeni üzerinde tüm canlı hücreler birbirleriyle iletişim ve etkileşim işbirliği halinde olarak canlıyı meydana getirip varlığının devamını sağlarlar. Bu nedenle vücut bir bütün halinde kendisini oluşturan hücrelerin canlılığını nedeniyle canlılık niteliğine sahiptir. Aksini yapmak örneğin bir masanin atomlardan oluştuğunu söyleyip masanın bütünsel varlığına dair özellikleri (örneğin dört ayaklı olması veya şekline dair geometrisi gibi) özellikleri inkar etmek görmezden gelmek demektir. Bir canlının sadece hücrelerinin canlı olduğunu söyleyip de biyolojik bütünlüğünü görmezden gelmek anlamına gelecek bütün yaklaşımlar gözümüzün önünde olan bir gerçeği inkar etmekle esdegerdir. Vücudumuzdaki tek tek hücreler canlıdır ama vücudumuzun bütünü de biyolojik bir bütünlüğe sahiptir ki bir organı onu oluşturan sadece hücrelere bakarak tanımlamak örneğin akcigerin solunum sistemi için ne anlam ifade ettiğini görmezden gelmek demektir. Bir nesneyi onu olustuan parçaların özellikleri ile tanımlamak bu anlamda yetersiz ve eksik tanımlamalara neden olur. Bu düz bir çizgiyi çizgiyi olusturan noktaları esas alıp çizgi noktalardan oluşur demektir. Noktalar çizgiyi tanımlamak için gerekli olabilir ama o noktalar bir araya gelip yan yana dizlip çizgi dediğimiz bütünü oluşturur. Çizginin noktayı içeriyor olması ve noktayla tanimlanabiliyor olması çizginin özelliklerini görmezden gelmemize neden olmamalı. Ayrıca çizgiyi noktalarla tanımlarken bütün olan birşeyi esasen ve özünde kavram ve kelimelerle parçalara ayıranin da bizler olduğunu unutmamaliyiz. İndirgemecilik adı altında çizgi noktalardan oluşur noktalar var çizgi yok demek tamamen başka bir safsataya neden olur. Aynı şekilde butun parçalardan daha fazlasıdır ve niceliksel bir araya gelisler bir noktadan sonra niteliksel farklara neden olur şeklindeki fikir diyalektik materyalizmin ileri sürdügu görüşlerdendir. Bütünü görmezden gelemeyen dilayektik materyalizm bu görüşe varmak zorunda kalmıştır diyebilriz. (Diyalektik materyalizm özünde diyalektik ve materyalizm feslefelerinin her ikisinin eksikliğe neden olduğu noktasından hareketle her iki felsefeyi birleştirerek rasyonel bir temelde bu bakış açılarının eksikliğini giderme çabasıdır. ) Butun bunları gozetirsek canlı vücutları bir bütünlük içinde solunum boşaltım sindirim gibi sistemlere sahip olarak bütünsel bir biyolojik sistemdir ki bu sistem artma eğiliminde olan entropiye karşı besinleri kullanrak varlığını sürdürür buyur gelişir ve çoğalır. Sistemin bütünü bu anlamda canlıdır. Burada daha iyi anlayabilmek için uçak örneğini de verebiliriz. Uçağı oluşturan parçalar uçmaz ama bütün olarak uçak uçabilir. Dolayısıyla parça butunun özelliklerini tanımlamaya hiç bir şekilde yetmez. Görüyoruz ki parça bütünü tanımlamaya yetmediği gibi bütünun özellikleri parça da bulunmayabilir. Bu nedenle de bütün parçanın özelliklerini taşımak zorunda değildir bu bütünlük safsatasidir demek ile benzer şekilde bütün yoktur parçalar vardır demek de benzer bir safsatadir. Çünkü bütünün özelligi de örnekteki gibi parçada bulunmayabilir. Yani burada parçanın özelliği bütünde bulunmaz fikrinden öte bütünün özelligi parçada bulunmaz dolayısıyla parça bütünü tanımlamaya yetmez görüşü apaçık bir gerçeklik olarak indirgemeci yaklaşımları çürütür yanlışlar. Hal böyleyken bilimsel tüm literatürü dışlayacak şekilde canlılık cansız maddede oluşur diyerek bütün canlılığa dair var olan kavram ve nitelikleri red etmek bilimsellikten öte gerçekçi bile bir bakış açısı değildir. Burada bilincsel bütünlüğümuz konusuna girmiyorum. Çünkü beyin dedigimiz yapı ile bilincsel bütünlüğümuz arasında da benzer bir durum söz konusu. Biyolojik bütünlüğümuz gibi bilincimizi de tek tek nöronlara indirgeyerek tanımlamak tamamen eksik ve hatalı bakış açılarıdır.

Tüm Reklamları Kapat

260 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Wikipedia. Diyalektik Materyalizm. (20 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 26 Kasım 2021. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Ufuk Derin
Öğrenci-Okur
Orijinal Soru: Nasıl oluyor da hem canlı hem de cansız varlıklar atomdan oluşabiliyor?

Doğada "canlı" ya da "cansız" diye bir ayrım bulunmuyor. Bu ayrımı yapan biziz. Cansızlıktan canlılığın oluşumunu yani Abiyogenez sürecini da göz önüne alırsak aslında organizasyonu olan ve entropiye karşı koyacak bir iç aktiviteye sahip cansız maddelerden oluşan varlığa canlı diyoruz. Yani aslında canlılık, bu özelliklere sahip olacak şekilde evrimleşen bir cansız maddeler grubu. Canlılık, aslında cansız maddeler altında kategorize edeceğimiz bir özellik. Cansız maddeler de (daha doğrusu bildiğimiz anlamda maddeler de) atomlardan oluştuğuna göre çok şaşılacak bir durum yok.

532 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Ç. M. Bakırcı, et al. Yaşam Nedir? Canlılığı Nasıl Tanımlarız?. (4 Mart 2017). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  2. Ç. M. Bakırcı. Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir? Canlı Ve Cansızları Birbirinden Ayırmanın Kolay Bir Yolu Var Mı?. (1 Mart 2021). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  3. Ç. M. Bakırcı. Kimyasal Evrime Giriş: Canlılık Ve Cansızlık Nedir, Ne Değildir? Canlılar Ile Cansızlar Arasındaki Farklar Nelerdir?. (19 Nisan 2011). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
13
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Mehmet Göksu
Otodidakt.
Orijinal Soru: Nasıl oluyor da hem canlı hem de cansız varlıklar atomdan oluşabiliyor?

Atomlar maddenin temel yapı taşlarıdır ve tüm canlı ve cansız varlıklar atomlardan oluşur. Ancak, canlı ve cansız varlıkları birbirinden ayıran şey atomların dizilişi ve birbirleriyle olan etkileşimleridir.

Canlılar, büyüme, üreme ve metabolizma gibi biyolojik işlevleri yerine getirmelerini sağlayan belirli bir atom düzenine sahip yüksek düzeyde organizasyon ve karmaşıklıkla karakterize edilir. Örneğin, vücudunuzdaki atomlar, yaşamınızı desteklemek için birlikte çalışan hücreleri, dokuları ve organları oluşturmak üzere karmaşık ve son derece organize bir şekilde düzenlenmiştir.

Buna karşılık, cansız maddeler bu düzeyde bir organizasyona ve karmaşıklığa sahip değildir. Canlılarla aynı tür atomları içerebilirler, ancak bu atomlar biyolojik işlevleri yerine getirmek için gerekli özel etkileşimler olmaksızın daha rastgele ve düzensiz bir şekilde düzenlenmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Özetle, canlı ve cansız varlıklar aynı tür atomları içerebilirken, onları farklılaştıran bu atomların özel düzenlemesi ve etkileşimleridir. Canlılar, biyolojik işlevleri yerine getirmelerini sağlayan yüksek düzeyde bir organizasyona ve karmaşıklığa sahipken, cansız maddeler böyle değildir.

168 görüntülenme
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Yusuf Taha Yılmaz
Öğrenci
Orijinal Soru: Nasıl oluyor da hem canlı hem de cansız varlıklar atomdan oluşabiliyor?

Selam. İlk önce atom kavramını anlamak gerek...

"Atom, bilinen evrendeki tüm maddenin kimyasal ve fiziksel niteliklerini taşıyan en küçük yapı taşıdır." İşte bu açıklama aslında atomdan oluşmanın sadece canlı varlıkların değil tüm maddelerin özelliğidir. Dünyada atomdan oluşmayan madde bulamazsın.

Canlı ya da canlılık nedir sorusuna gelirsek buna cevap vermemiz zor. Kaynaklardaki videoda zaten canlılık ve yaşam kavramlarının farklı açıklamaları bulunmakta.

Tüm Reklamları Kapat

Aynı zamanda canlıların ortak özelliklerinde "hücresel yapı" bulunmaktadır, atomsal yapı değil. Bu konu hakkında 4. kaynakta bir TED Talks konuşması bıraktım. Umarım yardımcı olabilmişimdir. :)

166 görüntülenme

Kaynaklar

  1. www.youtube.com. Yaşam Nedir? Canlılık Nedir?. Alındığı Yer: www.youtube.com | Arşiv Bağlantısı
  2. Wikipedia. Atom. (7 Mayıs 2005). Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  3. Ç. M. Bakırcı. Kimyasal Evrime Giriş: Canlılık Ve Cansızlık Nedir, Ne Değildir? Canlılar Ile Cansızlar Arasındaki Farklar Nelerdir?. (19 Nisan 2011). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  4. M. Hanczyc. Martin Hanczyc: Yaşamla Yaşam-Olmayan Arasındaki Çizgi. Alındığı Yer: TED Talks | Arşiv Bağlantısı
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Ali Zengin
Ali Zengin
127K UP
Öğrenci-Okur

Sorunuzda (gördüğüm kadarıyla) yanlış bir düşünce var. Bir bütün, kendisini oluşturan parçaların özelliğinden başka bir özelliğe sahip olabilir. Bu öbekteki safsatalar (yanılgılar) bütünleme ve indirgeme safsatalarıdır. Bütünleme safsatası, bir bütünün her parçası ya da bazı parçaları için geçerli olanın, bütünün kendisi için de zorunlu olarak geçerli olacağını varsaymaktan oluşan hatadır. Ve bir mantık hatasıdır.

Sorunun cevabı ise: Hiç bir şey.

Modern tanımlamada canlı ile cansızın özünde birbiriyle tamamen aynı olduğu gerçeği yatmaktadır ve bilim insanlarının büyük bir kısmı bu gerçeği kabul ederler. Canlı ve cansızlar arasında, hiçbir fark bulunmaz. Daha fazla bilgiyi Evrim Ağacı'nın şu makalesine giderek öğrenebilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

634 görüntülenme
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Volkan Ali Ersoy
Doktorum.
Orijinal Soru: Nasıl oluyor da hem canlı hem de cansız varlıklar atomdan oluşabiliyor?

Bildiğimiz ve gördüğümüz dünyadaki, evrendeki bütün maddeler atomlardan oluşur. (karanlık maddeyi biraz ayrı tutacağım, bu olay hakkında benim de çok bilgim yok).

Bu sorunun cevabını verebilmek için öncelikle canlı ve cansız ayrımını yapmak gerekiyor. Canlı varlıklar kendi vücut bütünlüklerini bir süre korumak için enerji üretebilen ve bu enerjinin bir kısmını ise vücut bütünlüklerini korumak için kullanan varlıklardır. Örneğin hücre zarının bütünlüğünü koruyacak kadar enerji üretemeyen paramesyum ölmüştür. Ya da beyin, kalp ve solunum fonksiyonlarını yerine getiremeyen insanlar ölmüştür.

Demir bir plaka demir atomlarından oluşur, kendi yapısını korumak için bir enerji üretmez. Bu nedenle cansızdır.

Tüm Reklamları Kapat

Bir hücre zarı kabaca iki tabaka fosfolipid ve aralarında bulunan kolesterol ve karbonhidratlardan oluşur. Yani hücre zarının yapısında bulunan maddeler aslında bir moleküller ve atomlardır.

İki katmanlı hücre zarı yapısı
İki katmanlı hücre zarı yapısı
Britannica ansiklopedisi
Kabaca fosfolipidin yapısı
Kabaca fosfolipidin yapısı
Learn Biology

Bu görselde gördüğümüz ise fosfolipidin kabaca yapısını gösteriyor.

Yani canlılar hücrelerden oluşur, maddeler atomlardan oluşur şeklinde okullarda kabaca öğretilen bilgi kafa karışıklığına yol açıyor. Biz de atomlardan oluşuyoruz. Sadece canlıyız. Şu an bu yazıyı yazmamı sağlayan şey bir dizi biyokimyasal süreç aslında.

148 görüntülenme
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close