Osmanlı Devleti 17. yy'a gelindiğinde kendisinin büyük bir ekonomik ve askeri güç olmasını sağlayan klasik kurumlarının bozulduğuna şait olmuştur. Bunun en önemli nedeni asker devrim denilen ,askeri teknolojilerdeki gelişmeler ve bunun siyasi ve sosyal yapılara etkileridir.
17. yy'daki değişim dönemi ise Osmanlılar tarafından Avrupalıların tersine bir şekilde karşılanmıştır. Avrupalılar bu dönemde merkantilist yani ticaret odaklı bir ekonomi ile politika geliştirirken Osmanlılar klasik tarımsal sisteme devam etmiştir. Bunda neden de Osmanlıların o dönemde tarımsal sistemlerinin iktisadi olarak daha kaârlı olmasıdır. Batı ülkelerinde ise tarımın görece az kazandırması bu ülkeleri ticarete itmiştir.
Nihayetinde 18. yy'a klasik bir ekonomi ile giren Osmanlılar da 17. yy içinde gerçekleştirdikleri reformlarla ekonomilerini toparlar, klasik tarım sistemi içinde büyüme sağlar. Fakat merkantilizm de yoluna devam edecek Avrupa'da sanayi devrimini yaratacaktır. Osmanlılar ise merkanti olmadıkları için bu sanayileşmeye giremeyecektir.
Bu gecikme nihayetinde Osmanlıların dağılmasının nedenidir. Lakin bu gecikme İtalya, İspanya ve Japonya için de geçerlidir. Bu yolda yalnız olmayan Osmanlılar ise ekonomik zayıflama ve bunun zincirleme etkileri sonucunda yıkılmıştır. Japonya ve İspanya gibi ülkelerse Osmanlılar gibi çok kültürlü ve geniş bir coğrafyada olmadıkları için farklı bir seyir izlemiştir.
Bu noktada ayrıca son dönem tarih çalışmaları sonucunda yıkılmanın nedeni olarak gösterilen Osmanlıların düşüncede geriliği gibi argümanların yanlışlandıgı hatırlanmalıdır.
2,279 görüntülenme
Kaynaklar
-
Ö. Kabacaoğlu. (Master Tezi, 2020). Askeri Teknolojilerdeki Gelişmelerin Osmanlı İdari Yapısına Etkileri: 1593 - 1717.
-
E. S. Gürkan. (2021). Bunu Herkes Bilir. Yayınevi: Kronik.
