Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
1

Hemen her toplumda kadının hakları neden gasp edilmiş ve evrimin bundaki rolü nedir?

Bu konuda bilgim kısıtlı da olsa hemen hemen insanlık tarihinin başından günümüze kadar kadın hakları sömürülmüş. Günümüzde de mutluluk verici istisnalar artsa da kadının toplumumuzdaki yeri açık. Bütün bunların sebebi nedir? Evrimin bundaki rolü nedir?
705 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Merve Arıcıbaşı
PhD Veterinary Sciences

Toplumsal cinsiyetin hayvan evcilleştirme ve yerleşik düzene geçiş ile ayrıştığı savunuluyor.

Cinsel birleşmeden 9 ay gibi uzun bir süreçten sonra bebeğin ortaya çıkması, insanların cinsel birleşme-doğum arasında erkeğin fonksiyonunu farketmelerini ancak evcilleştirilen ilk hayvanlardan olan keçi, koyun sürülerine erkek katmadan (sadece dişi hayvanlardan oluşan sürülerde yavru alınmaması) döl alınmadığı gözlemiyle gerçekleşiyor.

Tüm Reklamları Kapat

Sosyal antropoloji avcı toplayıcı toplumlarda kadının hakim bir rol oynadığı, sosyal gruplarda bebeklerin toplulukça birlikte yetiştirildiği ve babalık mevhumunun olmadığını savunuyor.

Yerleşik düzene geçişten sonra küçük kabile veya klanlarda da çocuk yetiştirme iş bölümü içinde yapılabilirken şehirlerin oluşması ile kamu alanlarının sınırları çizilmeye başlanıyor. Şehirler ile birlikte mülkiyet ve kamu alanları ayrılıp babalık kurumunun gelişmesiyle birlikte bebeğin babasının belirli olması önem kazanmaya başlamasıyla birlikte kadın kamu alanlarının dışına itiliyor.

Kültürbilimci Karl Jasper'sin "akis çağı" olarak nitelendirdiği dönem M.Ö. 8. ve 3. yüzyıllar arasında bu tür bir toplumsal cinsiyet paradigmasının oluştuğu yönünde. Yani insanlık tarihinin son 2500 yıllık bir döneminde görülen bir olgu diyebiliriz. Ayrıca günümüzde hala varolan bazı ilkel kabilelerin kadın hakim yaşam biçimlerine sahip olduğunu da eklemek gerekir.

1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Görkem Öge
Kozmoloji meraklısı.

Bu konu, muhtemelen günümüzün en çarpıtılmış, en karmaşıklaşmış ve en safsatalarla bezenmiş konusu. Kadın hakları... Zaten bu da insan haklarından doğmuş bir kavram ama her şekilde bizim yarattığımız ve başımıza bela olan bir durum. Siz, kadın hakları derken neyi kast ediyorsunuz bilemiyorum ama genel olarak bu konu, kadın erkek eşitliği ile paralelleştiriliyor. Ben de bu bağlamda cevap vereyim.

Öncelikli olarak şunu söyleyelim: İnsan yer yüzünde yüzbinlerce yıldır var. İnsan hayatında erkeğin ve kadının durumu, konumu, görevi evrimsel olarak pek de karmaşık değil. Kısaca özetlersek eğer insan üreyip çoğalacaksa burada üreme ve çocuk doğurma anlamında büyük yük kadının omuzlarında. Kadın hamileliği, doğadaki en zor hamileliklerden biri. Hamile bir kadın, bedensel olarak kısıtlı oluyor. Bu nedenle hamile kadın hamilelik süresince korunmalı, bakılmalı, doyurulmalı. İnsan yavrusu da doğduğunda doğadaki diğer yavrulardan çok daha zayıf oluyor ve uzun süre yoğun bakım altında olması gerekiyor. Bu süreçte de birileri çocuğa bakmalı. E anne de memeleri ile çocuğu besleyebildiği için anneyi beslemek direk çocuğu beslemek oluyor. Bu şekilde anne yavruyu direk besler konumda olduğu için onu bırakamaz ve bu nedenle de avlanamaz, doğal düşmanlarla savaşamaz, iklim şartlarına karşı konuma altına olmalı ve bu da bir yuvayı gerekli kılıyor vs. Bu sürede de anne tarafından yoğun olarak bakılmalı. Bu durumda da hem hamilelikte anneyi, hem de doğumdan sonra hem anneyi hem çocuğu birileri korumalı. Bu süre toplam olarak en az 5-6 yıl.

Tüm Reklamları Kapat

Bu gereklilikler de direk olarak bir erkek eş-baba figürünü kaçınılmaz kılıyor. Bir erkek, bir kadına ve çocuğa en az 5-6 yıl boyunca bakmazsa, bir kadın da bu sürelerle bir erkekle hayatını birleştirmezse insan üreyemez. Bir kadının, tek başına, erkekten sadece sperm alarak çocuk büyütmesi çok zor. Bu durum evrimsel. Tercih değil, hak değil, kanun değil, ahlak değil, sadece evrimsel. Milyonlarca yıl boyunca bu böyle olmuş, zaten böyle yaşanmış.

Bu dinamikler de baba-anne-çocuk üçgeninde belirli sosyal, duygusal, cinsel, fiziksel pozisyonlar yaratmış durumda. Kadın çoğunlukla çocuğu doyurduğu için genelde yuvada olacak. O nedenle evin yöneticisi kadındır. Ev, erkekten çok kadının mekanı ve ortamı çünkü. Kadın orada daha güçlü, etkin, hâkim, uzman. Evde kadın erkeği yönetir, nokta. Erkek de sürekli o evi doyurmak, korumak zorunda. Bu nedenle de dış işlerden erkek sorumlu. Erkek de dışarıya karşı daha etkin, güçlü, hâkim. Fiziksel yapılarımız, zihinsel gelişimimiz, psikolojik yapılarımız falan da bu doğrultuda biçimlenmiş. Erkek evi çekip çeviremez, kadın dışarıda başarılı olamaz demek değil bu. Bir hak, bir baskı, bir tercih, bir kanun, bir ahlak meselesi değil. Gerçek şu: Bu daha verimli. Böyle bir görev bölümü yapmak daha zekice. Bu ayrımların doğurduğu görev bölümünü çağdaş dünyada istemeyen yapmayabilir çünkü ilkel çağlardaki çetin şartlar bugün söz konusu değil ama bireylerin evrimsel gelişimi bu yönde. Dediğim gibi bu ayrım, ailenin varlığını sürdürmesi için en verimli yöntem.

Tüm Reklamları Kapat

Çağlar boyu, evrimsel rolünden dolayı kadınlar, dış dünyada, erkekler kadar etkin olamamışlar. Bu alışılageldik bir yapı teşkil etmiş. Erkekler de sahip oldukları hâkimiyetle kadınlar üzerine baskı kurmuşlar. Bu nedenle de çağdaş dünyada kadınlara, erkeklere ve topluma karşı çeşitli haklar tanınmış.

Ama bazı kadınlar bu hakları bulandırıyorlar ve "biz ezildik, şimdi ezmeliyiz" gibi bir dengeye getirmeye çalışıyorlar. Bu çaba, bazı örneklerde "Erkeklere ölüm!"e varıyor. Kabaca çizdiğim bu çerçeve ve yine bu çerçevenin ortaya çıkardığı başka bir çok sosyal, kültürel, ahlaki vs. durum safsatalarla, kavram karmaşalarıyla bağlamından ve aslından koparılıyor. Çeşitli evrimsel roller de değiştirilmeye çalışılıyor ki bu büyük bir hata.

Elbette ve elbette, hiç bir şüpheye yer bırakmayacak biçimde kadın ve erkek arasında bir zeka, akıl, beceri farkı yoktur. Zeka, eğitim, akıl, beceri gerektiren tüm meslekler, kadın ve erkek tarafından aynı başarı ile icra edilebilir. Bu açıdan ve toplamda arada bir üstünlük yoktur. Yani ne kadın erkekten üstündür, ne erkek kadından. Ama belirli spesifik alan ve konularda üstünlük vardır. Bazı konularda kadın, bazı konularda erkek üstündür. Kanun, hukuk, vatandaşlık gibi konularda eşit olunsa da başka bir çok konuda kadın ve erkek eşit değildir, olmamalıdır zaten. Kadın ve erkek birbirinin tamamlayıcısıdır. Evrimsel olarak ortaya çıkan işbirliğinin doğurduğu bir sonuç bu. Hak hukuk meselesi de değil. Kadın erkeğe, erkek kadına, üstün olduğu vasıfları bağlamında saygı duymalı.

124 görüntülenme
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close