Mutasyonun birçok sebebi olabilir. Spesifik olarak bir körelmede mutasyonun hangi sebeple olduğunun saptanabileceğini sanmıyorum çünkü tek bir mutasyon bile olmuyor. Körelme gibi olaylarda önemli olan uygun çeşitliliğin bulunması olduğu için hangi sebeple gerçekleşen mutasyonlarla olduğu ile pek ilgilenileceğini de sanmıyorum.
Burada sadece mutasyonlara sebep olan etkenlerin başlıklarını sıralayacağım, Mutasyon Nedir? yazısında "Mutasyonların Nedenleri" başlığı altında biraz daha detaylısını bulabilirsiniz.
Mutasyonların nedenlerini sadece yukarıda sayılan radyoaktif veya enerji dalgalarının etkilerine yormak doğru olmaz. Doğada, mutasyona sebep olan pek çok olguya rastlanmıştır. Bunların temelinde yine dış etmenlerden ötürü kimyasal yapının değişmesi bulunmaktadır. Bunların her birine girersek, günlerce işin içinden çıkamayız. Ancak kısaca özetlemek gerekirse, mutasyon sebepleri ikiye ayrılır: Spontane Mutasyonlar ve Uyarılmış Mutasyonlar. Bu noktada bilinmesi gereken bir diğer kavram, vahşi tip kavramıdır. Vahşi tip, mutasyona uğramamış hal demektir.
Totomerizm, Pürin Kaybı, Amin Kaybı, Atlanmış Şerit Yanlış Çiftlenmesi, Bazı Kimyasallar, Radyasyon gibi birçok nedenle mutasyon olabilmektedir.
Hatta mutasyon dışında birçok çeşitlilik mekanizması mevcuttur. Evrim Mekanizmaları Yazı Dizisini okuyabilirsiniz.