Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
0

Ormanlar neden kendilerini yakacak biçimde evrimleşti?

227 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap

Yangına sebep olan ateş, biyolojik bir olgu değildir. Fiziksel ve kimyasal bir olgudur. Dolayısıyla biyolojik bir unsurun, fiziksel ve kimyasal bir gerçekten etkilenip etkilenmemeyi tercih etme şansı bulunmamaktadır. Ormanlar, "ateş" denen olgunun başlamasına uygun şartları barındıran bölgelerdir ve bu nedenle buralarda yangın doğal olarak başlayabilir. Bu ekosistemler, bu çevresel baskı ile bir arada evrimleşmişlerdir.

Bunu, hayvanların adapte olmak zorunda olduğu diğer çevresel baskılara benzetebiliriz: Canlılar, iklim değişimini veya fırtınaları seçemezler. Benzer şekilde, kromozomal kısalma veya fiziksel aşınma gibi nedenlerle yaşanan ölüm olgusunu da seçemezler. Tek yapabilecekleri, bu gerçeğe adapte olacak biçimde evrimleşmektir. Ormanlar için de yangın gerçeği böyledir.

Örneğin ölüm, yaşamın en büyük itici güçlerinden birisidir ve birçok avantajının yanında, özellikle de alttan gelen nesillere bol miktarda alan ve kaynak açması sayesinde evrimsel avantaj sağlar. Bitki ekolojisinde yangının yeri de budur. Bitkiler yaş veya hastalık nedeniyle de ölürler; ancak yangınlar da yaşam döngülerinin önemli bir parçasıdır ve yaşamın bu gerçeğiyle başa çıkacak biçimde evrimleşmişlerdir. Bunu yapamayanlar elenmişlerdir. Yani bitkilerin doğal seçilim yoluyla evrimi, yani adaptasyonları, hayvanlardan pek de farklı değildir.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak bazı ormanlar, bunu bir adım öteye götürerek yanma ihtimalini pekiştirecek biçimde evrimleşmişlerdir. Bunlara yangına bağımlı ekosistemler denir. Bu bitkiler, milyonlarca yıl boyunca yangınlarla bir arada evrimleştikleri için, bir yangın ihtimaline karşı adaptasyonlara sahip olacak biçimde evrimleşmişlerdir. Örneğin yangına bağımlı ekosistemlerde yaşamayan kozalaklı ağaçların kozalaklarının tamamı hızlıca açılır ve bu sayede ürerler. Yangına bağımlı ekosistemlerdeki kızılçam gibi ağaçlarınsa kozalaklarının önemli bir bölümü sıkı sıkıya kapalı kalır ve reçineyle pekiştirilir. Er ya da geç yangın geldiğinde, sıkı sıkıya kapalı kozalaklar ısı nedeniyle şişer ve reçinenin erimesi sonucu kozalaklar patlayarak onlarca metre uzağa tohumların saçılmasını sağlar. Bu, yangın sonrasında bu ormanların hızlıca toparlanmasını mümkün kılar.

Ayrıca yangına bağımlı ekosistemlerde çıkan yangınlar, en son yangın döneminden bu yana ormanı işgal eden, yangınlara adapte olmamış bitki ve hayvan türlerini elemek için etkili bir yöntemdir. Yerleşik ekosistemle rekabete giren bu türler, ilk yangında yok olarak elenirler. Milyonlarca yıldır yangınlara adapte olacak biçimde evrimleşen türlerse yollarına devam ederek yeni bir başlangıç yapabilirler.

113 görüntülenme
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, Orman Yangınları soru dizisi içinde yer almaktadır.
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close