Toprak yiyerek yaşayabilir miyiz?

Anemi vakalarında toprak yeme alışkanlığı görülüyor. Aşırı aç insanlarda da toprak yeme dürtüsü görülüyor. Hatta bazı vitamin eksikliklerinde toprak yemek canlıya "çekici" gözükmeye başlıyor. Elbette bu gibi durumlar vücudun acil ihtiyaçlarını elde edebilmesi için aktif edilen "alarm" sistemleri. Ancak hiçbir acil durumu olmayan insanların da toprak yediğini biliyoruz. Literatürde jeofaji olarak geçen bu "rahatsızlık", neredeyse her toplumda tespit edilmiştir.

"Jeofaji, tıp literatüründe "Pika" olarak adlandırılan "besin değeri olmayan ya da sindirilemeyen şeyleri yeme takıntısı"nın bir alt türüdür. Pika terimi, bulduğu her şeyi yediğine inanılan saksağan kuşunun Latince adından (Pica pica) türetilmiştir ve yanmış kibrit uçları, sigara, sigara külü, kâğıt, karton, naftalin, yumurta kabuğu, saç, para, vinil eldiven, sünger yeme davranışı gibi çok çeşitli şekillerde kendini gösterebilen bir bozukluktur."¹

Toprak yeme "bozukluğunun" altında yatan sebeplerinden biri psikiyatrik olabilir. Hatta ABD'de 500 mg'dan fazla toprak tüketmenin patolojik bir problem olarak kabul edileceği ancak bunun çok da kesin bir sınır olmadığı vurgulanmıştır.

"Jeofajinin Evrimsel Kökeni

Bir davranışın anormal mi yoksa adaptif mi olduğunu anlamanın yollarından biri hayvanlarda ve dünyanın farklı bölgelerindeki çeşitli insan gruplarında ne kadar yaygın olduğuna bakmaktır. Jeofaji papağan, geyik, fil, yarasa, tavşan, babun, goril ve şempanzeler de dahil olmak üzere 297 hayvan türünde gözlemlenmiştir.

Gerçekten de yapılan araştırmalar özellikle killi toprak yeme davranışının evrimsel bir avantajı olabileceğini göstermektedir. Bu konuda ortaya atılan görüşlerden en çok kabul gören iki tanesi besin yetersizliği ve korunma hipotezleridir."¹

Sonuç olarak sadece toprak yenerek yaşanabileceği konusunda yeterli kanı oluşmamıştır. Evrimsel sürecimizde toprak yeme "içgüdüsü" var ancak bu genelde acil durumlarda aktifleşir. Bana göre normali budur. Günümüz için konuşacak olursak besin değerleri yüksek topraklar bulmak zor ve zahmetlidir, bu sebeple de bir insanın hayatını toprak yiyerek geçirmesi çok da sağlıklı bir bakış açısı değildir.