Bunun hiç kuşkusuz sayısız ispatı var artık çünkü günümüzde Dünya'nın dışından bu olayı görüntüleyecek araçlar gönderecek konuma geldik. Lakin bunun öncesinde de bu pekala mümkündü, bunu anlamak için biraz mekanik ve geometri bilgisiyle, sağlıklı bir muhakeme yeteneği yeterli. Örneğin:
Yıl boyunca Güneş'in gökyüzündeki hareketini, arka plandaki yıldızlara göre inceleyecek olursanız, zaten onun farklı bir hareket olduğunu fark edebiliyorsunuz. Keza gezegenler de öyle. Örneğin sahte bilimci astrologların sıkça bahsettiği Mars retrosu bundan ibarettir. Mars'ın yörüngesi daha büyüktür, dolayısıyla periyodu daha uzundur. Bu sırada periyodu kısa olan Dünya bir süre ona yaklaşır, en yakın konuma geldikten sonra da uzaklaşır. Bu da Mars'ın gökyüzünde parlaklığının artıp azalmasına ve bu sırada gökyüzünde bir ilmek hareketi yapmasına neden olur.
Dünya merkezli modelde bu tür davranışları modelleyecek olursanız, gezegenlerin eliptik (ya da çembere yakın diyelim) yörüngelerde değil, abuk subuk spiraller çizen hareketler yapması gerektiğini görürsünüz. Evet şu anda bizim için saçma gelse de o zamanlar özellikle kilisenin dini görüşleri nedeniyle bunlar gerçekçi bulunuyordu. Günümüzdeki düz dünya saçmalıkları da yine aynı kesimden ayyuka çıkıyor. Peki bunlar günümüzde neden saçma? Çünkü hiçbir fizik kanunu öyle bir hareketi açıklayamaz. Aslında bunu demek bile hatalı, çünkü fizik kanununlarının mevcut modeli çok güzel açıkladığını biliyor ve sayısız defa test edebiliyoruz.
En basitinden işin temeli Newton'ın kütle çekim kuramına dayanır. Böyle bir kuramda bir gezegenin ortada olmayan bir şey etrafında tuhaf hareketler yapmasının hiçbir izahı yok. İşin komik yanı, ortada olmayan bir şey dediğime bakmayın, o modelde de cisimler aslında Güneş etrafında dolanıyorlar. Bunun videosunu 7 yıl önce paylaşmışım. Eğer izleyecek olursanız böyle bir modelin, Güneş merkezli modele karşı ne kadar zorlama bir model olduğunu anlayabilirsiniz.
Bunun yanında birçok gözlemsel ispat yapmak da mümkün, yapıldı da. Ama bunları anlamak artık işin fiziğine girmek oluyor ve buradaki cevabın sınırlarını aşar. Merakınızı giderecek tüm anahtar kelimeleri verdiğimi düşünüyorum. Başka sorularınız olursa seve seve yanıtlarım.
*Dipnot: Dönme ile dolanma ayrımını yapmak önemli. Dönme kendi ekseni etrafında, dolanma başka bir cisim etrafında yapılan hareket.
