Diferansiyel denklemler, doğada ve insan yapımı sistemlerde meydana gelen sürekli değişimleri matematiksel olarak ifade eden denklemlerdir. Isaac Newton^[1] ve Gottfried Wilhelm Leibniz'in 17. yüzyıldaki katkılarıyla ortaya çıkan bu alan, fiziksel olayları modellemekten mühendislik sistemlerini analiz etmeye kadar birçok alanda kullanılmaktadır. Diferansiyel denklemler sayesinde bir sistemin zamana veya bir başka değişkene bağlı davranışı öngörülebilir ve çözülebilir hâle gelir.

Modern dünyada mühendislik ve bilim dallarının büyük bir kısmı, diferansiyel denklemlerle ifade edilen süreçleri anlamaya dayanır. Hareket eden bir nesnenin konumunun belirlenmesinden, elektrik devrelerindeki akımların analizine kadar pek çok problem, bu denklemler yardımıyla çözülmektedir.

Otizm (veya Otizm Spektrum Bozukluğu), yaşamın erken dönemlerinde başlayan; sosyal etkileşimlerde ve tekrarlayıcı davranışlarda belirli derece bozulma gösteren, son derece sınırlı ilgi alanlarına ve/veya duyusal davranışların belirli bir kombinasyonuna sahip bireylerde görülen, oldukça kalıtsal ve heterojen bir nörogelişimsel bozukluktur. Bu heterojenliği yansıtan otizm terimi hem daha genel bir sunumu hem de "Yaygın Gelişimsel Bozukluklar" genel tanı kategorisi içinde bir alt grup olarak değerlendirilmesini takiben spesifik bir tanıyı tanımlamak için çeşitli şekillerde kullanılmıştır.

Otizmin temel özellikleri, ilk tanımından bu yana önemli ölçüde değişmemiştir. Bununla birlikte, günümüzde otizmin çok hafif ila şiddetli arasında değişebilen bir "spektrumda" gözlendiği kabul edilmektedir. Spektrum Bozukluğu, her biri bir süreklilik içinde ortaya çıkan semptomları ve spektrum boyunca paylaşılan ancak belirgin şekilde farklı biçim ve derecelerde tezahür eden belirli özellikleri olan bir grup bozukluğu ifade eder. Bir spektrum bozukluğu olan herhangi birinin, onunla ilişkili özelliklerin tümünü olmasa da bazılarını göstermesi muhtemeldir ve bunları çok farklı derecelerde gösterebilir.

Yaklaşık yüz yıl önce, 29 Mayıs 1919'da bir güneş tutulması sırasında yapılan ölçümler, Einstein’ın genel görelilik teorisini doğruladı. Bundan daha önce ise Einstein, ışığı anlama biçimimizi kökten değiştiren özel görelilik teorisini geliştirmişti. Bu teori günümüzde bile parçacıkların uzayda nasıl hareket ettiğini anlamamıza rehberlik ediyor ki bu da uzay araçlarını ve astronotları radyasyondan korumak için hayati bir araştırma alanı.

Özel görelilik teorisi, ışık parçacıklarının, yani fotonların boşlukta saatte yaklaşık 1.079.252.848 km gibi sabit bir hızla yol aldığını gösterdi. Bu hız, ulaşılması son derece zor ve de bu ortamda aşılması imkânsız bir hızdır. Ancak uzayın her yerinde, kara deliklerden Dünya’ya yakın çevrelere kadar parçacıklar gerçekten inanılmaz hızlara çıkmaktadır; bazıları ışık hızının %99,9’una kadar ulaşmaktadır.

İklim değişikliği sebebiyle dünyanın ortalama yüzey sıcaklığı, 19. yüzyıldan bu yana her sene yaklaşık olarak 1.18 santigrat derece artmaktadır. Bu sıcaklık artışının başlıca sebepleri, atmosfere salınan karbondioksit miktarının artması ve diğer insan bazlı aktivitelerdir.^[1] Bu sıcaklık artışının çoğunun son 40 yılda ortaya çıkmasıyla birlikte; son yedi yıl dünya tarihinin en sıcak yılları olmuştur. 2016 ve 2020 seneleri de kayıtlara "en sıcak" yıllar olarak geçmiştir.^[2][3][4]

İklim değişikliğinin meydana gelmesindeki ana nedenleri incelediğimiz zaman, karşımıza genellikle insani aktiviteler çıkacaktır. Ancak iklim değişikliğinin genel olarak etkilerini ele aldığımızda, çok daha geniş bir ölçekte inceleme yapmamız gerekmektedir. İklim değişikliği; ekosistemi doğrudan veya dolaylı olarak etkilediği için, en az insanlar kadar diğer canlılar da bu olgunun sonuçlarından etkilenmektedir. Peki, iklim değişikliğinin hayvanlar üzerindeki gözle görülebilir etkileri nelerdir? İklim değişikliği etkisiyle meydana gelen sıcaklık artışları, hayvanların vücutlarında ne gibi değişimlere yol açar? Birlikte inceleyelim.

Bilimin iletişim yollarından en önemlisi, akademik makalelerdir. Bilimsel cemiyetin kalbinde yer alan akademik makaleler, bilim insanlarının birbirleriyle ortak bir zeminde iletişim kurmasını ve fikirlerini kavga gürültü olmaksızın, sakin ve soğukkanlı bir şekilde, sistemli ve objektif bir biçimde birbirlerine aktarmalarını sağlar. Eğer bilimi tam olarak anlamak veya herhangi bir akademik çalışma yoluyla bilime katkı sağlamak istiyorsanız, akademik makale yazımını ve okunmasını öğrenmeniz bir tercih değil, bir zorunluluktur.

Akademik makaleler, bir bilim sahasındaki en güncel bilgileri içeren kaynaklardır. Dolayısıyla bir bilim sahasını öğrenmeyi, kendinizi o alanda geliştirmeyi, o alana katkı sağlamayı istiyorsanız; o bilim sahasındaki güncel durumu ve halen açıklanamamış konuları tespit etmek için akademik makaleleri didik didik etmeniz ve dikkatlice okumanız gerekir. Bu, bilimin en heyecan verici taraflarından biridir: Bir akademik makale, bir soruya cevap verirken, birçok yeni soruyu da doğurur; çünkü bilim, daha önce de izah ettiğimiz gibi, tamamlanmamış bir yolculuktur. Bu nedenle akademik bir makaleyi okuduğunuzda, sadece o makalede keşfedilenleri değil, aynı zamanda o sahada veya o çalışmada açık kalan noktaları da görmeniz mümkün olacaktır. Böylece o açıklara odaklanabilir, yeni keşifler yapabilir veya yapılan keşiflerin eksiklerini keşfederek bilimin gerçeğe bir adım daha yaklaşmasını sağlayabilirsiniz.

Amerikan ordusunun karbon "bot izi" gerçekten devasa! Tıpkı şirketlere ait tedarik zincirleri gibi, Amerikan ordusu da operasyonlarını sürdürebilmek için akıl almaz bir gemi, kamyon ve kargo uçağı ağına ihtiyaç duyuyor. Bu taşıtlar Dünya'nın her yerine bombalardan insani yardıma ve hidrokarbon yakıtlara kadar birçok şey taşıyor. Transactions of the Institute of British Geographers dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, bu karmakarışık altyapının iklim değişimine etkisini hesapladı.^[1]

Sera gazı emisyonları genellikle sivillerin enerji ve yakıt kullanımına odaklanır. Ama yakın tarihli çalışmalar, ABD ordusunun insanlık tarihindeki en büyük kirleticilerden birini olduğunu gösteriyor. Amerikan ordusu, tek başına, orta büyüklükteki ülkelerin çoğundan daha fazla sıvı yakıt tüketiyor ve daha iklim değiştirici gazlar salıyor. Eğer Amerikan ordusu kendi başına bir ülke olsaydı, sadece yakıt tüketimi bile orduyu Dünya'nın en büyük 47. sera gazı salıcısı yapardı ve bu miktar, Peru ve Portekiz'in sera gazı salımının arasında yer alırdı.