Cevap: E
Bir hücrenin bir sıvı içerisinde şekil değiştirmesinin sebebi, ozmoz sebebiyle suyun çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru hareket etmesidir.
Ozmotik basınç, MEB tarafından "su alma isteği" olarak tanımlanmıştır. 1. hücre, X sıvısı içerisinde büzüştüğüne göre, X sıvısının su alma isteği daha yüksektir ve hücre bu sebeple su kaybetmiştir. Yani X sıvısının ozmotik basıncı ("su alma isteği"), 1. hücrenin ozmotik basıncına göre yüksektir. I. yargı kesinlikle doğrudur.
Eğer bir ortamın yoğunluğu diğerinden yüksekse, yoğun olan ortamda daha az su var demektir. Bu durumda suyun hareketi az yoğun ortamdan, çok yoğun ortama doğru olacaktır. Burada yoğunluğun sıvı yoğunluğu değil, madde yoğunluğu olduğuna dikkat edilmelidir. Bu sebeple Y sıvısının yoğunluğu, 2. hücrenin hücre içi yoğunluğundan az olmasından ötürü su hücre içine doğru akacak ve hücre şişecektir. Bu sebeple II kesinlikle doğrudur.
Ozmotik hareketlere bakarak sıvıların molekül büyüklüğü ile ilgili bir yargıya varılamaz. Eğer ki hücre zarları ve ozmoz hızları ile ilgili veriler verilecek olsaydı böyle yargılara varılabilirdi. III hakkında kesin bir yargıya ulaşılamaz.
Soruda hücrelerde meydana gelen ozmotik hareketler birbiriyle kıyaslanmamış, sadece son durumlardan bahsedilmiştir. Dolayısıyla farklı hücrelerin ozmotik basınçları hakkında (IV hakkında) kesin bir yargıya varılamaz.
Dolayısıyla III ve IV yargılarına kesin olarak ulaşılamaz.
Teşekkür: Canan Himmet
