Fareler Gerçekten Tekerlek Çevirmeyi Seviyor mu?

Bir fareye bir teker verin, koşmaya başlayacağından emin olabilirsiniz. Egzersizin sağlık için önemini test etmeyi amaçlayan pek çok bilimsel çalışma, farelerin bu davranışına dayanmıştır. Buna rağmen bazı görüşlere göre tekerin içinde koşmak doğal bir davranış değildir ve bu sebeple insan egzersizinin muadili olarak da görülmemelidir. Bu görüşü savunanlar, esir farelerin bir sinir hastalığı geçiriyor olabileceğini bile ileri sürmüştü! Ancak tekerleğin kendisi fareler için doğal olmasa da, teker içinde dönme davranışının doğal olduğu ispatlandı.

Bilim insanları doğaya bir teker bıraktıklarında da vahşi fareler esir emsalleri gibi tekerin içinde dönmeye başladılar. Birçok başka vahşi canlı da aynı şekilde davrandı. Bu keşif, Proceedings of the Royal Society'de yayımlandı. 

Hollanda'daki Leiden Üniversitesi Tıp Merkezi'nden Johanna H. Meijer ve Yuri Robbers, küçük hayvanların kolayca girip çıkabileceği kafes benzeri bir kurulumun içinde koşma tekeri yerleştirdi. Kafesler yeşil kentsel alanlara ve halka açık olmayan kumsallara yerleştirildi. Gece görüşüne sahip harekete duyarlı bir kamera kuruldu. Vahşi yaşamı cezbetmek için biraz da yiyecek bırakıldı. 

Üç senelik bir süreçten sonra, araştırmacılar iki alanda 200.000'in üzerinde kayıt topladı ve 12.000'den fazla video görüntüsü incelediler. Bu kayıtlar tekerlerde koşanların sadece fareler değil; sıçanlar, kır fareleri, kurbağalar ve hatta yavaş yavaş hareket eden sümüklüböcekler olduğunu gösteriyor. Koşan hayvanlardan bazılarını aşağıdan izleyebilirsiniz:

Araştırmacılar bazı teker hareketlerinin istem dışı olduğunu tespit ettiler. Ancak bunun dışında, hayvanlar koşmayı bırakıyor, tekerden iniyor ve tekrar binip biraz daha koşuyorlardı. Meijer ve Robbers’ın yazdığına göre bu koşma davranışı istemli bir hareket olabilir.

Fareler çoğunlukla bir dakika ya da daha az koşuyordu, görüntülerin beşte birlik bir kısmında daha uzun süre koştukları görüldü. Hatta farelerden biri tekerde 18 dakika boyunca kaldı. Bu laboratuvar ortamında yaşayan 200 günlük farelerin davranışı ile benzerdir. 

Hayvanlar sadece yiyecek için koşmuyordu. Deneyin son yılında araştırmacılar küçük oyun parklarına yiyecek bırakmayı kestiler. Küçük canlılar, eskisinden daha az da olsa da, yine de geldiler ve tekerleği kullandılar.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Farelerin ya da diğer hayvanların neden tekerde gönüllü olarak koştukları henüz bilinmiyor. Ancak aynı şekilde insanların neden koşu bandında mutlu mutlu koşup, dışardaki güzel dünyadan kaçtıkları konusunu da benzer şekilde gizemlidir.

Herkesin zevki kendine; farelerin bile...