Zürafaların Boyunları Neden Uzundur?
Hikayeyi bilirsiniz: Darwin'den önce değişim fikri üzerinde duran Jean Baptiste de Lamarck, zürafaların boyunlarının uzun dallara erişmek istediği ve zorladığı için uzadığını söylemişti. 2 temel yasasını (kullanılan ve körelen organlarla ilgili) desteklemek için bu örneği vermişti. Vücutlarda bulunan "sinir sıvısı" adını verdiği bir sıvı, zorlamaya cevap vererek ihtiyaç duyulan organın zorlandığı yönde gelişmesini sağlıyordu. Sonra Darwin, Evrim Kuramı'nı ileri sürdü ve ömür içerisinde kazanılan karakterlerin kalıtılamayacağını, evrimin popülasyonların nesiller içerisinde değişimi olduğunu söyledi. Dolayısıyla zürafaların boynu zorladıkları için değil, doğuştan kısa boyunlu olanların az beslenerek ölmesi, uzun boyunlu olanlarınsa hayatta kalması olduğunu düşündü. Bu sebeple, nesiller boyunca hep uzun boylular hayatta kalıp çiftleştiği için yavruları da kendileri gibi uzun boyunlu olabiliyordu ve bu böyle devam ettikçe, uzun ağaçların bulunduğu bölgelerde giderek uzun boyunlu bireyler evrimleşti ve zürafaların uzun boyunları bu şekilde bugünkü halini aldı.
Lamarck kaybetti, Darwin kazandı, yaşasın!
Size gerçeği söyleyelim: ikisi de kaybetti. En azından ikisi de tam olarak kazanamadı. İkisi de yanlış açıklama yaptılar. En azından ikisi de doğru açıklamayı yapamadılar. Bir şeyin Darwin tarafından ileri sürülmüş olması, onun doğru olduğu anlamına gelmiyor. Evet, Darwin birçok şeyin temelini muhteşem bir başarıyla açıkladı ve günümüzde de bu açıklamaları kullanabiliyoruz birçok konuda. Ancak konuların spesifik detaylarında Darwin de, en nihayetinde 19. yüzyılda yaşamış bir insan olarak yanıldı. Genetikle ilgili berbat bir açıklama geliştirdi örneğin. Zürafaların boyunlarını hatalı açıkladı. Evet, Doğal Seçilim uzun boyunlu bireyler yaratabilir nesiller içerisinde; ancak sebep bu değildi.
20. ve 21. yüzyılda yaşayan bilim insanları, Darwin'in fikrini test etmek için zürafaları incelediler ve sanılanın tam tersine, sadece kuzeybatı Afrika'da bulunan ufak bir popülasyon haricinde tüm zürafa popülasyonlarının bırakın uzun dallara erişmek için uzanmaya çalışmayı, otlanabilmek için eğilmeleri gerektiği tespit ettiler! Dolayısıyla uzun boynun evrimleşmesi, "uzun dallara ulaşabilmenin avantajlı olması" nedeniyle tetiklenmiş olamazdı. Kısa bir inceleme, sonucu "kabak gibi" ortaya çıkardı: sebebin, yine Darwin tarafından keşfedilen Cinsel Seçilim olduğunu bugün biliyoruz.
Zürafalar çiftleşebilmek için dişilerini etkilemek ve kazanmak zorundadırlar. Bu sebeple erkekler birbirleriyle amansız mücadeler verirler ve boyunlarını çiftleşme dönemlerinde sertçe birbirlerine çarparak savaşırlar. Kazanan dişileri alır. Bu kadar basit. Bunu kazananların her seferinde büyük ve kalın boyunlular olduğu, dişilerin de kazananlar arasında her zaman daha büyük ve kalın boyunluları tercih ettiği, ufak bir ayrıştırma deneyi ile ispatlandı: 3 gruba (en uzun ve kalın boyunlular, uzun ve kalın boyunlular, kısa ve narin boyunlular) ayrılan popülasyonda, dişilerin tercihi her 100 denemeden yaklaşık 98'inde en kalın ve en uzun boyunlulardan yana oldu. En az çiftleşebilenlerse kısa boyunlulardı.
Yani uzun boyunlular kazandıkça, dişilerle çiftleşebiliyorlar ve yavruları, erkek de olsa, dişi de olsa, uzun boyunluluk genlerini taşıyabileceği için uzun boyunlu oluyor. Dişi popülasyonlarında da, aslında bu yönde bir seçilim olmasa bile, bu genler biriktiği için, her nesilde, hızlı bir şekilde uzun boyunlar evrimleşebiliyor. Yani bir dişi, eğer ki uzun boyunlu bir erkek bireyle çiftleşiyorsa, yavruları dişi olduğunda onların da boyunları daha uzun olacaktır; çünkü boyun uzunluğu eşey (seks) kromozomlarında taşınan genlerle belirlenmemektedir. Böylece popülasyon içinde dişilerin de boyunları uzar.
Bir de tabii erkek zürafaların mücadeleyi kazandıktan sonra hangi dişiyle çiftleşeceklerini seçmek için dişilerin idrarını içerek tatmaları konusu var ama onu bir diğer yazımıza bırakalım. Ancak sizi bir soruyla baş başa bırakmak istiyoruz: İnsanların boyunların 7 adet omur bulunmaktadır. Sizce bir zürafanın boynunda kaç adet omur bulunur? Bir düşünün. Sonra buraya tıklayarak, sorunun cevabını öğrenin.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 30
- 13
- 10
- 7
- 6
- 6
- 5
- 2
- 0
- 0
- 0
- 0
- M. Marshall. Zoologger: How Did The Giraffe Get Its Long Neck?. (7 Temmuz 2010). Alındığı Tarih: 22 Mayıs 2019. Alındığı Yer: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
- B. Switek. Why Do Giraffes Have Long Necks? The Mystery Has Baffled Experts Since Darwin. (21 Temmuz 2017). Alındığı Tarih: 22 Mayıs 2019. Alındığı Yer: Wired | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 14:01:05 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2443
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.