Peter Paul Rubens'in "Satürn Oğlunu Yiyor" (1636) adlı eseri, sadece görsel bir şok değil, insanlık durumuna dair derin ve rahatsız edici bir felsefi sorgulamadır. Bu tablo, izleyiciyi mitolojik bir sahnenin ötesine, iktidarın, zamanın ve varlığın karanlık özüne çeker. Satürn'ün (Kronos) oğlunu çiğneyişinin bu grotesk betimi, insanlığın temel paradokslarına dair çarpıcı bir metafor olarak karşımıza çıkar.

"Kendi gölgesinden korkan, güneşi söndürmeye çalışır."

Whispers of the Forgotten God

Zamanın ve mekânın henüz şekil almadığı, yıldızların sadece birer hayal olduğu bir dönemde, varlıkların ruhları, düşüncenin saf halinden doğdu. O zaman, Evren’in en derin köşelerinde, düşünceler varlık buldu; ne ışık vardı, ne karanlık. Bu sonsuz boşlukta, tek bir düşünce belirdi, bir arayış, bir merak... O, Elyrith idi.

Yayın Evreni Teorisi: İnsanlığın Gösteriye Dönüştürülmüş Varoluşu Üzerine Kuramsal Bir İnceleme

Yazar Adı: Mehmet Eyüp Tayık

İnsanların sürüngenlere yönelik korku, iğrenme ve farklı muamele eğilimleri, hem evrimsel kökenlere hem de kültürel inanç gibi çeşitli etkenlere dayanan karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu konuyla ilgili, insanın evrimsel süreçte sürüngenler ile girdiği etkileşimler, korku, iğrenme ve çeşitli inançlara bakılmalıdır. Evrimsel psikologlar, yılan ve benzeri sürüngenlerin insan soyunun ilk dönemlerinden itibaren potansiyel tehditler oluşturduğunu; bu nedenle “korku modüllerinin” amigdala gibi beyin bölgelerinde özel devrelerle gömülü olduğunu öne sürerler. Öhman ve Mineka’nın modüler teori çalışmalarına göre, yılanlar hızlı ve otomatik korku tepkileri tetikler insanda.^[1] Bu otomatik tepkilerin henüz erken zamanlarında olan insanlardan bize aktarıldığı görülebilir. Bazı deneyler, altı aylık bebeklerin yılan görselleri karşısında stres işaretleri sergilediğini göstererek, bu korkunun öğrenmeden de ortaya çıkabileceğini savunur. Fakat bunu desteklemek adına sağlam bir veri olmadığından, bu bilgi fazlaca belirsizdir.

Korku kadar iğrenme de evrimsel bir işlev taşır. İğrenme duygusu, atalarımızın patojen yüklü kaynaklardan kaçınmasını sağlayarak hayatta kalmayı desteklemiştir. Buna, yabancı ve alışılmadık görünümleriyle beraber, diğer hayvanlardan fazlaca uzak yapıları da gözardı edilemez. İğrenme eğiliminin evrimsel süreçte getirdiği hayatta kalma oranını arttıran bu his, sadece sürüngenlerle sınırlı kalmamaktadır elbette. Bir hayvana, cansız bir birikintiye ya da tamamen aynı tür bir insana karşı bile olabilmektedir sadece görünüş sebebiyle. Paul Rozin ve Curtis Fessler’ın çalışmalarına göre, iğrenme tepkileri sürüngenlerin kaygan derisi, zehirli olma ihtimali ve “yabancı” görünümü nedeniyle tetiklenebilir.^[2]

Son zamanlarda sosyal medyada, sözlük platformlarında ve çeşitli ortamlarda sıkça tartışılan bir konu var: "Tıp mı daha zor, mühendislik mi?"

Bu soruya verilen cevaplar genellikle bireysel deneyimlere, mesleklerin gelir durumuna ya da toplumdaki prestijine göre şekilleniyor. Ancak bu tartışmalar çoğu zaman bir adım daha derine inemiyor. Bu yazıyı yazma sebebim, taraf tutmak değil; mühendislik öğrencilerinin sıkça dile getirdiği ama çoğu zaman yanlış anlaşılan bir sitemin arka planındaki yapısal farkları tartışmaya açmak.