1 karıncanın zaman algısı tıpkı bir nokta( 1 boyutlu) gibidir. Yalnızca o anda zamanda bulunduğu noktayı algılayabililir ne geçmişi hatırlar ne de geleceğin farkındadır. Ancak bir insanın zaman kavramı bir çizgi gibidir (2 boyutlu) zamanı geçmiş ve gelecek olarak algılayabilir. Buradan yola çıkarak zamanı 1, 2 boyutlarda anlayan canlıların yanı sıra zaman algısı 3 boyutlu olan canlıların var olması daha doğrusu zamanın bu şekilde boyutsal olarak algılanması mümkün müdür?
Aslında mümkün ve bu konuda yapılan çalışmalar var.
Ana akım dediğimiz fizik dünyasının büyük bir kısmı ekstra boyutlu çalışmaları genelde bu ekstra boyutların hepsi uzay boyutu. 4+1, 10+1, 11+1, 26+1 en sık kullanılan boyutlardan bir kısmı ama bunun yanı sıra, 4+2, 10+2, 11+2 gibi birden fazla zaman boyutu içeren çalışmalar da mevcut.
Hem bu alanda çalışan çok fazla bilim insanının olmaması, hem de bu çalışmalar tek zaman boyutlu çalışmalara göre daha zor ve daha ağır bir matematik içermesi sebebiyle bir çok insan için tek zaman boyutlu teoriler daha çekici geliyor ve birden fazla zaman boyutu içeren çalışmaların sayıları az kalmaya devam ediyor. Üstelik sadece matematiği çok ağır değil aynı zamanda felsefi açıdan yorumlanması da oldukça zor ve karmaşık.
Tabi bu ilginç olmadıkları anlamına gelmiyor. Hatta birden fazla zaman boyutunun varlığı halinde ışık hızının sabit olmayabileceği ve zamanla değişiyor olabileceği gibi çok enteresan çıkarımlar mevcut.
Henüz bu çalışmalar da diğer ekstra boyut içeren teoriler de deney ve/veya gözlemlerle sınanabilmiş değil. Zamanla fizik bilgimizin, anlayışımızın ve teknolojinin gelişip bu teorileri yanlışlayabilecek gözlem ve deneyler yapacağımızı umut ediyorum.
