Yolculuk sırasında oluşan mide bulantısı ya da araç tutması[1], vücudumuzun denge mekanizmasının birbiriyle çelişen sinyaller alması sebebiyle oluşur.
Dengemizi sağlayan en önemli organımız iç kulağımızdaki kanallar. Bu kanallar, 3 boyutlu durumda özellikle kafamızın nasıl bir pozisyonda olduğunu beynimize iletiyor.
Ancak denge sistemimiz sadece bundan oluşmuyor. Bedenimizde hissettiğimiz yerçekimi yönü, gözlerimizle ne gördüğümüz de denge sisteminin çalışması için gerekenler.
Otobüs ve araba gibi araçlarla seyahat ederken genellikle gördüklerimiz ve hissettiklerimiz birbirini tutmaz. Mesela yan pencereden dışarı bakarken gördüğümüz, sağdan sola doğru gittiğimizdir. Ama hissettiğimiz ise geriden ileri doğru gittiğimizdir. O sırada kafamız da yatık duruyorsa, iç kulağımızın hissettiği ise her niyeyse aslında çapraz durmamız gerektiğidir. Tüm bu birbiriyle çelişen sinyalleri denge sistemimiz anlamlandıramaz ve beynimiz, en olası gördüğü sorun üzerine önlem almaya başlar: zehirlenme.
Beynimiz zehirlendiğimizi zannettiği için hemen harekete geçer ve en ilkel reflekslerimizden olan mide bulantısı başta olmak üzere terleme ve tansiyon düşmesi gibi kendince önlemler alır.
Gerçekten zehirlensek belki hayatımızı kurtaracak bu önlemleri Datça'ya tatile giderken yaşayınca sinir bozucu bir deneyim oluyor.
Bunu yaşamamak için, araç içinde gittiğimiz yöne doğru oturmak, gittiğimiz yöne doğru bakmak ve kafamızı dik tutmak, yani denge sistemimize çelişen sinyaller göndermemek önemli.
Kaynaklar
- C. C. M. Professional. Motion Sickness: Symptoms & Treatment. Alındığı Tarih: 24 Temmuz 2023. Alındığı Yer: Cleveland Clinic | Arşiv Bağlantısı