Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
ekin arli
Üye
1

Yetişkinlerde süt tüketimi zararlı mıdır?

Sütün yararı sadece çocukluk yaşları ile sınırlı olduğu bilgisi doğru mudur? Yetişkinlerde yarardan çok zararı mı vardır?
11,522 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Halil Osman Özyıldırım
Lise Öğrencisi

Süt, ilginç bir gıda maddesi. İçindeki şekere laktoz adı verilir ve laktozun bağırsak duvarlarından kan akışına geçmesi için, laktaz adı verilen bir kimyasal veya enzim gerekiyor

Bizler bebekken bol miktarda laktaz enzimi üretiyoruz ve bu enzim, annemizin sütünü sindirmemize olanak sağlıyor.

Tüm Reklamları Kapat

Süt tüketimi tarih boyunca düşük olmuş olan Japonya ve Çin gibi toplumlarda çoğu çocuk, sütten kesildikten hemen sonra laktaz üretimini durduruyor (bu durum sebebiyle nüfusun neredeyse tamamı, sütteki laktozu sindiremez hale gelebilir) ve biz buna, “laktoz hazımsızlığı veya intoleransı” diyoruz

Süt tüketiminin sürekli olarak yüksek kaldığı Avrupa gibi nüfuslarda, çoğu yetişkin, bütün hayatı boyunca laktaz üretmeye devam ediyor ve nüfusun sadece yaklaşık yüzde 5’i laktoza karşı hazımsız olurken, bu toplumlar sütü epey güzel sindirebiliyorlar.

Tüm Reklamları Kapat

Yetişkinlikte laktaz üretmeye devam etmek, aslında kalıtım ile kazanılmış genetik bir çeşitliliktir ve sütü hazmetmenin seçici bir üstünlük olması yüzünden, bu durum çok yaygın hale gelmiştir.

Süt; protein, enerji, kalsiyum, fosfat, B vitaminleri ve iyot bakımından faydalı bir kaynak. Yani, bu mutasyona sahip olanlar genelde daha sağlıklıydı ve sütü hazmedemeyenlere göre daha fazla çocuk sahibi olmuşlar; böylece bu mutasyonun mevcudiyeti artış göstermiş.

Laktoz tahammülsüzlüğünün belirtileri arasında; gaz çıkarmak, şişkinlik ve ishal bulunuyor. Bu yüzden, eğer süt içtikten veya dondurma yedikten sonra bunlardan herhangi birini yaşamıyorsanız, iyi durumdasınız demektir.

Mayalanma[1][1]

Sütün, Kuzey Avrupa’daki insanların beslenmesinde 8.000 yıldan fazla süredir yer ettiğine dair sağlam bulgular var. İnsanlar o zamanlarda, ilk defa göçebelikten daha yapısal bir yaşam şekline geçmişler.

İnsanlar 8.000 yıl önce, insanların çoğu süte iyi şekilde tahammül etmediği için, eğer süt mayalanır ve peynir ya da yoğurt haline gelirse, ona daha iyi tahammül ettiklerini hemen fark etmişler.

Bunun sebebi ise, bakterilerin bu işlemler yoluyla, sütte bulunan karbonhidratın (laktoz) çoğunu tüketmeye teşvik edilmesi. Bu sayede insanlar, laktaz enzimi üretmemelerine rağmen sütteki besinlerden faydalanabiliyorlar.

Bugün laktoz tahammülsüzlüğüne sahip olan insanlar, mayayla yapılan bir süt içeceği olan kefiri, yoğurdu ve peyniri tüketebiliyorlar. Bazıları bunun, sağlık açısından diğer pek çok faydasının yanısıra, bağırsak için de probiyotik yönden faydalı olduğunu söylüyor.

Tüm Reklamları Kapat

Bu yüzden süt ürünleri, beslenme bakımından çok önemli olmuştur ve dünyadaki pek çok nüfusun hayatta kalması için önemlidir. Avrupa ve Kuzey Amerika’daki çoğu insan, sütü sindirmek üzere uyum sağlamış.

Bu yüzden eğer biri size, insanların beslenmede süt ürünleri tüketme konusunda uyumlu olmadığını söylediyse, bu durum yanlıştır. Benzer şekilde, süt ürünlerinin yangı veya asiditeyi desteklediğini söylemek de doğru değil.

Kalsiyum

Besin bilimciler ve beslenme uzmanları, sütün kalsiyum bakımından zengin olduğu için, kemiklerimizdeki kalsiyum seviyelerini sürdürmek bakımından iyi olduğunu söylüyorlar.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak yakın zaman önce yapılan iki büyük çalışma, bu durumu tartışmaya açmış. Çalışmalarda elde edilen bulguların daha sonra yöntemli bir şekilde incelenmesiyle birlikte; aldığınız kalsiyum miktarının aslında önemli olmadığı, bu sebeple kemiklerinizin kırılma ihtimalinin yine aynı kaldığı ortaya çıkmış.

Bununla beraber, geleneksel beslenme düzenlerinde süt ürünlerinin çok küçük bir yere sahip olduğu Çin ve Japonya gibi kültürlerde, (kemikteki mineral yoğunluğunun düşük olmasının yaygın bir sonucu olan) kalça kırığı oranının, Amerika veya Avrupa’daki beyaz nüfuslara göre yüzde 150 daha yüksek olduğunu görüyoruz.

Bu çalışmalarda, yetişkinlikteki kalsiyum alımına bakıldığını belirtmekte fayda var. Fakat kemiklerimizin gücünü belirleyen şeyin, aslında çocukluk ve ergenlik zamanlarındaki beslenme düzenlerimiz olduğunu biliyoruz.

Örneğin; inek sütüne karşı alerjisi olan çocuklar üzerinde yapılan çalışmalara baktığımızda, bu çocuklardaki kemik gücünün, beslenme düzenlerindeki süt eksikliği yüzünden önemli oranda zayıfladığını ve tedavi yoluyla hassasiyet giderimi sayesinde de beslenme düzenlerinde süte yer verilip, kemiklerinin güçlendiğini görüyoruz.

Tüm Reklamları Kapat

İlginç şekilde, bu alerjiye sahip olan çocuklara sütten başka alternatif kalsiyum kaynakları verildiği zaman, çocukların kemik gücü yine zayıf oluyor. Bu durum, süt ürünlerine karşı kalsiyum içeren alternatiflerin, çocuklardaki kemik yoğunluğunu desteklemek konusunda hâlâ yeterince iyi olmadığını akla getiriyor.

Süt alımı, çocukların kemiklerinin sağlıklı gelişimi için gerçekten önemli olsa da, bir yetişkin olarak süt tüketmenin, kemik kırığı tehlikesini azaltmadığı görülüyor. Ancak süt ve süt ürünlerinde diğer birçok besin bulunuyor.

Yapılan çalışmalarda, beslenme düzenindeki süt ürünleri; yapraklı sebzeler veya kalsiyum ile zenginleştirilmiş soya sütü gibi eşit miktarda kalsiyum içeren gıdalar ile değiştirildiğinde, protein, potasyum, magnezyum, fosfor, B2, A ve B12 vitamini miktarının azaldığı bulunmuş.

Ayrıca süt ve süt ürünleri, kasları oluşturan ve doku hasarını onaran küçük protein molekülleri olan amino asitlerin tamamını içeren büyük bir kaynak. Protein ve mikrobesinler, diğer kaynaklardan da bulunabiliyor fakat dikkatli bir planlama yapılması gerekiyor.

Sözün özü; konu sağlık olduğunda, (yetişkinler olarak) beslenme düzenlerimizde muhtemelen süt ürünlerine ihtiyacımız yok. Fakat süt ve süt ürünleri faydalı şeyler ve iyi besin değerlerine sahipler. Ayrıca, diğer besinlerden elde etmenin daha zor olduğu pek çok gerekli besini sağlıyorlar

Süt içmenin kültürel bir ölçüt olduğu yerde, ona çok iyi tahammül edecek şekilde uyum sağladık ve bu durum çok besleyici olabilir

292 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Popular Science. İnsanların Yetişkinlikte Süt Ve Süt Ürünlerine Gerçekten İhtiyacı Var Mı? - Popular Science. (31 Aralık 2016). Alındığı Tarih: 21 Eylül 2022. Alındığı Yer: Popular Science | Arşiv Bağlantısı
2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
ersals krononot
ersals krononot
231K UP
Krononot

[Moderatör notu: Bu cevapta, cevap sahibinin iddialarını destekleyecek akademik veya güvenilir kaynaklar bulunmamaktadır.]

İnek sütü, insan -yetişkin çocuk dahil- biyolojisi ile uyumlu değil. Bununla ilgili bilimsel bulgular 2005 ten sonra literatürde karşımıza çıkmaya başladı. -Araştırmaları daha eskidir büyük ihtimal.- Laktoz intoleransından bile bağımsız olarak, otörler bir buzağının kısa süre içinde ineğe dönüşmesi için gereken İÇERİĞİN, insan için uygun olmadığı yönünde net görüş bildiriyorlar. İlk dönemlerde çok tartışılmasına rağmen, biyokimya analizleri oldukça netti. O dönem açıktan ifade edilemedi, ancak BİREYSEL olarak doktorlar tarafından ifade edilmeye başlandı. Kalsiyum ile kemik koruması değil, asitlenme nedeniyle tam tersi etkiye neden olmaktaydı.

Tüm Reklamları Kapat

Bahsi geçen sorunlu durum, DOĞAL SÜT için geçerli. UHT süt ise mikroorganizmalardan arındırma amaçlı DEĞİL, raf ömrünü uzatmak için yapılan bir işlem, ve sütün zaten zararlı olan içeriğini bile yok ediyor. Kutuya konulmuş uht sütü içmenin herhangi bir mantığı bulunmamakta bu yüzden. Endüstrinin bu hiçbirşeyleştirme yoluyla para kazanma amacının doktorlar tarafından uzun süredir açıklanması nedeniyle, GÜNLÜK SÜT adı altında işleme maruz kalmamış süt satılmaya başlandı.

Süt ürünü için en ideal yöntem KEFİR. Sonra lor gibi minimum işlem gören peynir geliyor. Süt ise sadece keçi ve eşek gibi hayvanlardan kabul edilebilir olanları.

Endüstriyel yoğurdun, yoğurtla hiçbir ilgisinin olmamasına rağmen, halkın alması nedeniyle üretime devam etmesi gibi, konuya ayılmamış halkın UHT sütü almaya devam etmesi nedeniyle ne olduğu belli olmayan bu sıvı hala satılabilmekte. Bir insan kendi çocuğuna böyle bir şeyi neden ve nasıl içirir bilim burada çaresiz sanırım.

4,117 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Kaynak. (19 Aralık 2019). Alındığı Tarih: 19 Aralık 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Maymunlar Taş Devrine Girdi mi?!
Maymunlar Taş Devrine Girdi mi?!
Antarktika'daki Canlıların Kaçamadığı Ölümcül Buz Büyüsü!
Antarktika'daki Canlıların Kaçamadığı Ölümcül Buz Büyüsü!
Kötü Bilim: Bilim Kötüye Nasıl Kullanılır?
Kötü Bilim: Bilim Kötüye Nasıl Kullanılır?
İçtiğiniz Çay/Kahve Size Zarar Veriyor Olabilir mi?
İçtiğiniz Çay/Kahve Size Zarar Veriyor Olabilir mi?
Kötü Olduğunu Bildiğiniz Şeyleri Yapmaya Neden Devam Ediyorsunuz?
Kötü Olduğunu Bildiğiniz Şeyleri Yapmaya Neden Devam Ediyorsunuz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close