İlk-El (Başlangıçtaki)
Tarihin; toplumların, coğrafyaların değil , ağırlıklı olarak egemenlerin ve malikanelerin, sarayların tarihi olduğu aşikar.
Misal Amerika’nın keşfi!
Neden Maya’lar, İnka’lar, Aztek’ler ve Amerika’nın asıl sahipleri Avrupalıları keşfetmiş olmuyor da tam tersi oluyor. Çünkü her tarih egemenin gözlüğü ile görünen tarihten ibarettir de ondan. (Burada objektif tarihçileri, yazarları tenzih ederim, ki az değiller...)
Yeryüzünde yaşayan ilk insanların bizden daha bilinçli ve ilerde olduğundan emin değilim. Fakat bizden daha barışık, ortaklaşmacı ve doğa ile bütünleşmiş bir yaşam sürdüklerini biliyorum. Adı da ilkel komünal toplum. (bunun için ayrıca toplumlar tarihine bakılabilir)
Fakat burada ilkel vurgusuna yapılan eleştiri sanki biraz haksız gibi geliyor. Mutlaka küçümseme amaçlı kullananlar ve hali hazırda günümüzde hakaret içerikli bir ifade olarak telaffuz edenler olmasına rağmen, zannetmiyorum ki hiç bir bilim insanı bu kavramı bu içerikte kullanmış olsun.
Bilimsel olarak ilkelin iki farklı tanımı var ve ikisi de kanımca olağan.
İlki bugünkü medeniyet ile kıyasla bir durumun ölçümü amaçlı. Taş tekerlek bugünkü dubleks lastik ile kıyaslanamayacak denli ilkel. (Daha az işlevli, daha az rahat, daha az estetik ve daha az ömürlü vb.)
İkincisi ise daha çok nazik bir dili tercih edenlerin kullandığı ve belki de doğrusu olan ilksel anlamındaki kullanımıdır. Yani zaman bakımından eski olan.
Hatta bazen felsefi bir terim olarak, doğallığını koruyan anlamında da kullanıldığını biliyoruz.
Fransızlar primitif, İngilizler primitive, Araplar ibtidai ( ilk olan, başlangıca tekabül eden, en baş) diyor.
Elbette bugün egemen tarih anlayışını sorgulamak zorundayız. Fakat bunu, bu kavram üzerinden değil de resmi tarih anlayışlarının kendisi üzerinden ve ispatları ile yapmalıyız. Çünkü cidden muazzam bir tarihsel tahrifat ve manipülasyon var. Hem de dünyanın her egemen ülkesinde. Yoksa kaybedilen “savaş” , kazanılan “zafer” olur muydu?
Kaynaklar
- V. Kerov. (2014). Toplumlar - İlkel, Köleci, Feodal, Kapitalist Toplum Biçimleri. Yayınevi: Arya Yayıncılık. sf: 520.
