Sorunuzda bir algı karmaşası ve önbilgi yanlışı var.
Birincisi uzayın yapısı, durumu ve özellikleri sizcelik, bizcelik, yani yoruma açık ve fikirleşilebilecek bir konu değil. Uzayın yapısı, nitelikleri gayet belli ve karşımızda duruyor, bir hakikat, bir gerçek olarak. O nedenle size fikir sunamayız ve bu konuda hiç kimse, uzay ile ilgili yapılan gözlemler, çalışmalar, tespitlerin ötesinde bir gerçekliğin varlığını iddia edemez. Ederse de bu ciddiye alınmaz zaten.
İkincisi uzayda üst, alt, yan, geri gibi kavramlar da yok. Dünyaya göre de yok. Yani "üst" dediğimizde bu bölge, Dünyadaki tüm bölgeler için ayrı anlama gelir. Bu nedenle de evrenbilim ile ilgilenen ve temel düzeyde bilgi olan kişiler bile uzaydan bahsederken üst, alt gibi betimlemeler kullanmazlar. Yanlış ve yanıltıcı olur çünkü.
Üçüncüsü "uzay kaç kattan oluşur" diye sorarken, uzayın katlardan oluştuğu kesinmiş ama bunun sayısının kaç olduğunu öğrenmek istiyormuşsunuz gibi sormuşsunuz. Böyle bir bilgiyi nereden aldınız bilemiyorum ama bu önbilgi yanlış. Çünkü uzay katlardan oluşmuyor. Uzay, bizim kat ya da katman dediğimiz tanımı karşılayan bir yapı değil. Toprak, yer kabuğu, atmosfer katmanlara sahip ama uzay değil. Zaten uzaydaki yapı hiyerarşisi, gezegenlerin, sistemlerin, galaksilerin, galaksi kümelerinin dağılımları, biçimleri, hareket dinamikleri bu tip bir katmanlı yapı oluşturmuyor. Ve uzayda katmanlar olsa bile dediğim gibi, Dünyanın farklı bölgeleri için üst, alt, yan, geri kelimeleri tamamen farklı anlamlara geldiği gibi farklı gök cisimleri, gezegenler, sistemleri, galaksiler için de bu katmanlar farklı olurdu ve bir ortaklıktan söz edilemezdi. Bu nedenle de "uzay kaç kat" gibi bir soru her gök cismi ya da yapı hiyerarşisindeki tüm üyeler için farklı olurdu.
Madem "böyle değil" dedik, nasıl olduğunu da kısaca söyleyelim: Dünyayı baz alarak konuşacak olursak Dünya, Güneş Sisteminin 3. gezegeni. Sistemimize adını veren yıldız olan Güneş, Samanyolu galaksisini oluşturan en az 200 milyar yıldızdan sadece biri. Samanyolu galaksisi de yerel grup denen, 35 galaksiden oluşan bir galaksi kümesinin bir üyesi. Sonrası artık zaten herhangi bir küme ya da grup teşkil etmeyen bir dağılım sunuyor ama bu yerel grup, evrenin içerisinde, okyanustaki toz zerresi kadar küçük bir bölgeyi işaret ediyor. Bu devasa yapının içerisinde sayısını bilemeyeceğimiz bağımsız gök cismi var.
İşte bu devasa yapıda, katlardan ya da bir katmanlaşmadan bahsetmek pek doğru bir analiz[1] olmuyor.
Umarım cevap teşkil etmiştir. Sağlıcakla...
Kaynaklar
- Wikipedia. Samanyolu'nu Da Kapsayan Ve 35'In Üzerinde Üyesi Bulunan Gökadalar Grubu. (26 Şubat 2009). Alındığı Tarih: 9 Mart 2023. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı