Yine Popülasyon Genetiği açısından cevaplayacağım,Türleşmenin en hızlı olduğu tip genellikle allopatrik ve peripatrik olduğu zamandır,küçük popülasyonlar örneklem hataları yani genetik sürüklenme yüzünden çok daha hızlı birbirinden ayrışır,bunun sebebi sürüklenmenin seçilime nazaran çok daha hızlı olması(mutasyon oranı v'ye eş) (nötral teori),bunu açarsam: N sayıda bireyi olan diployit bir populasyon düşünün,2N sayıda gen kopyası bulunur,tüm kopyaların farklı aleli temsil ettiğini düşünmeniz anlamanızı kolaylaştıracaktır,mutasyon oranı v olsun ve tüm meydana gelen aleller nötral olsun,her alelin sürüklenme altında fikse olması şansı başlangıç frekansına eştir(sewall wright), o zaman 2Nv sayıda yeni kopya meydana gelir ve şöyle bir denklem elde ederiz:
2Nv x 1/2N= v yani evrimsel yer değiştirme hızı(yeni bir alelin sabit olması) sürüklenme altında nötral mutasyon oranına eştir ki istisnalar her zaman vardır(kodon eğilimi).Konuyu daha iyi anlatabilmek için son bir bağıntı kullanacağım: kodon başına mutasyon oranı u ve L amino asit uzunluğuna sahip bir protein kodlayan gen düşünün
µ(mutasyon oranı olan v'yi temsil eder)=uL(d+a+f)=uLd+uLa+uLf
buradaki d zararlı,a nötral ve f de yararlı mutasyonları temsil eder,evrimsel yer değiştirme olarak zararlı mutasyonlar hiçbir zaman fikse olamayacaktır yani işleme zaten dahil edilmez.Nereden buraya geldin diyebilirsiniz.Şimdi üstteki bilgileri hatırlayın,çoğu mutasyon zararlıdır veya nötrdür,yani evrimin hızı doğal seçilim altında genelde sürüklenmeye göre çok daha yavaş ve hızı daha değişkendir(işlevsel sınırlama ve doğal seçilimin şiddetine, seçilim diferansiyeline göre),ve bu yüzden doğal seçilim altında evrim hızı sürüklenmeye göre azdır(konumuzdan bağımsız olarak bu tartışılıyor bilimsel anlamda nötralist ve seçilimci taraftarları vs,nötralistler buradaki f nin az olduğunu,seçilimciler f nin sandığımızdan yüksek düzeyde olduğunu öne sürer)Yani genetik sürüklenme altına evrimsel yer değiştirme hızı çok daha fazla olacağından türleşme genelde çok daha hızlı yaşanır(peripatrik,allopatrik türleşme)
Daha yazacak şeyim vardı,detayına tam inemedim ama paragraf sınırı var o yüzden genel bir perspektif sunmaya çalıştım.
Kaynaklar
- Scott Freeman,Jon C Herron, et al. (2021). Evolutionary Analysis. ISBN: 978-605-5829-53-7. Yayınevi: Palme. sf: 836.
- Kimura M.. Neutral Theory. (4 Şubat 2021). Alındığı Tarih: 4 Şubat 2021. Alındığı Yer: Pubmed | Arşiv Bağlantısı