Türkiye'de neoliberal politikaların kökenleri 1980'lerin başına dayanmaktadır. 1980 darbesi, Türkiye'nin ekonomik politikalarında önemli bir dönüm noktası oluşturdu. Darbe sonrası, hükümet ekonomiyi serbestleştirmek ve özelleştirmeyi teşvik etmek için bir dizi politika ve yasal düzenleme başlattı.
Özellikle Turgut Özal dönemi (1983-1989) bu politikaların uygulandığı bir dönem oldu. Özal, dış ticaretin serbestleştirilmesi, kamu kesimi harcamalarının kısıtlanması, özelleştirmelerin hızlandırılması ve dış yatırımların teşvik edilmesi gibi politikaları benimseyerek Türkiye'yi neoliberal politikaların yolunda ilerletti.
Neoliberal politikaların Türkiye'de uygulanan ana unsurları şunlardır:
1. Serbest Piyasa Ekonomisi: Devletin ekonomiye müdahalesinin azaltılması ve piyasanın serbest bırakılması.
2. Özelleştirme: Kamu kuruluşlarının özelleştirilmesi ve özelleştirme programlarının hızlandırılması.
3. Dışa Açılma ve Dış Yatırımları Teşvik: Dış ticaretin serbestleştirilmesi ve yabancı yatırımların teşvik edilmesi.
4. Mali Disiplin: Kamu borçlarının kontrol altına alınması ve mali disiplinin sağlanması.
5. Kamu Harcamalarının Kısılması: Kamu harcamalarının azaltılması ve devletin ekonomiye müdahalesinin sınırlanması.
6. Regülasyon ve Denetimlerin Azaltılması: İş dünyasını daha az düzenleyen ve denetleyen bir ortamın sağlanması.
Neoliberal politikaların Türkiye'de uygulanması, ekonomide büyük değişimlere yol açmış olsa da, bu politikaların sonuçları ve etkileri konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazıları bu politikaların ekonomiyi canlandırdığını ve büyümeyi teşvik ettiğini savunurken, diğerleri ise bu politikaların gelir dağılımındaki adaletsizliği artırdığını ve toplumsal huzursuzluğa yol açtığını iddia etmektedir.
Kaynaklar
- Füsün Kökalan Çımrın. Küreselleşme, Neo-Liberalizm Ve Refah Devleti İlişkisi Üzerine. Alındığı Tarih: 15 Mayıs 2024. Alındığı Yer: dergipark | Arşiv Bağlantısı