Programlama dilleri bir çok farklı gruba ayrılır. Bunlar High, Mid, Low ve Machine diller olarak adlandırılır. Tahmin edebileceğiniz gibi makine dili denilen en düşük seviye Binary yani ikiliik sistemdir. İkilik sistemde transistörler ve onların bir birleri ile kurulan mantıksal bağlantıları yolu ile veri işlenir.
Popüler ve bilinen bir çok programlama dilleri genelde High veya Mid level diye kategorilendirilmiş dillerdir. En popülerlerinden bahsedecek olursak JS, Pyhton ve bir çok .NET dilleri (C#, VB.Net) gibi diller High level dillerdir. Bu diller temelde belirli mantıksal işlemler doğrultusunda yazılan programı Assembly adı verilen bir programlama diline veya Binary dizilerine dönüştürülür. Detaya girmedim ancak bu dönüştürme işleminde genelde bir çok katman vardır ve temelde bu katmanların asıl amacı programı Makine diline çevirmek.
Makine dili ile bir program geliştirmek zaman açısından çok maliyetli ve pratikte de çok zor olduğundan, zamanla katman katman insanların daha iyi anlayıp okuyup geliştirebilecekleri Low, Mid ve High level dediğimiz dillerin geliştirilmesine sebep olmuştur.
Makine diline yani ikilik sisteme çevrilen bu kodlar belirli mantıksal bağlantılar ile donanımların (işlemci vb.) içlerinde bulunan transistörler yardımı ile yorumlanır. Bu yorumlamayı yapan şey aslında donanımı tasarımıdır. Transistörlerin mantıksal bağlantıları yani mimarileri. Bu mantıksal bağlantılara aslında Logic Gate yani Mantık Kapıları deniliyor.
Yukarıda gördüğünüz bu Logic Gates ile tasarlanan donanımlar günün sonunda ikilik sisteme çevrilmiş kodları en basit anlatımı ile elektriğin olup olmama durumuna göre işleyip çıktı veriyor.
Cevabı bilgim dahilinde, olabildiğince yüzeysel ve kısa tutmaya çalıştım ancak bu konu çok geniş bir konu. Umarım temel mantığı anlatabilmişimdir.