Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Emre Evrim
Emre Evrim
46K UP
Üye
0

Tüberküloz korona farkı nedir?

226 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Sercan Palancı
Phd Virology

Tüberkülos: Etkeni Mycobacterium tüberculosis olan ortam şartlarına oldukça dirençli bir bakteri. Sars cov-2 ise bir virus. Tüberkülos bakterisi yavaş çoğalır. Yavaş çoğalması yüzünden semptom ortaya çıkması ve hastalık periyodu uzundur ( Aylarca sürer). Etkeni laboratuvarda çoğaltmak için de Löwenstein-Jensen besiyeri kullanılır. Covid ise tüberkülosa kıyasla inkübasyon periyodu çok daha kısadır. Üremesi için muhakak canlı sistemlere gereksinim duyar bunun için deney hayvanı/konak yada hücre kültürü gereklidir. Tüberkülosu asite dirençli boyama ile mikroskop altında inceleyebilirsin covid'i ışık mikroskobuyla direk göremezsin çünkü çapı tüberkülosa göre çok ama çok küçüktür. Direk görebilmek için elektron mikroskobu gereklidir. Ancak hücre kültüründe yaptığı sitopatik etkileri(CPE) gözlemleyerek yada IFAT gibi antikor boyama teknikleriyle varlığını indirek bir şekilde ışık mikroskobu altında değerlendirebilirsin.

Hava yoluyla bulaşma, geleneksel olarak enfekte bireylerden ortama salınmış 5 μm'den küçük partiküllerin >1 ila 2 m uzaklıkta bulunan kişileri enfekte edebilmesi olarak tanımlanır. Covid ilk çıktığında "airdrop" denilen damlacık yoluyla bulaştığı düşünülmüştü. Bununla birlikte, şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü (SARS-CoV), Orta Doğu solunum sendromu (MERS)–CoV, influenza virüsü, insan rinovirüsü ve solunum sinsityal virüsü (RSV) dahil olmak üzere birçok solunum yolu virüsünün hava yoluyla bulaşmasını destekleyen sağlam kanıtları ortaya konuldu ve hava yoluyla bulaşmada 5 um den daha büyük partiküllerinde rol oyanayabileceği ortaya çıktı (5-100 um) (Wang ve ark 2021) .

Bu bilgiler ışığında yapılan çalışmalar ile Covidin'de Tüberkülos gibi, measless(kızamık) gibi hava yoluyla bulaşabileceği ortaya çıkarıldı. Özellikle kapalı ortamlarda(fazla Güneş almayan) havada asılı kalabilen partiküllerin konağı enfekte edebileceği görülmüştür. Yapılan çalışmalarda elde edilen güçlü kanıtlar sonucunda WHO (DÜnya sağlık örgütü) enfeksiyonun bulaş şeklini airdrop ve aerosol transmission şeklinde kabul etmiştir (Who 2021).

Tüm Reklamları Kapat

Covid ve Tüberkülosun tedavi stratejileri farklıdır. Tüberkülos bakteriyel bir hastalık olduğu için antibiyotikler ile tedavi edilmeye çalışılır. Covid viral bir hastalıktır ve antibiyotikler işe yaramaz o yüzden antiviral tedavi verilmelidir ( virüs kaynaklı sekonder bakteriyel enfeksiyonların engellenmesi amacı ile proflaksi hedefli antibiyotik kullanımı viral enfeksiyonlarda yapılabilir). Ayrıca covid tüberkülosa göre daha akut bir hastalık olup sitokin fırtınası/makrofaj aktivasyon sendromu denilen anormal sitokin yanıtı ile kendini gösterebiliyor. Bu vakalarda anti-sitokin tedavilere yönelik etkisi olan ilaçlarda tercih edilebilir

• Anti-IL-6R/IL-6

• IL-1Ra

• JAK inhibitörleri (ruksolitinib ve diğerleri)

Tüm Reklamları Kapat

• IVIG

• Mezenkimal kök hücre tedavisi gibi.

2021 haziran ayı itibari ile Covid'e spesifik FDA tarafından onaylı molnupiravir isminde antiviral bir ilaç üretilebilmiştir (FDA 2021).

Bu üretime kadar covide özgü özgün bir antiviral mevcut değildi ve verilmiş olan bütün antiviral yaklaşımlar deneysel olmuştur ya da invitro sistemlerde elde edilen veriler doğrultusunda kullanılmıştır.

Tanıda tüberkülos için PPD test'i sıklıkla kullanılır. Ayrıca balgam tetkiklerinin yapılması yayma ve kültür ekimi ile de tanıya gidilir. Serolojik testler güvenilir kabul edilmez. PCR testiyle de sonuç alınabilir ( Akdağ 2011).

Covid: PCR ve radyolojik bulgularda buzlu cam görünümü hastalıkta tanı koydurur. Ayrıca Hücre kültürü virus izolasyonu da uzun bir süreç olmasına rağmen gold standart kabul edilir. Antikor oluşturan ve Hücre kültüründe çoğaltılabilen her virus gibi Covid içinde nötralizasyon testi tanıda kullanılabilir. Lakin hücre kültürü temelli testler uzun ve zahmetli olduğundan tanı için rutinde tercih edilmez.

Kaynaklar

  1. WANG C.C., PRATHER K.A., SZNITMAN J., JIMENEZ j.L., LAKDAWALA S.S., TUFEKCI Z., MARR L.C., et al. (2021). Airborne Transmission Of Respiratory Viruses. Science, sf: 1-12. doi: 10.1126/science.abd9149. | Arşiv Bağlantısı
  2. WHO. Coronavirus Disease (Covid-19): How Is It Transmitted. (23 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 9 Ocak 2022. Alındığı Yer: WHO | Arşiv Bağlantısı
  3. FDA. Coronavirus (Covid-19) Update: Fda Authorizes Additional Oral Antiviral For Treatment Of Covid-19 In Certain Adults. (23 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 9 Ocak 2022. Alındığı Yer: FDA | Arşiv Bağlantısı
  4. Akdağ R. (2011). T.c Sağlık Bakanlığı Tüberküloz Tani Ve Tedavi Rehberi.
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Enes Kayhan
Enes Kayhan
24K UP
[Bu unvan, uzunluk nedeniyle silindi.]

Tüberküloz mikrobu (Tüberküloz basili) hava yoluyla bulaşır, yani solunarak insanlarda enfeksiyona neden olur. Özellikle öksürük gibi semptomları olan bir tüberküloz hastası ile yakın temasta olmak, enfekte olma riskini artırır. Tüberküloz basilleri 6 saate kadar havada asılı kalabilir. Ancak bakterinin yoğunluğu havanın hareketi (açık pencereler, iyi havalandırılmış alanlar) ve güneş ışığı ile azalır.

SARS-CoV-2'nin aerosollerle değil damlacıklarla yayıldığı bilinmektedir. Birisi hapşırdığında veya öksürdüğünde, SARS-CoV-2 içeren damlacıklar havaya yayılır. Damlacık yayılımı ile bulaşta, virüsün hala havadayken solunması gerekir. Virüs, tüberküloz basili gibi havada asılı kalmamaktadır. Virüs, ayrıca insanların bir yüzeye düşen virüs içeren damlacıklarla temas etmesi sonucu da bulaşabilir.

Tüberküloz hastalığında genellikle kişide bakterinin bulunduğu fakat kişinin bulaştırıcı olmadığı bir dönem bulunmaktadır. Bu sürece gizli tüberküloz adı verilir ve kişi bu süreç sonunda (haftalar, yıllar sonra; genellikle bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle) hastalanır ya da hiç hasta olmayabilir.

Tüm Reklamları Kapat

COVID-19 hastalığı semptomları, virüse maruz kalımdan 2-14 gün sonra, ortalama 5 günlük bir kuluçka dönemi sonrası ortaya çıkabilir. Hastalığın gelişmesi için bir bekleme periyodu olup olmadığı bilinmemektedir.

COVID-19'a benzer hafif semptomlar yaşıyorsanız, tüberküloz tedavinizi sürdürmeye devam etmeniz önemlidir. Şu anda tüberküloz ilaçlarının COVID-19’a yakalanma riskin artırdığına dair bir kanıt yoktur.

COVID-19 teşhisi konulursa, sağlık uzmanına tüberküloz tedavisi gördüğünüzü bildirin ve tüberküloz tedavinizden temel sorumlu sağlık çalışanını bilgilendirin. Süreç içerisinde COVID-19 için herhangi bir tedaviye başlanırsa, tüberküloz tedavisinde kullanılan diğer ilaçlarla olası bir etkileşim konusunda tedavinizden sorumlu sağlık çalışanı sizi bilgilendirecektir.

Tüberküloz ve COVID-19’da; ateş, öksürük ve nefes darlığı gibi benzer belirtiler görülür ancak genellikle belirtilerin başlama hızı farklılık gösterir. COVID-19’un belirtileri daha hızlı başlangıçlıdır.

Tüm Reklamları Kapat

COVID-19 çok yeni bir hastalık olduğu için, daha önce tüberküloz geçirmiş olanların COVID-19 ile enfekte olma veya kötü sonuçlarla karşılaşma riski ile ilgili veri bulunmamaktadır. Tüberküloz sonrası akciğerlerde genellikle bir miktar hasar oluşur ve bu da sizin daha ciddi COVID-19 belirtileri göstermenize neden olabilir.

Özellikle tüberküloz nedeniyle akciğer ameliyatı geçiren veya tüberküloz sonrası akciğer hastalığı tanısı konan kişiler, COVID-19 için yüksek riskli ortamlara maruz kalımlarını azaltmaya çalışmalıdır.

Kaynaklar

  1. Nefes Alalım. Tüberküloz Ve Coronavirüs Enfeksiyonu. (9 Ocak 2022). Alındığı Tarih: 9 Ocak 2022. Alındığı Yer: Nefes Alalım | Arşiv Bağlantısı
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close