Sümük müsin proteini, savunma enzimi(lizozim), immunoglobulinler(antikorlar, başlıca IgA), şeker ve sudan oluşan bir yapıdır. Farklı kökenli maddelerin bir araya gelmesiyle oluştuğu için mikroskobik anlamda da farklı yerlerden köken alır. Goblet hücresi en iyi bilinen müsinojen hücredir ve sinüsler, bağırsak, akciğer trakesi, bronşlar ve daha bir çok dokuda bulunur. [2]
Müsin: Mikroskobik anlamda: Protein hücre DNAsından kod alarak ribozoma gelen mRNA tarafından ribozoma sentezlettirilir. Oluşan protein endoplazmik retikuluma gönderilir. Endoplazmik retikulum çeşitli glikozilasyon enzimleri ile proteine karbonhidrat parçaları ekler. Golgi aygıtı tarafından paketlenip ihtiyaç anında salınmak üzere bekler, bir kısmı ise bazal hızda sürekli salınır.(Sigara irrite ederek salınımını sağlar) [1]
Lizozim: Bir savunma enzimidir çoğu bakterinin membranını parçalayarak immunolojik bariyer sağlar. Protein yapılıdır. Bu sebeple müsine benzer şekilde üretilir ve hücre dışı boşluğa salıverilir. Sümükte serbest halde bulunur.
Makroskobik anlamda burun sümüğü sinüslerden köken alır. Sphenoid, ethmoid, maxiller ve frontal kemikler dediğimiz 4 kemiğin içinde sinüsler(odacıklar) bulunur. Bu odacıklarda mikroskobik detaylarını bahsettiğimiz hücreler bulunur. Yani sümük üreten hücreler. İşte bu üretici hücreler ilgili içeriği sinüslerin içine doğru üretir. Daha sonra bu içerik kanallarla burun boşluğundaki konkalara doğru silli hücreler vasıtasıyla süpürülür. [3]
Yani sümüğünüz büyük oranda kemiklerinizin içinde üretilip burnunuza doğru süpürülüyor. İlginç değil mi?
Kaynaklar
- V. W. Rodwell. Harper's Illustrated Biochemistry 31/E.
- L. Lee. (2013). Lippincott's Pocket Histology. ISBN: 9781451176131. Yayınevi: Lippincott Williams & Wilkins.
- F. H. Netter. (2006). Atlas Of Human Anatomy. ISBN: 9781416033851. Yayınevi: Saunders.
