Soğan doğrarken neden gözümüz yanar?

Doğrama sırasında soğanın salgıladığı bir ensim soğandaki sülfidleri sülfür okside dönüştürür. Uçuculuk yoluyla göze ulaşan bu gaz doğrudan gözün yaşarmasına neden olmasa da gözyaşı ile girdiği tepkime sonucu sülfürik asit oluşuyor ve göz tahrişi sonucu yabancı maddelerin temizlenebilmesi için gözyaşı salgılanıyor.

Bıçağı soğanın üzerine vurup onu kestiğinizde, lakrimatör-faktör sentaz enzimini havaya saçarsınız. Bu enzim, soğan içerisindeki sülfoksitleri sülfenik aside dönüştürür. Dengesiz yapıda olan sülfenik asit, kısa sürede kendisini syn-propanethial-S-okside dönüştürür. Bu da havaya karışarak gözlerinize ulaşır. Bu kimyasal, gözlerinizi yakar ve buna engel olmak isteyen gözyaşı bezleri de çalışmaya başlayarak gözyaşlarını üretir.

Soğan, mikroplar ve böceklere karşı biyokimyasal savunma mekanizması harekete geçirerek bir enzim salgılıyor.

Ve bu enzimler, soğandaki sülfidleri parçalayarak sülfür oksite dönüştüyor. Sülfür oksit kısa sürede uçucu bir hal alıyor ve havada hızla yayılan bu gaz göze ulaştığında yakıcı bir etkiye sahip oluyor. Bunun sonucunda ise göz kanalları tıkanıyor. Ancak uzmanlara göre, soğan doğrarken, gözlerin yaşarmasına doğrudan bu kimyasal bileşim neden olmuyor. Gazın gözyaşıyla tepkimeye girmesi sonucu sonucu sülfürik asit oluşuyor. Sülfürik asidin gözü tahriş etmesi sonucunda göz, yabancı maddeleri temizleyebilmek için gözyaşı salgılamaya başlıyor.

Son olarak, bence bu kişiden kişiye göre değişir, kimisinin daha çok yaşarırken, kimisinin yaşarmaz. Bunun tecrübeye dayalı bir şey olacağını zannetmiyorum. Umarım yardımcı olabilmişimdir.