Etrafta her an titreşen, hareket eden, yer değiştiren cisimlerin yaydığı titreşimleri algılamak yani duymak, bir canlı için hayati olabilmektedir. Ancak etraftaki cisimleri duymak haricinde, kontrollü bir şekilde titreşimler yayarak hemcinsler ile iletişim kurabilmek, avcıları korkutabilmek veya karşı cinsi cezbetmek gibi işleri başarmak da bir canlı için çok büyük önem arz etmektedir. Çünkü görsel bilgi iletiminden sonra en hızlı iletişim biçimi sese dayalı olandır. Üstelik görsel iletişimin aksine işitsel iletişimde, görüş alanında olmak gerekmez bu çok uzak mesafelerden dahi iletişim kurabilmek anlamına gelir. Bunun en güzel örneğiyse binlerce kilometre uzaktan birbiriyle iletişim kurabilen balinalardır.
Bahsedilen pek çok avantaj sebebiyle canlılar, kontrollü bir şekilde sesler çıkarabilecek şekilde evrimleşmişlerdir. Bu evrim sadece ses kutusu veya ses teli gibi sesin kaynağı olan bölgelerin evrimiyle değil, hemen her olayda olduğu gibi beynin evrimiyle de yakından alakalıdır.
Balıkların beyinlerindeki vokalizasyon bölgesinin, diğer tüm omurgalılarla aynı yerde bulunduğu ve benzer şekilde özelleştiği ortaya konulmuştur. Bu da, ses çıkarma yetisinin ilk oarak balıklarda evrimleştiğini göstermektedir. Zaten bilgilerimiz dahilinde balıkların, amfibilerin, sürüngenlerin, memelilerin ve kuşların ses çıkarabildikleri kesindir, bu da hemen hemen tüm omurgalıların ses çıkarabilmesi demektir. Omurgasızların da büyük bir kısmında vokalizasyon mevcuttur. Bu durum, sesin evrimsel kökenlerinin çok eskilere gittiğini göstermektedir.
Evrimsel süreç incelendiğinde, duyu organlarının ya da en azından temelleri sayılabilecek yapıların çok eski zamanlarda ortaya çıktığını görmekteyiz. Mesela ilkel hücrelerde göz bulunmasa bile ışığa duyarlı yapılar bulunmaktadır.
Günümüzdeki hücrelerin yaptıkları titreşimlerle birbirleriyle fiziksel iletişim kurabildikleri bilinmektedir. Dolayısıyla vokalizasyon için bazı hücrelerin kaslarla karşılıklı evrimi sonucunda ses tellerine evrimleşmiş olmaları, oldukça anlaşılır bir durumdur.
Kaynaklar
- Ç. M. Bakırcı. Duyular - 3: Duyma (İşitme) Ve Ses Çıkarma (Vokalizasyon). (14 Ekim 2011). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
- Inquiry Journal. The Evolution Of Senses: My Research Journey Into The Nervous System Of Cnidaria. (12 Nisan 2017). Alındığı Yer: Inquiry Journal | Arşiv Bağlantısı
- L. Villazon. Which Of Our Senses Evolved First?. (11 Şubat 2021). Alındığı Yer: BBC Science Focus Magazine | Arşiv Bağlantısı