Samanyolu Galaksisi kaç yaşında ve öldüğünde ne olacak?

Samanyolu Galaksisinin günümüzden yaklaşık 4 milyar yıl sonra Andromeda Galaksisi ile çarpışması öngörülmektedir. Bu çarpışma sonrasında her iki galaksinin birleşiminden meydana gelen yeni bir durum ortaya çıkacaktır.

Söylediğiniz üzere Samanyolu galaksisi 13,9 milyar yaşında maalesef bu doğru değil, Samanyolu galaksisi 13,6 milyar yaşındadır (ki Evren 13,799 yaşındadır yuvarlarsak 13,8 milyar yaşındadır) NASA'nın James Webb Teleskobu (JWST), evrenin bilinen en eski galaksisini ortaya çıkardı. Bilim insanlarının açıklamasına göre, GLASS-z13 (GN-z13) olarak adlandırılan galaksi, 13,8 milyar yıl önce meydana gelen Büyük Patlama'dan sadece 300 milyon yıl sonra (13,5 milyar yıl önce) oluştu.

BPS CS31082-0001 yıldızı (Cayrel’in Yıldızı) Samanyolu'ndaki en yaşlı yıldızdır. Yıldızın yaşını 12.5 milyar yıl olarak kabul ediyoruz.

2001 yılında çok yaşlı olduğu keşfedilen Cayrel’in Yıldızı’ndan sonra, Samanyolu’nun en yaşlı yıldızları olmaya aday birkaç yıldız daha keşfedildi. Bunlara örnek olarak, bizden 200 ışık yılı ötedeki HD 140283 ve 7 bin 500 ışık yılı ötedeki HE 1523-0901 yıldızlarını sayabiliriz. HD 140283’in yaşı minimum 13.66 milyar yıl olmak üzere 14.46 milyar yıl ölçülürken, HE 1523-0901 yıldızı ise 13.2 milyar yıl olarak ölçüldü. Bütün ölçümlerde en az 0,7 ile 3 milyar yıl arasında hata payı öngörüldüğünü de eklememiz gerekir.

Evrenimizin yaşı ile galaksimizin yaşının bu kadar yakın çıkması, Samanyolu Galaksisi’nin evrenin oluşumundan sonra ilk galaksilerden birisi olabileceğine dair güçlü kanıtlar sunuyor. Başta da dediğimiz gibi, görünen evrenimizde iki trilyon galaksi var. Samanyolu’nun ilk bininci, ilk bir milyonuncu, ya da ilk yüz milyon^[2]uncu galaksilerden mi olduğunu bilmek kolay değil. Ancak şundan artık eminiz ki, evrenimiz kadar yaşlı bir galaksi içinde yaşıyoruz.^[4]

ayrıca

^[1]Galaksiler, yeni yıldız üretmeyi bıraktıkları zaman ölmüş sayılıyorlar. Bu ölü galaksiler yeni yıldız yaratacak gaza sahip değiller. Bu gaz olmadan da parlak mavi yıldızlar süpernovaya dönüşürken kızıl bir renk alıyorlar. Bu olay tüm galaksilerde gerçekleşse de, astronomlar, genç evrenin başlangıcında ölmek üzere olan bir galaksinin bu sürecin başlangıcını şu ana kadar net bir şekilde gözlemleyememişlerdi. Bu gözlem, galaksi evrimine önemli bir bakış olarak görülüyor.