Porno izlemek, beyinle ilgili bir faaliyet olduğu için, beyni etkiler; ancak ona zarar verdiğini söylemek için yeterli kanıt yoktur.
Pornonun insan hafızasına (ki spesifik olarak kısa dönem hafızasına) zarar verdiği fikri, 2012 yılında The Journal of Sex Research dergisinde yayınlanan bir makaleyi abartan gazete ve köşe yazılarına dayanmaktadır.[1][2] Çalışmanın amacı, aşırı porno tüketen (örneğin günde 3-4 seferden fazla kez masturbasyon yapan) veya porno bağımlısı olan (yani gün içerisinde sıklıkla masturbasyon yapmayı düşünen, bu nedenle gündelik işleri ve sosyal ilişkileri aksayan) kişilerin hayatlarının pornodan neden olumsuz etkilendiğini anlamaya yönelik bir çalışmadır.
Sosyal psikolog Dr. Justin Lehmiller, çalışmanın nasıl yapıldığını ve amacını çok güzel anlatıyor:[3] Bir grup Alman araştırmacı, sadece 28 heteroseksüel erkek kullanarak "açık pornografik uyaranlara" maruz kalmanın etkilerini inceledi. Her katılımcı, rastgele bir sırayla, çalışma belleğine yönelik 4 görevi tamamladı. "Çalışan bellek", bir görevi tamamlarken birkaç bilgiyi geçici olarak aklınızda tutmanıza izin veren bilişsel bir sistemdir. Bu çalışmada katılımcılara bir slayt gösterisi gösterildi. Onlara, ekranda o anda olan slaytın, bu slayttan tam olarak 4 slayt önce gösterilenle birebir aynı olup olmadığı soruldu. Her katılımcıya:
- tarafsız görüntüler (örneğin, alışveriş yapan insanlar),
- olumlu görüntüler (örneğin, gülen ve gülümseyen insanlar),
- olumsuz görüntüler (örneğin, silahlar ve savaş) veya
- pornografik görüntüler (örneğin, heteroseksüel vajinal ilişki)
gösterildi.
Araştırmacılar, her bir fotoğraf grubundaki her bir görüntü için bildirilen doğru ve yanlış yanıtların sayısını hesapladı. Sonuçlar:
- Nötr, negatif ve pozitif fotoğraf setlerinde katılımcıların %77-80 oranında doğru cevap verdiklerini ve %15-20 oranında yanlış cevap verdiklerini ortaya koydu.
- Buna karşılık, pornografik görüntüleri görüntülerken, katılımcılar denemelerinin %67'sinde doğru cevap verdiler ve %28'inde hata yaptılar.
(Katılımcılar, bazen yanıt vermeden bir sonraki slayta atladıkları için toplamlar %100'e eşit değildir.)
Katılımcıların, pornografik görüntüleri görüntülerken, pornografik olmayan görüntülere kıyasla yanıt vermeleri daha uzun sürdü, ancak tabii bunun nedeni, katılımcıların pornografik fotoğraflara istemsiz olarak biraz daha uzun bakmak istemeleri olabilir.
Bu sonuçlardan ne çıkarabiliriz? Birincisi, bu çalışmanın tasarlanma şekli, gerçekten de bize pornografiye maruz kalmanın hafızayı bozduğuna işaret ediyor; ancak sadece buna bakıp da pornografinin her türlü kısa dönem hafızayı bozduğunu söyleyemeyiz. Tam tersine, bu araştırmanın söylediği tek şey, pornografik içerik tüketmenin, diğer pornografik içeriklerle ilgili hafızayı bozduğudur.
Yani bu çalışmadan sadece şu sonuca varabiliriz: İnsanlar, çok fazla pornografik görüntü gördüklerinde, daha önce gördükleri pornografik görüntüleri hangi sırayla gördüklerini hatırlamakta zorlanırlar. Ancak araştırmacılar, bu çalışmada, pornonun yaklaşan teslim tarihleri veya randevular gibi gerçek hayatta önemli olan konularda hafızayı zayıflattığını, önemli testler veya sınavlarda performansı bozduğunu veya günlük yaşam için önemli sonuçları olduğunu göstermemiştir. Haber sitelerinin ve benzerlerinin, bilimsel bir dayanağı olmaksızın, her türlü pornografik tüketiminin mutlak olarak zararlı olduğunu savunurken düştüğü hatalardan biri budur. İddialarının aksine, bu araştırmanın (ve benzeri birkaç araştırmanın) pratikteki karşılıkları yok denecek kadar azdır.
İkincisi, pornografi gösterilen beyinlerin performansı, genel olarak hala çok iyiydi: O grup, 4 denemenin 3'ünde değil de 3 denemenin 2'sinde doğru cevap verdiler. Bunun "hafızayı dikkate değer miktarda bozduğunu" söylemek mümkün değildir.
Son olarak, burada sözünü ettiğimizin uzun süreli bellek değil, yalnızca kısa dönem hafıza olduğu hatırlanmalıdır. Porno izlemek, adları veya telefon numaraları gibi şeyleri size unutturamaz.
Bu nedenle, bu bulguları popüler medyadaki bazılarının yaptığı gibi "porno hafızanızı kaybetmenize neden olabilir" gibi başlıklarla özetlemek tamamen samimiyetsizdir. Zaten makaleyi yayınlayan araştırmacıların iddiası da pornonun zararlı olduğunu ileri sürmek değildi.
Porno tüketiminin potansiyel riskleriyle ilgili daha fazla bilgiyi buradan alabilirsiniz.
Kaynaklar
- C. . Laier, et al. (2013). Pornographic Picture Processing Interferes With Working Memory Performance. Journal of Sex Research, sf: 642-652. doi: 10.1080/00224499.2012.716873. | Arşiv Bağlantısı
- Daily Mail. Viewing Online Pornography 'Can Make You Lose Your Memory'. (16 Aralık 2012). Alındığı Yer: Daily Mail | Arşiv Bağlantısı
- J. Lehmiller. Does Internet Porn Really “Cause Memory Loss?”. (7 Ocak 2013). Alındığı Yer: Sex and Psychology | Arşiv Bağlantısı
