Popüler kültürün çok önemli olduğunu ve insanların genel olarak popüler kültürün ne olduğunu anlamakta zorlandığını düşünüyorum.
Popüler kültür demek, insanların içerisinde bulundukları dönemi tanımlayan şeylerin bir bütün oluşturması demek. Sanat, moda, spor, siyaset, ekonomi, bir ülkeyi ya da Dünyayı etkileyen her şey ortaya bir bütün çıkarıyorlar. Bu çok önemli çünkü geçmişte yaşanmış bir dönemi ve o dönemi tanımlayan her şeyi çözüp inceleyebilecek zamanımız oluyor. Bugünden bakılınca 1950'leri anlamak ve anlamlandırmak kolay. Ama bugünü tanımlayıp anlamlandırmak daha zor çünkü üzerine yeterince düşünmedik, olan biteni yeterince inceleyemedik. Normal olarak. Çünkü henüz bugünü yeterince yaşamadık. Bunu yapacak zamanımız olmadı.
İşte popüler kültürü oluşturan eğilimler günümüzü anlamlandırmayı kolaylaştırıyor. Bazı kişilere, eğilimlere, estetik kabullere bakarak bugünü anlamaya çalışıyoruz.
Ama bazen mevcut eğilimlerden yanlış anlamlar çıkarıyoruz. 70'lerde 80'lerde herkes rock, metal dinleyip muhalif takılırken bu durum, geniş kitlelerin, genel siyasi, sosyal, kültürel eğilimleri eleştirdiğini gösteriyordu. 2000'lerde herkes Gangnam Style dinleyip o saçma dansı yaparken aslında ortada bir yozlaşma varmış, dönemin genç kitlesi hayli ciddiyetsiz bir kitleymiş gibi görünse de aslında belki de bu eğilim, bir önceki dönemin ciddi, eleştirel, düşünsel eğilimlerinin hiç bir şeye yaramadığının bir eleştirisi ve yergisidir? Boşverci ve koyver gitsin'ci kitlenin aptal ve amaçsız olduğuna emin miyiz? Çünkü örneğin şu dönemler, sosyal medya çağını inşa etmiş, tarihin ilk "genç ceo'lar"ını çıkarmış ve Dünyayı devasa bir değişime uğratmış bir kitle. TV'nin yerini youtube, twitter alıyorsa bu, Gangnam Style dinleyen kitle ile oldu. Ve belki de bir çok ileri olarak görülen ülkede (ABD, Fransa, Rusya, Kore) son yıllarda iktidarı ele geçiren muhafazakâr iktidarların oluşturduğu baskıcı politikalara direnebilmenin yolunu bu Gangnam'cı kitle buldu.
Şimdi... Rock, metal dinleyen, muhalif, düşünsel, felsefi kitle mi dünyayı daha çok değiştirdi ve özgürleştirdi yoksa Gangnam'cı kitle mi? Rock'çı kitle 70'lerde gençken, seks, uyuşturucu ve rock'n roll kültürünü ortaya çıkarmış ve bunu doyasıya yaşamıştı ama bu kişiler yetişkin olduklarında çocuklarını seksten, uyuşturucudan ve eğlenceden uzak tutmak için baskıcı ebeveynler oldular. Ama bu baskılarında başarılı olamayıp ebeveynlerinden kopuk bir kitle yetiştirdiler. (Kampa gidip ölen gençler korku filmleri bu yetişkinlerin, kendi sözlerini dinlemeyen gençleri cezalandırmayı istemelerinin sonucudur. Teyit: Seks yapmayan hayatta kalır) Ama Gangnam'cı kitle çocuklarını baskıcı değil aksine özgürleştirici bir kafa ile büyütüyorlar. Hangisi daha dürüst, hangisi daha kapsayıcı?
Her ne kadar Gangnam'cı kitle yoz görünse de belki de bu, altında anlamlar barındıran bir eğilimdi.
Kesin böyledir demiyorum ama tüm popüler kültür eğilimlerinin altında geniş kitlelerin ortaklıklarını ve ruh hallerini barındıran mesajlar vardır ve genelde herkes, kendi döneminin kültürünü kutsayıp sıradaki kültürü linç ederken aslında devasa gerçekleri gözden kaçırabilir diyorum.
Rockçı tayfa/Gangnam'cı tayfa kıyası gibi başka bir çok karşılaştırma yapılabilir. Tarih, kendi dönemini temsil eden eğilimlerle dolu. Mesele bunları doğru okuyabilmekte.
Popüler kültür çok önemli, görünümünün altındaki anlamların yüzeye çıkarılması gereken gayet derin bir olgudur. Sanıldığı gibi bir balon değildir. Hatta işin güzel tarafı balonsa bile bu balon hava ile değil gayet ağır meselelerle doludur.
Umarım bir fikir verebilmişimdir. Sağlıcakla...