İlk önce yerçekimsizliğin nasıl sağlandığını ele alalım ve bu durumun neden oluştuğunu anlatmaya çalışayım diyelim ki sonsuz düşmenin sağlanabileceği bir çukurdan sizi asansör kabininin içinde attık ama ortam sürtünmeli ortam hava sürtünmesi var düşmeye başladığımızda dünya yer çekimi bizi çekmeye başlar kabini de aynı şekilde çeker ve hep beraber ivmelenerek düşmeye başlarız dünyanın yer çekimi hem kabini hem de bizi aynı kuvvette cekeceği için kabin içindeki herşeyle beraber kabinin içinde her şey aslında düşüyor olduğu anlamına da gelmektedir lakin bu durumu şu faktör etkilemektedir."terminal hız"kabin hava sürtünmesi ile ulaşabileceği maksimum ivme ve hıza ulaştığında biz sürtünmeden etkilenmediğimiz için bir süre sonra yer çekimini hala düşüşüyor olsakta sürtünme kabini artık ivmelendiremeyeceği dolayısı ile hızlanmak isteyen kabine geriye doğru bir kuvvet uygulanacak lakin yer çekimi bize hala kabin içinde bu sürtünmeden etkilenmeyeceğimizden dolayı sanki yer çekimi varmış gibi gelmeye ve kabinin tabanına basabilir pozisyona geleceğiz dolayısı ile yer çekimi bize terminal hıza ulaşana kadar yavaş yavaş kabin içinde oluşmaya başlayacaktır bu süre zarfında hislerimiz zamanla şöyle olacaktır ilk düşmeye başladığımızda yerçekimsiz ortam birkaç saniye sonra sanki kendimizi birkaç kilo gibi hissedip sonra düşen cisim içinde yerçekimli ortama kavuşuruz.
Ama bütün bunlar sürtünmeli ortamda isek gerçekleşir sürtünmesi ortamdaysa mesela stratosferin üzerine çıktığımızda dünyaya düşmeye başladığımız anda yer çekimsiz ortam başlar ki aslında uzay sondalarının da sürekli yerçekimsiz ortam olmasının sebebi aslında dünyanın onları sürekli çekmesi sondanında yada uzay üssünün motorlarıyla zamanında dünyaya düşme kuvvetiyle motor gücünü birleştirip oluşturduğu kendi kuvvetini billeşkesinden yörüngeye oturmuş olmasıdır
Yani evet tepemizde sürekli dönen o uzay üssü aslında sürekli düşüyor ama kendisine etki eden sürtünme kuvveti olmadığı için bu düşme eğilimi eliptik ve biz buna yörüngeye oturmak diyoruz ve üssün içinde bir yerçekimsiz ortam oluşmuş oluyor
Size bu durumun daha iyi anlaşılması hem eğlenceli bir şekilde öğrenebilmeniz hemde eğlenebilmeniz için bir bilgisayar oyunu tavsiye edeyim kerbal space program 2
Kendi uzay mekiğinizi yapıp uzaya çıktığımız onu yörüngeye oturmasından yakıtına kadar herşeyi simule eden eğlenceli bir oyun
İkinci sorunuza gelirsek uçaklar bunu nasıl sağlıyor
Belirli bir irtifaya ulaştıktan sonra burun yukarı verip uçağı stall a sokuyorlar uçak kanatlarındaki kaldırma kuvveti artık uçağı taşımıyor ve düşmeye başlıyor 20 yada22 saniye sonra uçağı tekrar burun aşağı verdirip hızlanma sağlandıktan sonra kaldırma kuvveti tekrardan sğlanıyor ve irtifa yine sağlanıp tekrardan bu kısır döngüyü devam ettiriyorlar taki astronotlar yer çekimsiz ortamda yapmaları gereken eğlemi bitirene kadar bu eğitim ne ise artık orayı bilmiyorum .[1]
https://incredible-adventures.com/zero-g-how.html parabolik uçuşun nasıl yapıldığı linki
https://www.esa.int/Education/PETRI_programme/Parabolic_flights
https://youtu.be/1ieR8hIXUIg ilgili video
Yardımcı olabildiysem sevindim
Kaynaklar
- Dinle adventure. Parabolik Uçuş. Alındığı Tarih: 15 Ekim 2022. Alındığı Yer: incredible | Arşiv Bağlantısı