Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
0

Özellikle eski dönemlerde atom ile ilgili incelemeler nasıl yapıldı?

Atom dediğimizde aklımıza gelen ilk bilim adamlarının(Einstein, Bohr, Heisenberg...) çalışmalarını biliyoruz. Fakat durum şu ki günümüzde bile atomu önümüzde sunulan modelden ziyade URL de paylaştığım minik nokta halinde zorla görebiliyoruz. Peki ya bu adamlar atom ile ilgili yorumlarını nasıl yaptılar, gözlemleme yöntemleri nelerdi?
193 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Elif Erdoğan
Elif Erdoğan
38K UP
bilim sever

Thomson atom modeli

J. J. Thomson laboratuvarında bir katot ışın tüpü oluşturdu ve beklediği üzere katottan çıkan ışınlar anoda doğru yöneliyorlardı. Thomson bu ışınları biraz incelemek istedi ve anotta küçük bir delik açarak karşısına floresan bir ekran koydu. Floresan ekrana çarpan katot ışınları ekranda küçük noktaların parlamasına neden oluyordu. Bu doğrultuda ışınların parçacıklı yapıda olduklarını anladı. Parçacıkların bir elektrik yüke sahip olup olmadığını ortaya çıkarmak için yolları üzerine birbirine paralel iki adet metal levha yerleştirerek ikinci bir pille levhaları zıt olarak yükledi. Böylelikle levhalar arasında bir elektrik alan yaratmış oldu ve eğer katottan çıkıp anota giden ışınlar bir elektrik yüküne sahiplerse yollarının sapması gerekecekti. Deneyini gerçekleştirdiğinde katot ışınlarının yollarının saptığını gördü ve sapma artı yüklü levha yönünde oluyordu. Zıt yükler birbirini çekeceğinden katot ışınlarını meydana getiren parçacıkların eksi yüklü olduğu anlaşılıyordu.

Tüm Reklamları Kapat

Rutherford Atom Modeli

E. Rutherford, radyoaktif özellik gösteren radyum (Ra) elementinden çıkan alfa (a) taneciklerini noktasal bir kaynak hâlinde, çok ince hâle getirdiği altın levha üzerine göndermiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Amacı, pozitif yüklü olduğunu bildiği a taneciklerinin altın levhadaki atomların içinden geçerken nasıl davranacağını gözlemlemek ve yorumlamaktır.

Aşağıdaki şekilde görüldüğü biçimde bir deney düzeneği hazırlayan Rutherford gönderdiği a taneciklerinin ekranda bıraktıkları izleri incelemiş ve atom modelini geliştirmiştir.

a ışınlarının büyük bir kısmı altın levhadaki atomlardan hemen hemen hiç sapmadan geçmiş, az bir kısmı ise sapmış veya geri dönmüştür.

Bohr atom modeli

20.yüzyıla girildiğinde atomun özelliklerini açıklayan model henüz yoktu ve haliyle atomun yapısı da bilinmiyordu. Fakat 1913 yılına gelindiğinde Robert A. Millikan elektron yükünü, dolayısıyla elektron kütlesini belirlemiş, Ernest Rutherford bazı yaptığı deneyler sonucu, atomu merkezinde pozitif yük bulunan bir yapı olarak ifade etmiş. Niels Bohr da bu yapılan çalışmalar ile elde edilen bilgileri de göz önüne alarak hidrojen atomu için bir model öne sürmüştü.

Deney düzeneği bir katot ışını tüpünden oluşuyor. Tüpün bir ucunda ısıtıldığında elektron saçan bir katot diğer ucunda yüzeyine ulaşan elektronu toplayarak akım oluşturan bir anot bulunmakta.

Deneyde, içinde cıva buharı bulunan cam tüpte hızlandırma gerilimleri aracılığıyla katodun ısıtılmasıyla katottan salınan elektronların hızları ve dolayısıyla kinetik enerjileri değiştirilerek gaz halindeki cıva atomlarıyla çarpışmaları sağlanır. Tüpün bir ucunda olan katottan diğer ucunda olan anota varabilen elektronların akımları ölçülür. Voltajın arttırılması ile hazırlanan elektronların oluşturduğu akım artar, fakat belli bir voltajda akım aniden düşer. Bu düşüş, elektronlar bu voltaj farkı altında kazandıkları kinetik enerjiyi cıva atomlarına aktardıkları için anota varan elektronların sayısının azalması demek. Bu durumda elektronların kaybettiği enerji atomlara aktarılmış, tabandaki atomlar üst düzeye geçmiş.

Sonuç olarak deneyde gözlenen akımdaki düşme, taban enerji ve uyarılmış enerji düzeyi kavramlarıyla ifade edilir ve atomlarda enerji düzeylerinin varlığını gösterir. Bu enerji düzeyleri ise atomun soğurduğu (absorbe ettiğini) ya da saldığı enerjinin sadece belirli miktarlarda (yani kuantumlu) olduğunu gösterir.

Kaynaklar

  1. Wikipedia. Thomson. (13 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 13 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
  2. kimyabilimi. Rutherford Atom Modeli. (13 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 13 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
  3. lucidolea. Bohr. (13 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 13 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
  4. wikipedia. Çift Yarık Deneyi. (13 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 13 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
  5. evrim ağacı. Heisenberg. (13 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 13 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close