Önemli anlarda psikolojik olarak hazır bulunmak, heyecanlanmamak için kesine yakın sonuç veren bir yöntem var mı?

Duyguları yok etmeye ya da değiştirmeye çalışmak, onları sadece ertelemeye yarar. Çünkü onlar bize aittir. Mutluluk gibi kaygı ve heyecan da insanın bir duygusudur.

Heyecanı ortaya çıkaran tetikleyiciye(sınav) anlık olarak çare bulabiliriz, bu bazen nefes egzersizi olabilir, bazen dikkati başka yöne odaklama teknikleri ya da psikoaktif bir madde olabilir ancak bunlar kısa süreli çözümlerdir. Unutmayalım her istenmeyen durumu ve onun yaşattığı kötü duyguyu ortadan kaldıramayız. Örnek olarak sınava girerken yukarıdaki örnekteki gibi sedatif etki yapan bir madde(alkol) almak heyecanı bir miktar yatıştıracaktır ama soruları yapmamıza engel olacaktır. Ya da bir iş görüşmesine giderken alkol almamız heyecanımızı yatıştıracak ama iş görüşmesinin başarılı geçmesini engelleyecektir.

Asıl yapılması gereken heyecandan kaçmaya çalışmadan onu kabul etmek ve o varken de hayata hedeflerimiz doğrultusunda devam etmeye çalışmaktır. Bunu deneyip devam edebildiğimizi görmek döngüsel bir biçimde heyecan duygusunun sönmesini sağlayacaktır. Tüm terapistlerin çok mutsuz olduğu için işe gitmeyen birine verdiği ilk öneri mutsuz olmasına rağmen işe gitmeyi denemesidir. Çünkü mutsuz olduğu için işe gitmemesi işteki zorlanmayı sadece erteleyecektir. Oysa ki işe gidip aslında o mutsuzlukla bile çalışabildiğini gören kişi mutsuzluk duygusunun esiri olmaktan kurtulacaktır.

Özetle belki de yapılabilecek en yararlı psikolojik hazırlık, kötü duygulardan kaçmaya çalışmadan ya da onları yok etmeye çalışmadan içinde bulunduğun ana odaklanmaya çalışma egzersizleri olabilir. Soruya cevap olarak, sınav esnasında heyecan duygusunun bir sonucu olan terleme ve ya titreme devam ederken bile onu yok etmeye çalışmadan -Evet heyecanlıyım ama şu an heyecanım 2. planda önemli olan sorular- sorulara odaklanmaya çalışılabiliriz ve bunu istikrarlı bir şekilde denersek heyecanımız zamanla geçecektir. Bir başka örnek; yeni insanların olduğun bir ortama girdiğimizde heyecanlandığımız için hiç konuşmadan durmak konuşmayı daha da zorlaştıracak ve heyecanımızı arttıracaktır ama sesimiz titreyerek de olsa konuşmaya çalışırsak bir süre sonra sesimiz titremeyecek ve heyecanımız yatışacaktır.

Eğer heyecanlıysan ya da 2,3 saat sonra seni heyecanlandıracak bir eylemde bulunacaksan, sakin ve sessiz bir yerde oturursan bu seni içten içe o şeyi düşünmeye ve o anı kurgulamaya zorlar bu da yapacağın işi zihninde daha da büyütmene dolayısıyla daha da heyecanlanmana neden olur.

Böyle durumlarda önerim zihni meşgul edecek aktivitelerde bulunmak ve o şeyi düşünmemeye çalışmak tabi bu seni heyecanlandıracak eylemin öncesi için geçerli ama o eylem sırasında heyecanlanmamak istiyorsan mesele bence adrenalinde bitiyor.

Örneğin seni heyecanlandıracak eylemden önce daha büyük adrenalin salgısı yaptıracak bir eylem yaparsan, o işi yaparken adrenalin eşiğin yüksek olduğu için çok ta heyecanlanmazsın , yani sınavdan önce büyük adrenalin yaşamanın sınav sırasında sakin olmanı sağlayacağını düşünüyorum.

Tabi öneri gibi olmasın ancak alkol kullanımı da düşünceyi bir nevi bastırdığı için heyecanını yenmeni sağlar.