Nedenselliğin sonsuzluğu tanrıyı kanıtlayan mantıklı bir argüman mıdır?

İki önemli hata var. Birincisi, cımbızlama mantık hatası dediğimiz diğer olasılıkları görmezden görme hatası. İkincisi ise yüklü soru. Evrenin bilmediğimiz kısımlarının bizim istediğimiz gibi işlediğini varsayma hatası.

Tanrı varsa nedenselliği o başlatmış olabilir evet ama başka bir olasılık yok mu ki buradan sadece Tanrı sonucu çıksın? Belki de nedensellik kendi kendine bir noktada oluştu. Belki nedenselliğin başlamasının bir nedeni yoktu. Kendi alanımızın dışında olan şeylerin bizim algımıza ters olması gerçek olamayacağı anlamına gelmiyor her zaman. Kuantum fiziği de algımıza ters ama var.

Hatta nedensellik neden sonsuza kadar gidemesin? Neler olduğunu biliyor muyuz ki "Nedensellik sonsuza kadar gidemez." diyebilelim. Belki maddesel olarak sonsuza kadar gidiyor, belki de doğası böyle. Olasılıkları düşünürken daha geniş bakılmalı.

Bilincimizin doğasında bu vardır, "neden" sorusuna hep cevap ararız. Ama şu olasılığı hep yok sayarız "her varlığın veya olayın bir nedeni olmak zorunda mı?"

Peki, gene de soralım. İş gene sonsuzluğa gider. Her şeyi bir nedene bağlayacaksak, "Yaratıcı neden var" sorusuna ne cevap verilecek? Verilen cevap her ne olursa olsun, "neden" sorularına devam edebilirim.

Burda aslında bana göre açık bir mantık hatası var. Tanrının hiçbir neden gerekmeden, hiçbir koşul olmadan var olmasının mantıklı olduğunu düşünüp aynı şeyin evren için geçerli olamayacağını düşünmek bana mantıksız geliyor. Evren hep vardı demek ve tanrı hep vardı demek arasında bir fark göremiyorum. Buna tanrının tanımıyla bir cevap verildiği oldu ancak o tanımı yapan biziz, tanrı değil.