Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Zahir Erol
Üye
9

Gök cisimleri, su damlaları gibi maddeler neden yuvarlak olma eğilimi gösteriyor?

Gezegenler, su damlaları, atom modelleri, aklıma gelmeyen daha birçok şeyi hep yuvarlak olarak görüyoruz. Neden evrendeki maddeler yuvarlak olma eğilimindedir?
2,790 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
5 Cevap
Anıl Kocabaldır
Fizikçi

Bu sorunun cevabı gökcisimleri için Astrofizikçi (NASA-JPL) Dr. Umut Yıldız tarafından bir yazısında şöyle verilmiştir:

"...Sadece Dünya'mız değil,neredeyse belli bir boyuta ulaşan bütün gök cisimleri küre şeklindedir. Bunun nedeniyse kütleçekimi. Kürenin merkezinden yüzeyine etkiyen kuvvet her noktada eşittir. Dolayısıyla çekim kuvvetiyle bir araya gelen maddenin her noktasına etkiyen kuvvet, zamanla maddeyi küre haline getirir....Kısaca, dönüş hızı ve komşu cisimlerin çekim etkisi gibi faktörler de küre şeklinin geometrik yapısında bozulmalar yaratabiliyor." (Kaynak: All About Space)

Tüm Reklamları Kapat

473 görüntülenme
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
9
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Kağan Şahin
Fizik biliyorum
Orijinal Soru: Gezegenler neden küresel şekle sahiptirler?

Gezegenler evrendeki taneciklerin birbirini kütle çekim kuvveti sayesinde çekerek birleşmeleriyle oluşur.

Çapı 965 kilometre ve daha yüksek çapa sahip gök cisimleri kendi kütle çekimleri yüzünden yuvarlanmaya, küresel şekil almaya başlar.

Tüm Reklamları Kapat

Bu nedenle küçük asteroidler ve uydular küresel olmazken, gezegenler ve yıldızlar küreseldir.

Büyük gök cisimlerinde yüzeydeki her nokta yaklaşık olarak merkeze eşit uzaklığa gelene kadar çöker.

Tüm Reklamları Kapat

Gezegen boyutları düşünüldüğünde dağlar ve çukurlar pek önemli değildir.

Kısaca sorunuzun cevabı kütle çekim kuvveti.

https://evrimagaci.org/a/13130 bu linkten kütle çekim kuvvetinin nasıl oluştuğunu öğrenebilirsiniz.

266 görüntülenme

Kaynaklar

  1. NASA. Why Are Planets Round?. (27 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 17 Mayıs 2021. Alındığı Yer: spaceplace.nasa.gov | Arşiv Bağlantısı
  2. Scientific American. Why Are Planets Round?. (30 Temmuz 2001). Alındığı Tarih: 17 Mayıs 2021. Alındığı Yer: www.scientificamerican.com | Arşiv Bağlantısı
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Esme `
Esme `
6K UP
kozmoloji meraklısı
Orijinal Soru: Gezegenler neden küresel şekle sahiptirler?

Yıldızlar, gezegenler ve gezegenlerin uyduları yuvarlak şekle sahipken daha küçük gökcisimlerinin, örneğin asteroitlerin, şekilleri düzensiz olabilir.

Bir gökcisminin şeklini belirleyen en önemli etken kütleçekimidir.

Tüm Reklamları Kapat

Yoğunluğu ne kadar yüksek olursa olsun, gökcismi yeterince büyükse şekli kütleçekim etkisi nedeniyle zaman içinde küreselleşir ancak daha küçük gökcisimlerinin kütleçekimleri bunun için yeterli değildir.

Ancak görece büyük gökcisimleri olan gezegenlerin, kusursuz bir şekilde küresel oldukları söylenemez, yüzeylerinde bazı girintiler ve çıkıntılar görülebilir.

320 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Tübitak. Gök Cisimlerinin Şekilleri. (26 Mayıs 2021). Alındığı Tarih: 26 Mayıs 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Ali Zengin
Ali Zengin
127K UP
Öğrenci-Okur
Orijinal Soru: Neden bütün gezegenler yuvarlak biçimdedir?

Ögetay Kayalı'nın yazısından:

Küre, merkez noktasından yüzeyine olan uzaklıkların hepsinin eşit olduğu geometrik şekildir. Biz bu uzaklığa yarıçap diyoruz. Merkezden yüzeyin neresine giderseniz gidin, ölçecek olduğunuz mesafe yarıçapın ta kendisidir. Dolayısıyla küre, kusursuz bir geometriye ve simetriye sahiptir.

Tüm Reklamları Kapat

Newton’ın bahsettiği Kütle Çekimi Kanunu bugün hala pratikte işimize yaramakta olduğu için küresel yapıyı açıklamada onu kullanabiliriz.

Evrende bulunan kütleler yakınlıklarına bağlı olarak birbirlerine bir çekim uygularlar. Bu çekimin sonucunda en nihayetinde öbeklenerek gruplar, kümeler oluştururlar. Bu gruplar ve öbekler de giderek küresel veya çembere ait bir geometri oluşturur. Bu tamamen çekim kuvvetinin ve kürenin kusursuz simetrisinin bir sonucudur.

Tüm Reklamları Kapat

Kürenin yüzeyinin neresinden bir nokta alırsanız alın, uzaklık yarıçap (r) olacağından her noktaya uygulanan çekim kuvveti de aynıdır.

Dolayısıyla kürenin kusursuz simetrisi, basit bir denge durumu oluşturur. Yasalar sürekli olarak gerçekleşmektedir, kütle çekim hala oradadır. Fakat kuvvetler, simetri sayesinde birbirini harika bir şekilde dengelediği için bir etki gözlenmez. Tıpkı duvarı itmeye çalışmak gibi, etkiye karşılık eşit bir tepki vardır.

Eğer bu denge durumu yoksa, yasa işlemeye devam ettiği sürece yapı küresel olmaya çalışacaktır. Gezegenin üzerindeki bir dağ, kuvvetler dengesini bozarak jeolojik etkilere yol açacaktır. Bunu da duvara fazla kuvvet uygulayıp yıkmak gibi düşünebiliriz.

En nihayetinde, yapının dayanıklılığına bağlı olarak kütle çekim ile bir noktada denge sağlanır. Bu, gezegenlerde pek görmediğimiz bir durum. Hiçbir gezegen kusursuz küre şeklinde değildir. Bunun sebebi, mevcut katı yapıdan ötürü oluşan direnç kuvvetidir. Yani duvarı yıkacak yeterli bir kuvvet uygulanamıyordur (kütle çekim katı maddenin uyguladığı dirençten daha zayıf kalır).

155 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Ögetay Kayalı. Gezegenler Ve Yıldızlar Neden Küre Şeklindedir?. (30 Ocak 2022). Alındığı Tarih: 30 Ocak 2022. Alındığı Yer: Kozmik Anafor | Arşiv Bağlantısı
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Burak G.
Burak G.
6K UP
Astronomi Araştırmacısı
Orijinal Soru: Neden bildiğimiz tüm gezegenler ve yıldızlar küre şeklinde? Evrende başka şekillerde yıldızlar ve gezegenler bulmak mümkün mü?

Bir gezegenin yerçekimi her taraftan eşit olarak çeker. Yerçekimi, bir bisiklet tekerleğinin jant telleri gibi merkezden kenarlara doğru çeker. Bu da bir gezegenin genel şeklini üç boyutlu bir daire olan küre yapar.[1]

Başka şekillerde gezegenler bulmak mümkün değildir. Çünkü, bütün gezegenler yerçekim kuvvetine sahiptirler.

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. NASA. Why Are Planets Round? | Nasa Space Place – Nasa Science For Kids. Alındığı Tarih: 29 Temmuz 2023. Alındığı Yer: spaceplace nasa | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close