Neden Ekvatoral (sıcak) bölgelerdeki insanlar koyu tenli, kutup (soğuk) bölgelerindeki insanlar beyaz?

Ten renginin farklı coğrafi bölgelerde neden değişiklik gösterdiği üzerine yapılan araştırmalar, evrimsel adaptasyon süreçlerine dayanır. Biz maalesef düz mantık olarak bu süreci yanlış yorumladığımız için bu tarz sorular aklımıza geliyor.

Öncelikle ekvatoral bölgeler, yoğun güneş ışığına maruz kalır ve bu da zararlı UV (ultraviyole) ışınlarının yoğun olduğu anlamına gelir. İnsan teninin koyulaşması, evrimsel bir adaptasyon olarak bu zararlı UV ışınlarına karşı koruma sağlar. Melanin adlı pigment, ciltteki koyuluğu sağlar ve UV ışınlarını emerek cildin zarar görmesini, DNA'nın mutasyona uğramasını ve cilt kanseri riskini azaltır. Ayrıca melanin, vücudun D vitamini üretimini düzenler; aşırı UV ışını D vitamini sentezini bozabilir.

Kutup bölgelerinde ise güneş ışığı oldukça zayıftır ve bu nedenle UV ışınlarına maruz kalma azdır. Tenin açık renkli olması, az miktardaki güneş ışığını daha iyi emerek D vitamini sentezini artırır. D vitamini, kemik sağlığı ve genel vücut fonksiyonları için önemlidir. Koyu tenli bir insan kutuplarda yeterince D vitamini üretemez, bu da sağlık sorunlarına yol açabilir.

Ten renginin ısıyı emme kapasitesi de önemlidir bizimde aklımıza ilk gelen seçenek budur ancak ten renginin evrimsel süreçte gelişmesinin ana nedeni bu değildir. Kutup bölgelerindeki düşük sıcaklıklar ve az güneş ışığı, vücut ısısını korumak için diğer mekanizmaların gelişmesine neden olmuştur (örneğin, vücut yağı ve kılların artması). Ten rengi ise daha çok UV ışınlarına bağlı bir adaptasyon sürecidir.

Kısacası koyu tenli olmak ekvatoral bölgelerde UV ışınlarına karşı bir koruma sağlarken, açık tenli olmak kutup bölgelerinde daha iyi D vitamini sentezi ve ışık emilimi sağlar. Ten rengi, çevresel koşullara göre optimize edilmiş bir evrimsel adaptasyonun ürünüdür.