Neden başta evren yoğun bir gaz ve toz bulutuysa içine çökmedi de dışa doğru genişledi?

İşin gizemi evrenin ilk ortaya çıktığı anda madde ile birlikte uzayın da var olmasında yatıyor olabilir. Büyük Şişme (enflasyon) Kuramına göre evrenin ilk başlangıcında yani 10^-36 saniye civarında uzay akıl almaz bir sürede, inanılmaz genişlemiştir. Büyük patlama öncesinde dinamiklerin ne olduğu hakkında net bir bilgimiz yok. Patlama öncesi uzay olarak tanımladığımız varlık tek bir noktaya sıkışmış ve onu sıkıştıran etmenler ortadan kalkınca hızlıca genişlemiş olabilir.

Uzayın hızlıca genişlemesi, maddenin tekrardan içe çökmemesini tek başına açıklayamaz. Ne olduğunu hala tam olarak açıklayamadığımız karanlık madde ve karanlık enerji olguları da evrenin günümüzdeki halini almasında başrol oyuncuları olduğu yüksek ihtimaldir. Eldeki veriler; evrenin ilk dönemlerinde durağana yakın bir genişleme söz konusu iken, sonrasında sürekli artan bir hızla genişlemesinin gözlemlenmesi, karanlık enerjinin, madde ve karanlık maddenin çekim gücüne karşı üstün geldiğini göstermektedir.

Bir diğer etmense; evrende ilk anda var olan madde yoğunluğunun santimetreküp başına düşen değeridir. İlk anda var olan madde yoğunluğu kritik değerden biraz daha yoğun olsaydı evren gerçekten de uzayın genişlemesi ve karanlık enerjiye rağmen içe çökebilirdi. Veya tam tersi durumda hızlıca dağılabilirdi ve günümüz evren görüntüsünden çok farklı bir hal alırdı.

^[1]

Büyük Patlama, Şişme gibi kuramlar, evrenin bugünkü hâli ve 13,8 milyar yıllık geçmişi ile ilgili hayli detaylı bilgiler veriyor olsa da saniyenin çok küçük kesirleri ve hatta evrenin ışığa geçirgen olup bugün için resmedilebildiği ilk 380 bin yıllık dönemden öncesini açıklamakta yetersiz kalıyor. Çünkü deney yok, gözlem yok, Einstein fiziği yetmiyor, kütleçekimi yetmiyor, ortada madde yok, parçacık yok vs. 380 bin yıllık kısım için de görüntü yok. O nedenle ilk anlar üzerine dile getirilenler düşünce egzersizlerinden ibaret. O nedenle size kesin ve deneyle ya da gözlemle netleştirilmiş bir cevap vermemiz zor.^[1]