Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Anonim
Anonim 27 Haziran 2020 Üye
2

Natüralistler kendi felsefi görüşünü bilime nasıl kamufle etti?

392 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Silinmiş Üye
Silinmiş Üye 27 Haziran 2020 Bilim felsefesi okudum

Bilimde natüralizm hiç yok, kamufle edilmiş durumda değildir - yaratılışçıların bilimde natüralizm zannettikleri şey empirizmdir (bunun için şu cevabıma bakabilirsiniz: https://evrimagaci.org/soru/bilim-ve-naturalizm-arasindaki-bag-nedir-3044#5909 ) ve bilimi şekillendiren hemen hemen her düşünür teist idi, natüralist değil. Natüralistlerin bilime natüralizmi kamufle ettiği bir masaldır bir şehir efsanesidir.

Bilim derken aydınlanma (rönesans) felsefesinin motivasyonuyla ortaya konan ve daha çok J.S.Mill ve C.Lock, gibi empiristlerin, O.Comte ve daha sonraki dönemlerde de mantıksal pozitivistlerin formüle ettiği pozitivist bilim anlayışından söz edildiğini hatırlatalım. İşte bu bilim kavrayışını şekillendirenler teistler idi. Şimdi tarihe ve detaylara inelim:

Bilimi şekillendirenler:

Bilim felsefesi tarihinde modern bilim anlayışının temel çizgisini oluşturan en önemli düşünürler olarak şu düşünürler görülür:

Tüm Reklamları Kapat

  • Francis Bacon
  • Rene Descartes
  • Isaac Newton
  • Kepler
  • Leibniz
  • Galileo

Bilimin natüralist değil empirist idüğünden söz etmiştik yukarıda, 20.yüzyılın mantıksal empiristlerinden Hans Reichanbach empirizm hakkında şöyle der:

"Empirizm Bacon’da peygamberini, Locke’da alkışlanan liderini, Hume’de ise eleştirmecisini bulmuştur."

Bilimi şekillendiren en önemli düşünürler diye gösterilenlere bakacak olursak haklarında kısaca şöyle denilebilir:

Bacon

kendisi tanrıya inanan bir insandı, Bacon bilimsel bir çalışma yapmamakla birlikte, hem Aristo’nun bilim anlayışı hem de çağının bilim metodolojisi konusunda yeni ve etkili görüşler ileri sürmüştür. Bacon indüksiyonu bilime kazandırmakla bilinir. Bacon bilime etkisi sadece empirizmi öne çıkarması değil aynı zamanda indüktif düşünceyi de yaygınlaştırması da vardır (başka da katkıları var).

Tüm Reklamları Kapat

Descartes

Descartes için nesneyi nesne kılan özellikler, ölçme yoluyla yani nicel bir dil ile o nesne hakkında ortaya konulabilecek bilgilerdir. Ona göre ikincil özellikler, yani renk, ses, vb. gibi nitel özellikler insana bağlıdır, dolayısıyla nesnenin asli yönünü temsil etmezler. Bilimin nicelselciliği (ölçme) de bir teistten gelmektedir, bir natüralistten değil. Descartes’e göre Tanrı yaratılışa sadece başlangıçta hareket vermekle kalmamış, hareketlerin maddenin bir kısmından diğerine, doğanın 3 yasası ve çarpmanın 7 kuralı uyarınca aktarılmasını sağlayarak dünyadaki hareket miktarını korumaktadır. Descartes dedüksiyonu bilime kazandırmakla bilinir.

Newton:

Newton'ın dini inancından bahsetmeye gerek görmüyorum, zira adam bilim insanından çok ilahiyatçı da denilebilir. Pek bilinmez ama Newton Descartes'in dedüktif düşünme katkısına karşın hipotetik-dedüktif yöntemi ortaya koymuştur. Newton Principia adlı eserini yazarken karşılaştığı güçlükleri aşmak için diferansiyel hesabı bulmuştur ve bununla sadece yepyeni bir evren tablosu çizmekle kalmamış, felsefede ve bilimde önemli bir yeri olan yeni bir yöntem (hipotetik-dedüktif) oluşturmuş, yeni felsefi ve bilimsel problemlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Newton’un da natüralist olmadığını söylememize gerek yoktur herhalde. Newton’un bilimsel çalışmaları mekanist bir dünya görüşünü de temellendirmiştir.

Leibniz, Galileo, Locke ve Kepler:

  • Leibniz hakkında konuşacak olursak o da tanrıya inanan insandı, tanrı varlığına dair tartışmalarda en yaygın kullanılan argümanlardan birisini oluşturan da bizzat kendisidir: Arguement from contingency.
  • Kepler'ın teolojiye doğrudan bir katkısı olduğundan söz edemeyecek olsak da tanrıya inandığından şöyle emin olabilirsiniz: Kopernikan görüşü savunurken hristiyan incillerindeki görüşlerle evren arasında paralellikler kurarak yapar savunmasını. Başka eserlerinde de dini argümanlara yer vermişliği vardır.
  • John Locke kendisi empirizmi yaygınlaştırmasıyla bilinir ve bilime empirizme kazandırmakla bilim felsefesinde iz bırakmıştır. Liberalizmle ve toplumsal sözleşme gibi konularla bilinir, kendisi başka dinlerin mensuplarına tolerans gösterilmesi gerektiğini söylese de inançsızlara karşın tolerans karşıtı olmuştur. "İnsan tanrının varlığını sezgisel olarak bilir" gibi ona atfedilen söz de var, bu söze bakarak kimileri Locke'ının empirist olduğu kadar rasyonalist olduğunu da öne sürer.
  • Galileo: Galileo konusunda ihtilaflar var denilebilir belki, Katolik olarak bilinse de Kimileri sırf işkenceden kaçınmak ve kendisini güvenceye almak için katolikmiş gibi davranan bir ateist olduğunu iddia eder ama buna dair bir esas var mıdır? Bilmem.

ÖZET:

Yazıyı sonlandırmamız gerekirse soruda şöyle sorunlar var:

  • Bilime natüralizm kamufle edilmiş değildir.
  • Bilime natüralistler natüralizmi veya herhangi bir şeyi kamufle ettiği de asılsız iddiadır.
  • Bilimsel yöntemi şekillendirenler de natüralist değil.

Dolayısıyla soru'nun asılsız bir şehir efsanesi olduğunu söyleyebiliriz.

Kaynaklar:

  1. Doç. Dr. Hasan Tutar. Bilim ve Sözde Bilim. Ankara, Seçkin yayıncılık A.Ş. Nisan 2014. ISBN: 978-975-02-2843-8
  2. Prof. Dr. Şafak Ural. Bilim Tarihi. İstanbul, Çantay kitabevi, Ocak 2000. ISBN: 975-7206-32-6
  3. David Wootton. Bilimin icadı Bilim devriminin yeni bir tarihi. İstanbul, Yapı Kredi Yayınları Ocak 2019. ISBN: 978-975-08-4380-8
  4. Profesör Cemal Yıldırım. Bilim Felsefesi 13.baskı. İstanbul, Remzi kitabevi. Mart 2010. ISBN: 978-975-14-0294-3
195 görüntülenme
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
9
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close