Mikroskobik canlılarda bakteriler, virüsler ve mantarlar nasıl ayırt edilir?

Bakteriler, Dünyanın birçok yerinde bulunan ve genellikle tek bir hücreden oluşan canlılardır.^[1] Bu tek hücreli organizmalara biyoloji biliminde "prokaryot" adı veriliyor. Bakteriler ise bu organizmaların büyük kısmını oluşturan mikroorganizmalardır. Hayvanlar, bitkiler ve mantarlar gibi çok hücreli organizmaların hemen hemen hepsinde ökaryotik hücreler bulunur.^[2] Bu ökaryotik hücrelerde, genetik materyal (DNA) hücre çekirdeği (nükleus) adı verilen bir yapının içinde bulunur. Ayrıca bu hücrelerin mitokondri, koful, endoplazmik retikulum, kloroplast, golgi aygıtı gibi zarlı organelleri de bulunuyor ve bu hücreler genellikle prokaryotik hücrelere kıyasla daha büyüktür. Bakterilerin boyutları genellikle 0,5-5 mikron arasında değişmektedir. Bu yüzden bu canlılar ancak ışık mikroskopları ile incelenebilir. Ayrıca bakteriler morfolojik olarak spiral, küresel, çubuk veya virgül şeklinde olabilir.^[3] Virüsler ise canlılarda enfeksiyona sebep olan, biyolojik organizmaların hücrelerinde RNA polimeraz veya ters transkriptaz gibi replikasyon enzimleri sayesinde çoğalan varlıklardır. Güncel bilimsel kanıya göre, virüsler, canlı olmayan; canlılığın eşiğinde bulunan varlıklardır. Aynı zamanda virüslerin çok eşsiz bir morfolojisi ve kimyası var. Virüslerde nükleik asitler ya tek/çift zincirli DNA ya da tek/çift zincirli RNA'dır. Yani virüslerde RNA ve DNA bir arada bulunamaz. Virüslerin en içerisinde nükleik asit, çevresinde ise onu saran, koruyan kapsid (kılıf) bulunur.^[4] Virüslerde bulunan kapsidi oluşturan alt ünitelere kapsomer, kapsomerleri oluşturan, polipeptid zinciri şeklindeki alt ünitelere de protomer adı verilir. Ek olarak, bu virüslerin boyutları genellikle metrenin milyarda biri yani 10^-9 metre olarak tanımlanan "nanometre" mertebesindedir. Yani anlayacağınız bu varlıklar bakterilerden çok daha ufaklar bu yüzden ışık mikroskopları ile gözlemlenemiyorlar. Bu varlıkları gözleyebilmemiz için çok daha güçlü mikroskoplara ihtiyacımız var. Bu mikroskoplara "elektron mikroskobu" adı verilir. Bakteriler arasındaki en temel fark, bakteriler canlı iken, virüsler cansız varlıklardır. Aralarındaki bir diğer fark ise az önce söylediğim gibi bakteriler ışık mikroskopları ile incelenirken, virüsler elektron mikroskopları ile inceleniyor. Mantarlar, (Latince: fungi) makro mantarlar gibi maya ve küf mantarı gibi mikroorganizmaları içeren, ökaryot taksonomik grubunun herhangi bir üyesidir. Ayrıca mantarları bitkilerden, bakterilerden ve protistlerden ayıran özelliği hücre duvarında kitin içermesidir.

Umarım yardımcı olabilmişimdir. İyi akşamlar dilerim :)