Güneşe gidip ona dokunmamız imkansız ama bu onun hakkında bir şey öğrenemeyeceğimiz anlamına gelmiyor. Mesela Dünya’nın farklı yerlerinden bakarak Güneşin uzaklığını ölçen eski bir yöntem var paralaks diyorlar buna. Basitçe söylemek gerekirse gözlem noktaları arasındaki açı farkını kullanarak mesafeyi buluyorlar. Bir de spektroskopi diye bir teknik var. Güneş'ten gelen ışığı analiz ederek ne kadar sıcak olduğunu hangi maddelerden oluştuğunu çözebiliyoruz. Yani Güneşe gitmeye gerek kalmadan uzaktan epey bilgi topluyoruz aslında. NASA’nın Güneş gözlem uyduları da devreye girince artık onun yüzeyiyle ilgili çok daha fazla detay biliyoruz.
Bu yöntemleri kısaca tanımlamak gerekirse şöyle açıklayayım: Paralaks yöntemi aslında çok basit bir mantığa dayanıyor. Gözlerimizi düşün sağ gözle sol göz bir nesneye baktığında onu hafif farklı konumlarda görürsün. Astronomide de aynı prensip var ama bu sefer ölçek devasa. Dünya Güneş’in etrafında dönerken her altı ayda bir bambaşka noktalara geliyor. Bu iki farklı konumdan yapılan gözlemlerle Güneşe olan açı farkı ölçülüyor sonra bu açıyı kullanarak mesafesi hesaplanıyor. Bu yöntem uzaklık hesaplamalarında çok işimize yarıyor. Özellikle geçmişte başka yıldızların uzaklıklarını ölçmek için de kullanılmış ve bayağı etkili olmuş. Spektroskopi ise Güneş’in ışığını dalga boylarına ayırarak bize yüzey sıcaklığı ve yapısı hakkında bilgi veriyor, adeta Güneş’in parmak izini okur gibi! Ayrıca NASA’nın gönderdiği özel Güneş gözlem uyduları doğrudan ona yakın bir konumda gözlem yaparak yüzeyi ve hareketlerini çok daha net bir şekilde incelememize olanak tanıyor.
Özetlemek gerekirse Güneşe hiç yaklaşamasak da bu yöntemlerle uzaklık, boyut gibi bilgileri öğrenmek mümkün oluyor. Bilim insanları da yıllardır bu teknikleri geliştirip duruyor. Güneşi uzaktan tanıyıp öğreniyoruz diyebilirim.[1][2][3]
Kaynaklar
- J. Lucas, et al. What Is Parallax?. (11 Ocak 2022). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: Spacecom | Arşiv Bağlantısı
- ScienceDirect. Page Restricted | Sciencedirect. Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: ScienceDirect | Arşiv Bağlantısı
- ResearchGate. Uzay Çağında Astronomik Mesafe Belirlenmesi. Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: ResearchGate | Arşiv Bağlantısı