Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Ömer Faruk Aslan
Üye
6

Kütle ve Hacim nasıl her zaman doğru orantılı olabilir ki? Bir maddenin hacmini aynı bırakıp yalnızca kütlesini arttıramaz mıyız?

Örnek vermem gerekirse çakıl taşı büyüklüğünde, 1kg bir maddeyi ele alalım. Evrenimizde bu maddenin aynısı vardır, değil mi? Peki şimdi ben katı hal fiziğini kullanarak bazı çalışmalar yapıp, bu çakıl taşının içerisine +5 kg yüklesem ve hala hacmi büyümese, kütlesi artmışken hacmi aynı kalmış olmaz mı? Teşekkür eder, esenlikler dilerim.
766 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Emircan Bilgiç
Fizikle kafayı bozmuş bir droid

Yoğunluk: Yoğunluk veya özkütle; fizikte ve kimyada, belirli sıcaklık ve basınç altında birim hacimdeki madde miktarıdır. Formülü m/v yani kütle/hacimdir.[1]

Sabit sıcaklık altında saf bir maddenin kütlesi ile hacmi orantılıdır. Kütle/hacım oranı yoğunluğu verir ve yoğunluk saf maddeler için sabit sıcaklık ve basınç altında sabittir. Çakıl taşı saf madde olmadığı icin iyi bir örnek olmadığından(emin degilim) saf altın üzerinden örnekleme isterim.

Tüm Reklamları Kapat

Altın bir kolye düşünelim. Ama saf altın olduğundan emin değiliz. Saflığı anlamak için en basit yol yoğunluk hesaplamaktır. Saf altın dediğimiz şey atomlarının çoğunluğunun altın atomundan oluşmasıdır. Ve her bir altın atomu yaklaşık olarak aynı kütle ve hacimdedir. Eğer kolye içinden altından daha ağır bir element olsaydı kolyenin hacmi aynı kalsa da kütlesi artabilir. Bu durumda kütle/hacim oranı da değişir. Ama bu durum başta yaptığımız tanıma uymayacaktır çünkü artık elimizdeki kolye saf madde değildir.

Şimdi elimizde iki tane aynı hacimde kolye olsun. Ama biri -150 °C ta olsun diğeri +150°C değerde olsun. Ve bu koşul altında ikisinin hacmi eşit olsun. Bu durumda soğuk olanın hacminin oda sıcaklığındaki haline göre belli bir miktar azaldığını varsayabiliriz. Aynı şekilde sıcak olanın da hacminin oda sıcaklığına göre artacağını varsayabilirz. Bu durumda hacimleri eşit işte soğuk olan cismin daha ağır olduğunu söyleyebiliriz. Daha iyi anlatmak için bir koli buluşturulmuş gazete kağıdı düşünelim. Soğuk ortamda gazete kağıtlarını sıkıştıran bir makine olsun. Gazeteler sıkışınca daha az yer kapladılar. Ama kutu boş kaldığı için biraz daha gazete ekledik ve kutunun içindeki gazete ağırlığı arttı. Aynı şekilde sıcakta gazeteleri sıcakta daha şişkin yapan bir makine alalım. O zaman da sıcakta genişletecek ve bazı gazeteler kutudan düşecektir. Bu yüzden de sıcakta daha hafif olacaktır. Yani hacım sabit tutulup sıcaklık artarsa birim hacimdeki madde miktarı artacağından çoğu durumda cismin kütlesi de artar.

Tüm Reklamları Kapat

Peki bir şekilde sabit sıcaklık ve basınç altında saf bir maddenin kütlesini artırabilirsek ne olur?

Cevap çok basit. Yeni bir madde elde etmiş oluruz. Kütle/hacim oranı dediğimiz şey maddeler için ayırt edicidir. Ve bir şekilde saf bir maddenin sabit koşullar altında kütle/hacım oranını değiştirirsek yeni bir madde elde etmiş oluruz.

Kaynaklar

  1. Ö. Kamacı. (2023). Bilimin Ucunda. ISBN: 9786254497896. Yayınevi: Alfa Yayınları.
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Muhammed Rufai Yüksel
Eczacı

Merhaba yoğunluk değişmediği sürece kütle arttıkça hacimde aynı oranda artmaktadır ama yoğunluğun değişken sabit olmadığı durumlarda kütle ile hacim arasındaki doğru orantı bozulur. Örneğin bir tankerin içine basınçlı hava basılırken tanker içindeki havanin kütlesi artar fakat hacmi artmaz. Tam terside olabilir örneğin su donarken genlesir ve yoğunluğu azalir kütlesi sabitken hacmi artmış olur.[1]

Kaynaklar

  1. OECD. (2012). Oecd Guidelines For The Testing Of Chemicals, Section 1 Test No. 109: Density Of Liquids And Solids. ISBN: 9789264123298. Yayınevi: OECD Publishing.
2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Onur Yekedüz
Üniversite okuyorum

Maddenin tanımına göre her maddenin kütlesi ve yoğunluğuna bağlı olarak bir hacmi vardır. Kütleyi değiştirmeden hacmi artırabiliriz ısıtarak. Hacmi değiştirmeden kütleyi artırabilir miyiz evet Karadelikler ve Nötron yildızları olustuklarında hacimleri küçülür ve çok kütlelilerdir.Lâkin karadelikler ileride kütle alarak genişlerler[2]

Kaynaklar

  1. Erdall, et al. Karadelik. Alındığı Tarih: 31 Temmuz 2023. Alındığı Yer: wikipedi | Arşiv Bağlantısı
2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Sokrates Demokrasiden Neden Nefret Etti?
Sokrates Demokrasiden Neden Nefret Etti?
Newton, Renklerin Kökenini Nasıl İspatladı?
Newton, Renklerin Kökenini Nasıl İspatladı?
Renkleri Aynı Şekilde mi Görüyoruz? | Zihnimizin Hapishaneleri: Kualia
Renkleri Aynı Şekilde mi Görüyoruz? | Zihnimizin Hapishaneleri: Kualia
CRISPR Devrimi: İzniniz Olmadan Genleriniz Değiştirilsin İster miydiniz?
CRISPR Devrimi: İzniniz Olmadan Genleriniz Değiştirilsin İster miydiniz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close