Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Tunay Yalçıntepe
Üye
25

Sosyalizm ve Komünizm arasında ne fark var?

138,046 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Evrim Ağacı
Yazar

Sosyalizm de komünizm de toplumda eşitlik ve adaleti sağlamanın bir yolu olarak fabrikalar, toprak ve doğal kaynaklar gibi üretim araçlarının kolektif olarak sahiplenilmesini veya vatandaşlara karşı direkt olarak sorumlu olan devletin bu kaynakları kontrolünü savunan siyasi ve ekonomik ideolojilerdir. Bununla birlikte, ilkeleri, yöntemleri ve nihai hedefleri bakımından farklılık gösterirler.

Önce sosyalizmle başlayalım: Sosyalizm, komünizmden daha geniş ve esnek bir kavramdır; dolayısıyla birçok farklı çeşidi vardır. Sosyalizmde üretim araçları devlete, kooperatiflere veya kamu kuruluşlarına ait olabilir, ancak aynı zamanda özel mülkiyet de mevcut olabilir (hatta bazı sosyalizm türlerinde kapitalizmden aşina olunan serbest piyasa bile bulunur!). Sosyalizmde servet ve gelir, kapitalist sistemlere göre daha adil bir şekilde dağıtılır; ancak bu tam bir ekonomik eşitlik anlamına gelmez (yani "Herkes %100 aynı işi yapıp %100 aynı geliri alacaktır" gibi bir kaide yoktur). Sosyalizm genellikle refah sistemleri, sağlık hizmetleri ve eğitim de dahil olmak üzere ekonomide daha büyük bir devlet rolü içerir, ancak doğası gereği kapitalist sistemi ortadan kaldırmaya çalışmaz; hatta bazı sosyalizm türleri, kapitalizmin ehlileştirilerek sosyal devlet politikalarına kaymasını savunur. Çoğu durumda sosyalizme geçiş, devrimci yollardan ziyade, demokratik ve kademeli reformlar yoluyla sağlanabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Sosyalizmin spesifik bir versiyonu olarak düşünülebilecek olan komünizmdeyse daha net bir nihai hedef vardır: Tüm mülkiyetin ortaklaşa sahiplenildiği, sınıfsız ve devletsiz bir toplum.[1] Komünizmde tüm üretim araçları kolektif olarak sahiplenilir, sermaye ve toprak mülkiyeti anlamında özel mülkiyet ortadan tamamen kaldırılır. Komünizm, sınıf yapılarını ortadan kaldırmayı ve zenginliği ihtiyaca göre dağıtmayı amaçlar ("Herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacına göre"). Teoride komünizm, devletin üretim araçlarını kontrol ettiği bir geçiş döneminden sonra tamamen devletsiz bir toplum hedefler (yani devlet, komünizm için geçici bir olgudur). Buna karşılık pratiğe bakıldığında komünist devletler, genellikle güçlü hükümet kontrolüne sahip tek parti yönetimi ile karakterize edilmiştir ve asla ortadan tamamen kalkmamışlardır. Tarihsel olarak komünizm, mevcut kapitalist sistemleri ve hükümetleri devirmeyi amaçlayan devrimci hareketlerle ilişkilendirilmiştir - ve doğasında sosyalizme göre çok daha katı bir devrimci ilke anlayışı yatar.

Bunları özletleyecek olursak:[2]

  • Nihai Hedef: Sosyalizmin nihai hedefi adil ve eşitlikçi bir toplumdur ancak tamamen sınıfsız veya devletsiz bir toplum olması gerekmez. Komünizm sınıfsız, devletsiz bir toplumu hedefler.
  • Özel Mülkiyet: Sosyalizm, özellikle kişisel mülkler olmak üzere bazı özel mülkiyetlere izin verirken, komünizm üretim araçlarındaki tüm özel mülkiyetin kaldırılmasını amaçlar.
  • Hedeflere Ulaşma Araçları: Sosyalizm genellikle demokratik ve tedrici yollarla değişimi hedeflerken, komünizm tarihsel olarak devrimci değişimle bağlantılıdır.
  • Devletin Rolü: Sosyalizmde devlet tipik olarak kaynakların düzenlenmesi ve yeniden dağıtılmasında önemli bir rol oynar. Komünizm teorik olarak devletsiz bir toplumla sona erer, ancak pratikte komünist devletler güçlü merkezi hükümetlere sahip olmuştur.

Tabii ki bu tür terimlerden söz ederken şu uyarı mutlaka yapılmalı: Burada anlattığımız tanımların hepsi bağlama göre değişebilir. Hem sosyalizmin hem de komünizmin birçok yorumu ve uygulaması vardır ve bunlar her zaman birbiriyle uyumlu olmayabilir. Ayrıca, her iki terim de farklı ülkelerde ve farklı insan grupları arasında farklı anlamlar ve çağrışımlar taşıyabilir. Dolayısıyla burada anlattıklarımızı sadece bir yol gösterici olarak görmek önemlidir.

747 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Investopedia. What Are The Differences Between Communism And Socialism?. Alındığı Tarih: 31 Aralık 2023. Alındığı Yer: Investopedia | Arşiv Bağlantısı
  2. Admin. Difference Between Communism, Capitalism And Socialism With Their Comparisons. (19 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 31 Aralık 2023. Alındığı Yer: BYJUS | Arşiv Bağlantısı
  3. History Channel. How Are Socialism And Communism Different?. (22 Ekim 2019). Alındığı Tarih: 31 Aralık 2023. Alındığı Yer: History Channel | Arşiv Bağlantısı
  4. ThoughtCo. Differences Between Communism And Socialism. Alındığı Tarih: 31 Aralık 2023. Alındığı Yer: ThoughtCo | Arşiv Bağlantısı
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.
9
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Mehmet Akif Altınışık
Araştıran
    Sosyalizmde herkes emeği kadarını alır, komünizmde ise herkes ihtiyacı kadarını alır.Sosyalizm, komünizmden daha eskidir. Komünizm, bilimsel sosyalizmdir.Sosyalizmde çalışmak zorunluluktur, komünizmde ise sorumluluktur.Sosyalizmde insanın topluma verdiği kadar almaya hakkı vardır. Komünizmde ise ihtiyacı kadarını almaya hakkı vardır.Sosyalizmde emek, para gibi kavramlar söz konusudur. Ancak komünizmde bunların hiçbiri yoktur.Sosyalizmde insanlar kafa işçisi, kol işçisi ya da entelektüel ve köylü gibi sınıfsal ayrım mevcuttur. Ancak bu ayrım insanları sömürmeye dayalı değildir. Komünizmde ise herkes entelektüeldir, yani komünizmde hiçbir türlü sınıfsal ayrım yoktur. Komünizm, ekonomik ve kültürel anlamda sınıfın olmadığı toplumsal dönüşümü hedefler. Sosyalizm ise fert veya zümre egoizmine karşı toplumu her anlamda tatmin eden kolektif bir sosyal yapı kurmayı hedefler.Komünizmde özel mülkiyet yalnızca temel tüketim araçlarını kapsar. Sosyalizmde ise özel mülkiyetin kapsadığı alan biraz daha geniştir. Burada ortak olan tek şey eşitsizliğe yol açacak bireysel mülkiyetin sınırlandırılmasıdır.Sosyalizmde devlet mülkiyeti ve kooperatif mülkiyet kavramları mevcuttur. Üretim araçları, sanayi, ulaşım, bankacılık devlet mülkiyetindedir. Tarım da kooperatif mülkiyettedir, halka aittir. Komünizmde ise sadece ortak mülkiyet mevcuttur, yani her şey topluma ait.Sosyalizmde devlet mevcuttur. Ancak komünizmde devlet yoktur. Marx'a göre sosyalizm, komünizm için bir araçtan ibarettir. Marx'a göre bütün dünyada sosyalist devrim olacak, ardından bütün ülkeler sınırlarını kaldıracaktır. Çünkü dünya ekonomik anlamda birbirine bağlıdır. Dolayısıyla kapitalist ülkeler var iken komünizmin gelmesi mümkün değildir. Hatta sosyalizmin gelmesi bile mümkün olmayabilir, kapitalist ülkeler devrimi bastırmaya çalışabilir.
32,337 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Komünizm Ve Sosyalizm Arasındaki Farklar - Sabit Bilgi Youtube Kanalı. (21 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 21 Eylül 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Komünist Manifesto. (21 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 21 Eylül 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
38
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Can Münüklü
Öğrenci

sosyalist toplum, Marx'a göre komünizmin birinci evresi yani alt evresidir. Komünizm ise komünist toplumun üst ve son evresidir. Marx, sosyalizmi var olan devlet formlarına artık ihtiyaç duyulmadığı, sınıfsız komünist topluma geçiş aşaması olarak düşünür.

Marx, sosyalizmi var olan devlet formlarına artık ihtiyaç duyulmadığı, sınıfsız komünist topluma geçiş aşaması olarak düşünür. Engels’e göre, sosyalizmin temsili demokrasisi ortadan kalkar ve yerine komünizmin doğrudan demokrasisi gelirken; ekonomik yaşam özgürlük ve eşitlik temeli üzerinde yeniden düzenlenecek, devlet herhangi bir devrime ihtiyaç duymaksızın kendi kendine sönümlenecektir. Bu sınıfsız, devletsiz toplumu nihai hedef olarak belirlerken, Marksist düşünce ve anarşizm benzeşmektedir.[1][1]

Tüm Reklamları Kapat

1,956 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Friedrich Engels. (1989). Socialism: Utopian And Scientific. ISBN: 978-0873485791. Yayınevi: Pathfinder.
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close