Canlılar fizyolojik ve metabolik yollarına göre ortamdaki çeşitli maddeleri gerek enerji kaynağı olarak gerek elektron kaynağı olarak kullanırlar. Kabaca burada CO2 molekülünün bünyeye katılıp (tüketmek) sentez işlemlerince kullanılmasından bahsedecek olursak; bu işlemi genel olarak ototrofik metabolizmaya sahip olan canlılar gerçekleştirir. Bunlara bakteri düzeyinde örnek vermek gerekirse; kemosentetik ve fotootrofik bakteriler söylenebilir. Fotootroflar fotosentez yapan; ışık enerjisini kullanarak kimyasal enerji çevrimi yapabilen canlılardır. En tipik örnekleri Siyanobakterilerdir[1]. Ancak Bacteria domaini içerisinde fotosentetik bakterileri barındıran birçok Bacteria Phylumu bulunmaktadır. Dominant olarak fotosentetik bakterileri barındıran filumlardan Cyanobacteria ve Proteobacteria'dır.
Bir diğer CO2 özümseyen grup ise kemosentetiklerdir. Yani inorganik kimyasal bileşikleri enerji kaynağı olarak kullananlardır. Yine Phylum olarak örnek vermek gerekirse; Proteobacteria'dan özellikle Delta-Proteobacteria alt sınıfı ve çoğu Ekstremofilik(uç koşullarda yaşayan) bakteriler dominant olarak kemosentetikleri barındırırlar[2]. Bu iki grubun da CO2 molekünü kullanma yetenekleri Calvin Çevrimi enzimlerine sahip olmalarından kaynaklanmaktadır[3]. Bu bakteriler CO2 molekünü işte bu Calvin döngüsü enzimleri ile özümserler. Özetle bir mikroorganizmanın CO2 kullanma durumu metabolik yol izlerinden de anlaşılabilmektedir.
Kaynaklar
- Tabita FR, et al. (1979). Carbon Dioxide Assimilation In Cyanobacteria: Regulation Of Ribulose, 1,5-Bisphosphate Carboxylase.. American Society for Microbiology. doi: 10.1128/jb.140.2.452-458.1979. | Arşiv Bağlantısı
- Eugene Rosenberg, et al. (2013). Anoxygenic Photosynthetic Bacteria: Proteobacteria, Chapter 170-171. ISBN: 978-3-642-30194-0. Yayınevi: Springer.
- Alessandro Senatore, et al. Calvin Cycle. (1 Ocak 2020). Alındığı Tarih: 2 Temmuz 2022. Alındığı Yer: Science Direct | Arşiv Bağlantısı