Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Bu soruya yönlendirilmiş başka bir sorudan geldiniz: Karadelikler kaç boyutludur?
10

Kara delikler kaç boyutludur?

Kara delikler kaç boyutludur? Mesela 3 boyutlu bir küre şeklinde midir yoksa bir kağıt üzerindeki bir delik gibi 2 boyutlu mudur?
962 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
4 Cevap
Mustafa Onur Tunç
Yaptığım okumalardan yaptığım çıkarım:
Orijinal Soru: Karadelikler kaç boyutludur?

Karadeliklerin kendileri gibi kuralları da kapkaranlıktır. İşleyişine dair neredeyse hiçbir şey bilemiyoruz henüz. Ancak bu iddiaların olmayacağı anlamına gelmez.

Kimileri karadeliklerin, uzayda çok uzun mesafeleri çok kısa sürede kat etmeye yarayabileceğini, bir diğer tabirle solucan deliklerini barındırabileceğini iddia ediyor. Bu iddiaya göre karadeliğe çekildiğimiz durumda evrenin bambaşka bir yerindeki bir başka karadelikten çıkma ihtimalimiz var deniyor.

Tüm Reklamları Kapat

Bir diğer iddia ise asıl soru olan boyutla ilgili. Karadeliklerin merkezinde tekilliğin bulunduğu düşünülüyor. Tekilliğin sebep olduğu muazzam kütle çekim bizim bildiğimiz evreni ve fizik kurallarını tamamen delerek 4. boyuta açılıyor olabilir, iddia bu yönde.

Ancak bunlar veya bambaşka iddiaların ispatlanması ne kadar mümkün ya da ne zaman açıklanabilir orası şimdilik muamma olmaya devam ediyor.

536 görüntülenme
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Erdi Z
Erdi Z
19K UP
Fizik bölümü öğrencisi

Kara delikler çok büyük kütlelerin, süpernova gibi patlamalarla tekillik dediğimiz tek bir noktaya çökmesidir. Kara deliklerin, "tekillik"leri dolayısıyla, üç boyutlu olmadıkları, sıfır hacimli oldukları kabul edilir. Kara deliğin kütlesine göre olay ufku yani etki alanı da büyür. Örneğin kütlesi 10 Güneş kütlesi olan bir yıldız içe çöküp kara delik haline geldiğinde çapı 60 km olan bir olay ufkuna sahip olur. Olay ufku kara deliğin yüzeyi olarak da düşünülebilir ve nereden bakılırsa bakılsan 2 boyutlu gözükür.

273 görüntülenme
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Yasin Kayalar
Yasin Kayalar
181K UP
Bilim ve felsefe okuru
Orijinal Soru: Karadelikler kaç boyutludur?

Bu konuda daha önce de paylaştım kara delikler iki boyutlu olabilir. Nedeni kara deliklerle ilgili entropi hesabı. Ama önce şunu ifade edelim. Kara delikler kütle çekimi belli bir eşiği aşınca çöken evren bölgeleridir diyebiliriz.

İki boyut meselesine gelirsek neden iki boyutlu olabilir kara delikler. Stephen Hawkingin keşfettiği şekilde kara deliklerin entropisinin hesaplanırken entropi oranı kara deliklerin (üç boyutlu) hacmi ile değil (iki boyutlu) yüzey alanı ile orantılı çıktığı belirtiliyor. Bu nedenle kara deliklerin çökmüş evren bölgeleri olarak iki boyutlu olma olasılıkları ortaya çıkıyor.

Tüm Reklamları Kapat

Kara delikleri görmek mümkün değildir. Çünkü içine yansıtılan ışık bile güçlü kütle çekim etkisi nedeniyle geri dönemez. Yani ışığı bile hapsederler. Bu nedenle kara delikler simsiyah alanlardır ve arkasını da görmek gibi bir şey de söz konusu değildir. Kara deliklerde zaman da çöker ve işlemez.

Burada insanları yanıltan nokta şurası. Normalde biz bir cisme ışık tutunca onu ışığın aydınlattığını ve böylece gördüğümüzü sanırız. Ama bu doğru değildir. Görmek için ışığın bir cisme ulaşıp bize geri dönmesi yansıması gerek. Bu olmazsa görme eylemi gerçekleşemez yani o cismi göremeyiz.

4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Barış Kurt
Barış Kurt
50K UP
akademisyen, kimyager
Orijinal Soru: Karadelikler kaç boyutludur?

Karadelik aslında birden fazla kısımdan oluşur bu anlamda neredeyse yıldız gibidir ancak bizim "zamanı durdurur", "ışığı geri yansıtmaz" dediğimiz kısım karadleiğin olay ufku denilen kısmıdır ve bu kısım iki boyutludur: Eğer bu kısım 3 boyutlu olsaydı hacmi olurdu hacmi olsaydı tekillik olmazdı, kütlenin sıfır hacimde hapsolması yoğunluğunun sonsuz olmasına neden olur ve bu da denklemlerini çözemeyeceğimiz bir yapıya yani tekilliğe bizi götürür. Tekillikte bildiğimiz kanunların nasıl çalıştığını tam bilmiyoruz ancak Hawking'e göre termodinamik yasaları tekillikte bile çalışıyorlar bu nedenle Hawking, kardeliklerin de entropi yasaına tabi olduklarını ileri sürmüş ve zamanla yok olduklarını ifade eden bir denklem türetmeyi başarmıştır, bu denklemin CERN'de doğrulandığını söyleyebiliriz[1]. İKi boyutlu olsa bile karadeliğin bir momentumu var kendi ekseni etrafında dönebilir o zaman da çekimi 3 boyuta yayılır.

Kaynaklar

  1. news.mit.edu. Mit News | Massachusetts Institute Of Technology. Alındığı Yer: news.mit.edu | Arşiv Bağlantısı
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close