Kesinlikle yoğunluk ve hacim ile ilgili. Konuyu anlayabilmek için şu örneği verebiliriz; Dünya ekvator bölgesinde şişkin, kutuplardan basıktır. Kutup bölgesinde, çekim merkezine daha yakın olduğumuz için daha fazla kütle çekimine maruz kalırız.
Karadelikler, genelde kütlesi Güneş'ten en az 10 kat büyük olan yıldızların kritik bir noktaya (İç basıncın, kütle çekimine yenik düştüğü an) geldiğinde içe çökmesi ile oluşur. Bu noktada büyük bir hacim kaybı gerçekleşir, yoğunluk artar ve kendi yüzeyleri çekim merkezine artık o denli yakındır ki ışığın bile kaçamayacağı noktaya ulaşılır.
Konuyu başka yönden de ele alabiliriz. Öncelikle kaçış hızının tanımını yapalım: Fizikte, kurtulma hızı kütleçekim alanındaki herhangi bir cismin kinetik enerjisinin söz konusu alana bağıl potansiyel enerjisine eşit olduğu andaki hızıdır. Genellikle üç boyutlu bir uzayda bulunan cismin kendisini etkileyen kütleçekim alanından kurtulabilmesi için ulaşması gereken sürati ifade eder. Tanıma göre; uzaya bir roket yollamak istiyorsam, roketin kinetik enerjisi bağıl potansiyel enerjiye en azından eşit veya bir miktar fazla olmalıdır.
Dünya'dan kaçış hızı 11,2 km/sn'dir. Güneş'ten kaçış hızı 42,1 km/sn'dir. Şimdi rakamların enteresanlığına bakın, sadece yaklaşık 4 kat fazlalık var. Güneş'in kütlesi Dünya'dan 333.000 kat daha fazla. Sadece 4 kat fazlalık nasıl mümkün olabilir? O halde yoğunluklarını karşılaştıralım. Dünya 5,51 g/cm3 , Güneş 1,41 g/cm3 , üstelik Güneş'in yüzeyine yaklaştıkça yoğunluğunda çok ciddi düşüşler olur. Tüm bu nedenler ile arada sadece 4 kat fazlalık vardır. Sanırım durum şimdi daha iyi anlaşıldı.
Karadeliklerin kaçış hızı ise kesinlikle 300.000 km/sn'den büyüktür. Işığın hızı da yaklaşık bu değer olduğuna göre, ışık bu kütle çekiminden kaçamaz.[1]
Kaynaklar
- Ç. M. Bakırcı, et al. Kara Delik Nedir? Kara Delik Nasıl Oluşur?. (13 Nisan 2019). Alındığı Tarih: 10 Ekim 2023. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı