İyi ve kötü gerçekten var mı, bunu insan mı yarattı?

Çoğu kez sosyal normallerde toplumca onaylanan eylemlere iyi, onaylanmayan Kara kötü denir.

Ahlâk neyin iyi neyin kötü olduğunu bize söyler. Ahlâki eylem, öncelikle irade ve seçimle ilgilidir. İradenin olmadığı yerde ahlaktan bahsedilemez. Eylemi niyet, süreç ve sonuç olarak ayırabiliriz. Bazı düşünürler niyeti ön planda tutar. Onlara göre iyi ve kötü davranışlar niyete bağlıdır. Niyeti iyi olan birinin davranışı kötülüğe sebep olsa dahi kötü olarak nitelendirilemez. Sonucum önemli olduğunu söyleyen düşünürler ise iyi ve kötüyü belirlemede niyetin değil davranışın sonucuna bakılması gerektiğini söylerler. Davranışın sonucu kötü ise davranış kötüdür. Bazı kişilere göre de din ahlaki kuralları belirler. Ahlâkın olduğu yerde irade de olduğu için özgürlük de olmalıdır. Temel olarak ahlak toplumda birlik ve beraberliği sağlar. İnsanların birbirine karşı tutum ve davranışlarını belirler. Özgürlük eğer ki ahlaki eylemi etkiliyor ise ne kadar özgürüz?

Temelde ahlaki irade özgürlüğü dörde ayrılır.

1-Determinizm

2-İndeterminizm

3-Otodeterminizm

4-Fatalizm

Peki bu düşünceler neleri savunur?

•Determinizm

Kişinin ahlaki seçimleri daha önce yaşadıkları olaylara bağlıdır. Şimdi eylemlerinde keyfilik yoktur çünkü kişi özgür değildir. Dolayısıyla bunun getirdiği sorumluluğa tam olarak sahip olunamayacağını söyler.

•İndeterminizm

Kişinin ahlaki kararlar verip eylemde bulunurken özgür olduğunu, ahlaki seçimlerin daha önceki yaşadıkları ile bir ilgisi olmadığını ve insanın akıl sayesinde mutlak bir seçim özgürlüğüne sahip olduğunu öne sürer.

•Otodeterminizm

İnsanları davranışlarını belirleyen ve yönlendiren birtakım etkiler vardır ancak bu özgürlüğünün olmadığı anlamına da gelmez. Bu görüş kişinin ahlaki anlamdaki kararlarını iradesi ve seçimleri ile kendisini oluşturduğunu ileri sürer.

•Fatalizm

Kaderinde olan her şeyin kişiler onu seçmiş olsun ya da olmasın onların başına geleceğini savunur. Kişinin geleceği belirlenmiş olduğu için Özgür iradeden de söz edilemez. Bu kadercilik anlayışı kabul edildiği zaman insanın ahlaki düşünüşü seçimleri ve eylemleri tümüyle anlamsızlaşır. Dolayısıyla yaptıklarından da sorumlu tutulamaz.

Elimden geldiğince anlatmaya çalıştım. Umarım size bir şeyler katabilmişimdir.

Bu sorunun cevabi bilimin konusu değil ne yazıkki felsefenin ve başka branşların konusu.

nihayetinde ne kadar öğretilerde olsa kişisel görüşte biter sonuçda

çok kötü bir şeyi iyi olarak görenlerin bu duygularını genetik olarak aktarması bu eylem suç teşkil etsede idam hapis sürme gibi toplum kurallarından elenmemiş kişilerin olmasıda kuvvetle muhtemel.

edit zaten felsefe etiketiyle sorulmuş yada düzenlenmiş.