Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Deniz Sevinç
Deniz Sevinç
3,381 UP
Üye 21 Şubat 2024 1 Cevap
3

İnsanlarda annelik hayvanlarda olandan farklı mıdır? Neden?

Doğadaki bir anne yavrusunu kaybedince kısa bir süre sonra yeniden çifleşip hayatına devam ediyor görünüyor. Fakat insan annesi kaybettiği bebeğinin acısını 80 yaşına gelse yaşamaya devam ediyor.Neden acıyı atlatıp hayatına devam edemiyor.
416 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Egemen Sak
Egemen Sak
62K UP
Sosyal Bilgiler Öğretmeni 2 Nisan 2024

Öncelikle kısa ve net cevap vereyim. Daha sonra detaylandıralım, konuşalım.

Hem hayır hem de evet.

Annelik, eskiden insanlarda içgüdü olduğu zannediliyordu. Hatta halkımız arasında "Babalık öğrenilir, annelik ise doğuştan gelir." zannı yaygındı. Lakin böyle bir durum söz konusu değil.

Tüm Reklamları Kapat

Annelik insanlarda içgüdü değil öğrenilen ve öğrenilmiş bir davranıştır.

Öncelikle bu durumu nasıl fark ettiğimizden bahsedelim daha sonra ise nasıl ve ne zaman öğrenilmeye başlandığına değiniriz.

Anneliğin içgüdüsel olmadığının farkına varılması aslında oldukça yeni bir durumdur. Sosyal bilimlerin gelişmesi ve üzerinde yapılan deneyler sonucu fark ettik ki annelerin, annelik duygusu ve bakımı açısında pek de ortak noktaları olmadığı gibi oldukça uç durumlar da söz konusu. Yavrusunu reddeden anneden tutunda yavrusunu öldüren annelere, yeterli ilgi ve bakımı kasten göstermeyen annelerden tutun da oldukça sakin, soğuk kanlı, daha mantıksal ve bilişsel annelik yapanlar bir tarafta iken diğer uç tarafta ise yavrusunun başından ayrılmayan, gözünü ondan ayırmayan, hemen canını verecek hatta yorulmasın diye iş yapmasına müsade bile etmeyen anneler de mevcut. Üstüne üstlük ister doğum yapmış olsun ister evlatlık edinme yoluyla olsun, isterse hısımlık olmamasına rağmen üvey yolla annelik yapılsın isterse de kendisiyle alakasız bir yavruya bakım ve yaklaşım açısından olsun anneleri gruplamak şuana kadar mümkün olmadı.

Örneğin kardeşinin yavrusuna kendi yavrusundan ayırmayan anne de var. Kendi yavrularını bir tutmayan da. Kendi yavrusunu satan da var evlatlık şekilde hısımlık alıp üzerine titreyen de. Öldüren de var hiç tanımadığı yavru için ölen de.

Tüm Reklamları Kapat

Haliyle annelik daha çok sosyal ve kültürel bir öğreti sonucu ortaya çıkıyor.

Peki bu eğitim nasıl oluyor?

Üç şekilde.

İlk şekil istendik kültürleme süreci. Kız çocuklarının bebek bakması da onlara yemek yapması da bu eğitimin parçası. Ayrıca çocuklar Freud un tanımladığı "Oidipus kompleksi" kızın babaya, oğlanın anneye şehvetsiz aşkı sonucu hemcinsi olan ebeveyni taklit etmeye başlamasıyla da bu eğitim devam ediyor.

İkinci şekil daha çok tecrübesel. Hemen herkesin farkında olmasa da yaşadığı bir durum var. İlk çocuk her zaman en zor büyüyendir. Çünkü başta anne olmak üzere ebeveynler çaylak. İlk yavruda, bilişsel şekilde hesap edilemeyecek veya atlanan durumları öğrenen ebeveynler ikincisinde çok daha iyi ve doğru tepki verebiliyor. Üç, dört ve daha fazlasında bu tecrübe daha da büyüyor.

Çok çocuklu annelerin ortak noktası, "ilki zor büyüttüm ama iki ve üçüncü adeta kendi büyüdü" olabilir sadece. Tabi eğer absürt bir durum (engellilik, kanser gibi ciddi rahatsızlıklar, kaza vb) yoksa...

Kaldı ki bir hayvan sever olarak aynı durumun her hayvanda da olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. İlk doğumu 2 3 tane olan kediler ilk doğumunda 1 bile insan yardımına rağmen zor yaşatıyorlar doğada. Ancak ikinci doğumdan itibaren yavrularını yaşatma durumu insan yardımı söz konusu olursa %90 civarında. Aynı durum köpeklerde de var. İnek gibi besi hayvanlarında da ilk doğum en zor doğumdur.

Üçüncü öğrenme şekli bilişsel. Okuma, araştırma, konuşma, ders çıkarma şeklindedir.

Son konu ise yavru hasreti. Kaybedilen yavrunun unutulamaması, acısının uzun sürmesi. Yavru hasretinin uzun ve çok sürmesi az doğum yapmaktan kaynaklandığı için insanlıkla alakalı olduğu gibi günümüzün durumudur. Eskiden çocuk ölümleri oldukça fazlaydı. Ancak aynı durum eskiden pek de yoktu...

[1][2][3][4][5][6]

Kaynaklar

  1. Ö. Bolat. (2016). Beni Ödülle Cezalandırma. ISBN: 9786050937022. Yayınevi: Doğan Kitap.
  2. S. Küsüroğlu. Oedipus Kompleksi Nedir? Erkek Çocukları Gerçekten De Babalarına Karşı Annelerini Kayırır Mı? - Evrim Ağacı. (30 Mayıs 2022). Alındığı Tarih: 2 Nisan 2024. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  3. S. Sarıtaş, et al. (2020). Annelik Deneyimleri Üzerine Nitel Bir Araştirma. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, sf: 40-47. | Arşiv Bağlantısı
  4. E. Badinter. Kadınlık Mı Annelik Mi.
  5. H. Özkan. (2010). Annelik Kimlik Gelişimi Eğitiminin Primiparlarların Annelik Rolü Kazanımına Ve Bebeğim Algısı Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. | Arşiv Bağlantısı
  6. H. Çalışır. (2003). İlk Kez Anne Olan Kadınların Annelik Rolü Başarılarını Etkileyen Etmenlerin Incelenmesi. Toad. | Arşiv Bağlantısı
2
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close