İnsan ne denli gelişirse gelişsin, kendi ve dışındaki evrimi hakimiyet kuracak ölçüde ve sürekli olarak kontrol edebilir mi?

İnsan olarak kendimizi ne kadar geliştirirsek geliştirelim evrimi - hem kendimizinkini hem de diğer türlerinkini - tamamen kontrol altına alabileceğimizi düşünmek biraz iddialı olur. Evet, genetik mühendislik ve yönlendirilmiş evrim gibi teknolojiler sayesinde biyolojik evrimin bazı yönlerini etkileyebiliyoruz. CRISPR gibi araçlar belirli özellikleri hedefleyerek insan genomunu değiştirmeyi mümkün kılıyor, ancak bu müdahaleler genellikle bireysel vakalarla sınırlı kalıyor. Türlerin genel evrimini kontrol edebilmek için henüz yeterli değiller.

Kısa vadede bazı evrimsel süreçleri etkileyebilsek de uzun vadeli sonuçları kontrol etmek şu anki yeteneklerimizin ötesinde. Genetik sürüklenme, çevresel değişimler gibi doğal güçler hala baskın roller oynuyor ve bunları öngörmek veya kontrol etmek çok zor.

Ayrıca toplumsal faktörler ve biyolojik sınırlamalar da dış evrim üzerindeki kontrolümüzü kısıtlıyor. Örneğin insanlara veya diğer türlere yapılan genetik değişiklikler üreme yoluyla genel popülasyona geri karışabilir ve belirli özelliklerin sürdürülebilirliğini zorlaştırabilir. Küreselleşme gibi geniş çaplı etkenler ve doğal seçilim de yapay çabalarımızın etkilerini dengeleyebilir.

Evrimi etkileyebildiğimiz kesin ancak sürekli ve geniş çaplı bir kontrol sağlamak şu anki teknoloji ve bilgilerimizle mümkün değil gibi görünüyor.^[1][2]